تنش در روابط روسیه و انگلیس

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صداوسيما، در حالي که سيزده روز از مسموميت مشکوک سرگئي اسکريپال، جاسوس دوجانبه روسي در انگليس مي گذرد، متحدان لندن اقدام عملي براي هماهنگي با انگليس صورت نداده اند.دو هفته پيش، سرگئي اسکريپال، جاسوس سابق روسي که در انگليس زندگي مي‌کند، به همراه دخترش، در حال بيهوشي روي يک نيمکت در يک مرکز خريد در شهر سالزبوري ديده شد. سرگئي اسکريپال، شهروند 66 ساله روسيه، قبلا به جرم جاسوسي براي انگليس، در مسکو بازداشت و زنداني شده بود. وي سپس در سال 2010 ميلادي در تبادل جاسوسان آمريکا و روسيه آزاد شد و به انگليس منتقل شد. در پي پيدا شدن اسکريپال و دخترش در حال بيهوشي، رسانه ها و سياستمداران انگليسي، اين احتمال را مطرح کردند که اين دو نفر عمدا مسموم شده اند و با توجه به اين اتهام که تشکيلات جاسوسي روسيه در مسموم کردن و قتل الکساندر ليتويننکو، عضو سابق تشکيلات اطلاعاتي روسيه در سال 2006 دست داشته است، ارتباط دولت روسيه با اين حادثه را مطرح کردند.
در پي اين رويکرد، نخست وزير انگليس در نشست اين هفته مجلس اين کشور اعلام کرد به منظور تنبيه مسکو، 23 ديپلمات روس را از لندن اخراج مي کند، ملاقات هاي سطح عالي با مقامات روسيه را لغو مي کند، هيچ برنامه اي به منظور سفر اعضاي خاندان سلطنتي يا مقامات هيات دولت، براي شرکت در مراسم جام جهاني فوتبال در مسکو منظور نمي کند و رفت و آمد شهروندان روسي و نقل و انتقال پول هاي آنان را زير نظر خواهد گرفت. لندن همچنين از شوراي امنيت، ناتو، اتحاديه اروپا و متحدان خود خواست تا از موضع انگليس در اين باره حمايت کنند و نخست وزير انگليس تلفني با سران آمريکا، فرانسه، آلمان و رئيس کميسيون اروپايي گفتگو کرد و بوريس جانسون، وزير خارجه انگليس با انتشار نامه اي در روزنامه هاي آمريکايي، خواهان حمايت متحدان از موضع دولت انگليس شد.
کيم سنگوپتا (Kim Sengupta)، دبير ديپلماتيک روزنامه اينديپندنت در مقاله اي نوشت امانوئل مکرون، رئيس جمهور فرانسه قرار است در ماه مي با پوتين ملاقات کند و آلمان نيز در حال عقد قرارداد بزرگ خريد گاز از روسيه است. به نوشته کيم سنگوپتا، اگرچه دولت انگليس مدعي است حمايت متفقين و جامعه بين الملل را درباره جاسوس دوجانبه به دست آورده است، نمي توان انتظار داشت روابط متحدان انگليس با روسيه، به راحتي لغو شود. به نوشته اينديپندنت، اگرچه دولت و رسانه هاي انگليسي از تشکيل جبهه متفقين عليه ولاديمير پوتين بسيار مي گويند، بايد منتظر اقدامات عملي متحدان لندن باقي ماند زيرا در موارد پيشين، مثلا درباره جاسوس دوجانبه پيشين، آلکساندر ليتويننکو نيز کرملين متهم شد اما هيچ اقدام هماهنگ در جبهه متفقين عليه روسيه ديده نشد.
اينديپندنت نوشت واکنش جبهه متفقين، اصلا شوق انگيز نيست. سخنگوي رئيس جمهور فرانسه ابتدا گفت اگر اين اتهامات دولت انگليس اثبات شود، پاريس تصميم خواهد گرفت. پس از تماس تلفني دوباره ترزا مي، نخست وزير انگليس با مکرون، سخنگوي کاخ اليزه گفت همه شواهد ما را متقاعد مي کند که روسيه در پي اين مسموميت قرار دارد و آقاي مکرون بزودي تصميمش را اعلام خواهد کرد و يکي از اقدامات مي تواند لغو سفرش به روسيه باشد. به نوشته اينديپندنت، لغو سفر رئيس جمهور فرانسه به مسکو در دو ماه آينده، محتمل است اما قطعي نيست ولي رئيس جمهور فرانسه، ممکن است به علت خصومت شخصي با روسيه، دست به اقدام بزند زيرا رسانه هاي روسي، از قبيل راشا تودي (Russia) و اسپوتنيک (Sputnik)، در زمان تبليغات انتخابات رياست جمهوري فرانسه، عليه امانوئل مکرون اقدام و از مارين لوپن، رقيب وي حمايت مي کردند.
به نوشته خبرنگار اينديپندنت، ماتئو سالويني، که پس از انتخابات اخير احتمالا نخست وزير بعدي ايتاليا خواهد شد گفت: اين همه خبر دروغ مي بينيم و مي شنويم و در سال 2018 که ديگر کسي براي مسموم کردن مردم اقدام نمي کند.
