گزارش مکتوب؛
کشاورزی بدون شخم راه حلی مناسب در شرایط خشک سالی برای دیم زارها
در میان همهی مزرعهها مزرعه او بیشتر ازهمه توجهم را جلب میکند، نخودهایش از نظر ارتفاع یک سر و گردن بالاتراز دیگر مزاع است و تقریبا دانههای آن از میان پیله پیداست سایر ارقام از جمله عدس، گندم و جو هم رشدی مناسب داشته است.
روستایی که ما آمده ایم نزدیک سرپل ذهاب است و بیشتر از ۸۰ درصد خانه هایشان بر اثر زلزله ویران شده است.
اقای محمدی که صاحب مزرعه است مرد جوانی است که میگوید هر چند خانه هایمان را از دست داده ایم، اما خدا را شکر که محصول امسالم پر بار شده است، او به توصیهی کارشناسان به روشی خاص امسال کشت کرده یعنی زمین را هنگام بذر افشانی شخم نزده و به اصطلاح کشت مستقیم انجام داده است.
در این نوع کشت به دلیل اینک شخم زده نمیشود وجود کاه و کلش باقی مانده از کشت سال قبل در سطح خاک رطوبت مورد نیاز گیاه حفظ میشود و خاک هم، چون زیر و رو نمیشود کمتر دستخوش تغییر و فرسایش میشود.
اقای حق پرست کارشناس کشاورزی حفاظتی است و در حالی که از مزرعهای که به شکل سنتی کشت شده یک دسته نخود چیده میگوید: همانطور که میبینید ارتفاع این نخود ۱۵ سانتی متر است در حالی که نخودی که به شکل مستقیم کشت شده حدود ۳۰ سانتی متر است.
او همینطور مزرعههای گندم، جو، عدس و نخود را مقایسه میکند و میگوید اگر کشاورزان به این باور برسند که بدون شخم زدن کشت کنند با توجه به بارشهای کم در منطقه با این روش دیم زارها رشد مناسبی خواهند داشت و سودش به جیب کشاورز میرسد.
یکی دیگرازکارشناسان با دستگاه مخصوص دمای مزرعه را اندازه گیری میکند او میگوید در حالی که دمای بیرون از مزرعه ۴۶ درجه سانتی گراد است، اما دمای مزرعه ۲۸ درجه میباشد و این نشان از رطوبت کافی خاک مزرعه در این منطقه گرمسیری است
کشاورزی دیگر عصا به دست به طرف ما میآید و میگوید: من سال آینده حتما به این روش کشت خواهم کرد چرا که با این روش هزینهی شخم زدن برایمان کم میشود چرا که ما مجبوریم به ازا هر هکتار حدود ۲۰۰ هزار تومان هزینهی شخم بپردازیم.
به گفتهی دکتر حق پرست هم اکنون در استان کرمانشاه درهزار و ۸۰۰ هکتار زمین به صورت کشت مستقیم عملیات کشاورزی انجام میشود.
کرمانشاه یکی از قطبهای کشاورزی کشور است و از حدود ۹۰۰ هزار هکتار زمین زراعی بیش از ۷۰ درصد آن به صورت دیم کشت میشود که قرار است هر سال سطح زیر کشت محصولات به روش کشت مستقیم یا حفاظتی بیشتر شود.
با توجه به اینکه دیم کاران همیشه چشم به آسمان دارند و یک سال پر باران است و سالی دیگرکم باران، میتوانند با این روش کشتی پر حاصل نسبت به روشهای سنتی داشته باشند و مانند اقای محمدی هنگام به ثمر رسیدن محصول لبخند رضایت بر لب داشته باشند هر چند این روش کشت نیاز به آموزش و ترویج هر چه بیشتر برای کشاورزان دارد چرا که هنگامی که ما این روش کشت را با بسیاری از آنها مطرح کردیم با تعجب میپرسیدند مگر میشود بدون شخم زدن محصول بدست آورد.
*گزارشگر: پروین شهسواری