کيم سنگوپتا نوشت آمريکا در نشست شوراي امنيت از انگليس در برابر روسيه حمايت کرد و نيکي هيلي، نماينده آمريکا در شورا، از "جرم روسيه" نام برد و گفت اگر هر چه زودتر اقدامي عليه مسموميت جاسوس دوجانبه صورت نگيرد، شهر سالزبوري آخرين شهري نخواهد بود که سلاح شيميايي در آن استفاده مي شود و اين حمله مي تواند در اين جا در نيويورک نيز صورت گيرد. به نوشته اينديپندنت اما نکته قابل توجه اين است که نيکي هيلي، از زماني که به عنوان سفير آمريکا در سازمان ملل معرفي شد، در استفاده از زبان و واژگان تند و تيز، در حال رقابت با رئيس خودش، دونالد ترامپ است. سنگوپتا نوشت سخنان نيکي هيلي، به ندرت با اقدام جدي دولتش همراه شده است و نمونه هايي همچون سوريه، کره شمالي و اوکراين، مويد اين موضوع است. در همين حال دونالد ترامپ که درباره حملات واقعي و خيالي تروريستي مسلمانان در غرب، نظرهاي تند و تيز در شبکه هاي اجتماعي منتشر مي کند، به صورت قابل توجهي درباره مسموميت در شهر سالزبوري سکوت کرد و در نهايت هم در توئيتر نوشت: " به نظر مي رسد که آنان معتقدند روسيه عامل اين مسموميت بوده است... من قطعا اين مورد را به عنوان حقيقت در نظر خواهم گرفت." و براي تاکيد ادامه داده است: " اگر ما حقايق را مستقيما دريافت کنيم، روسيه - يا هر فردي را که مسئول باشد محکوم خواهيم کرد."
به نوشته اينديپندنت، ترامپ پس از پرسش ها درباره اين که بالاخره روسيه در اين اقدام دست دارد يا خير گفت:" به نظر مي رسد اين گونه باشد. من با نخست وزير انگليس صحبت و در باره آن بحث کرده ايم. موقعيت غمگين کننده اين است که به نظر مي رسد روس ها در پشت اين ماجرا قرار دارند که نبايد اين چنين مي بود. ما اين ماجرا را خيلي جدي مي دانيم همان گونه که فکر مي کنم خيلي ها چنين مي پندارند."
کيم سنگوپتا در ادامه مي نويسد دونالد ترامپ به احتمال دست داشتن ولاديمير پوتين در اين ماجرا، نزديک نمي شود. رئيس جمهور آمريکا که براي افتادن يک کلاه، مردم سراسر جهان را شماتت مي کند، از زمان ورود به کاخ سفيد، تاکنون حتي يک کلمه بد درباره پوتين نگفته است. اکنون اين گمانه تقويت مي شود که مسکو چه اطلاعاتي درباره رئيس جمهور آمريکا در دست دارد. خبرنگار اينديپندنت نوشت وزارت خزانه داري آمريکا نيز فقط شماري از افراد مستقل و سازمان هاي روسي را تحريم و علت را نيز مداخله در انتخابات آمريکا عنوان کرد.
به نوشته خبرنگار ديپلماتيک اينديپندنت، روز پنج شنبه اين هفته بيانيه مشترک سران انگليس، آمريکا، آلمان و فرانسه در محکوميت اين مسموميت منتشر شد و آن را حمله به حاکميت انگليس ناميد. در ادامه اين بيانيه آمده است که انگليس، اطلاعات را در اختيار کشورهاي متحد خود قرار داد و به احتمال زياد، روسيه مسوول اين حمله بود. کيم سنگوپتا نوشت برلين با ده ميليارد يورو، طرحي را به نام نورد استريم 2 (Nord Stream 2) با مسکو اجرا مي کند تا گاز روسيه را از طريق خط لوله، به آلمان برساند. آلمان اميدوار است در زماني که گاز مورد نياز اروپا، ديگر از داخل اين قاره قابل تامين نشود، اروپا را با گاز روسيه تامين کند اما لهستان و شماري از کشورهاي شرق اروپا نگرانند اين طرح موجب برتري راهبردي خطرناک مسکو در اروپا شود. نخست وزير انگليس در پاسخ به پرسش درباره تقاضاي دولت انگليس از آلمان براي کنار گذاشتن اين طرح گفت در اين باره مي تواند با دولت آلمان گفتگو کند اما در اين باره نيز بايد منتظر اقدام عملي متحدان انگليس باقي ماند.
در همين حال، جرمي کوربين، رهبر حزب کارگر انگليس در اينديپندنت از سياستمداران و رسانه هاي انگليسي خواست به تنش جاري دامن نزنند و آرام باشند. وي در نشست روز چهارشنبه مجلس عوام انگليس نيز از دولت انگليس خواست تا در متهم کردن دولت روسيه به مسموم کردن جاسوس دوجانبه، با سند و مدرک سخن بگويد و محتاط باشد. سخنگوي وي نيز گفت مشابه اين اتهامات را دولت و ارتش انگليس در سال 2003 ميلادي، درباره سلاح هاي کشتار جمعي صدام مطرح کردند که دروغ از آب در آمد.
اين اظهارات وي موجب شد تا هدف حملات به ويژه گروههاي راست افراطي قرار گيرد .