کمبود ویتامین دی خطر ابتلا به ام اس و پوکی استخوان را افزایش میدهد
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مرکز اصفهان؛
ویتامین دی از مهمترین ویتامینهای بدن است که کمبود آن خطر ابتلا به ام اس و پوکی استخوان را افزایش میدهد. متاسفانه در ایران 80 درصد زنان از کمبود این وتامین رنج میبرند.
البته کمبود ویتامین دی تنها به زنان محدود نمی‌شود و مردان هم درگیر این مسئله هستند .آفتاب یکی از منابع اصلی تامین ویتامین دی است و آلودگی هوا و پوشش افراد در میزان جذب ویتامین دی موثر است
درباره علل کمبوداین ویتامین در ایران اظهار نظرهای مختلفی می‌شود. همیشه تصور مردم این است که این ویتامین از طریق نور آفتاب جذب بدن می‌شود اما با اینکه کشورهای واقع در کمربند بیابانی دنیا؛ خاورمیانه و شمال آفریقا، بیشترین میزان دریافت نور خورشید را نسبت به سایر کشورهای دنیا دارند، کمبود ویتامین دی بالایی دارند.
کمبود ویتامین دی عوارض زیادی دارد. بیماریهایی چون راشیتیسم، استئومالاسی (کاهش تراکم استخوانی)،پوکی استخوان،ضعف ماهیچه ای، پارکینسون،چاقی و کوتاهی قد دختران ، بالا رفتن فشار خون و عفونت در زنان، از عوارض ناشی از کمبودویتامین دی است. کمبود این ویتامین احتمال ابتلا به بیماریهایی چون بیماریهای قلبی و عروقی و دیابت، سرطان ها ی سینه ، پروستات و پانکراس و نوع خاصی از بیماریهای ریوی مربوط به سیستم ایمنی خودکار بدن، را بالاتر می‌برد.
بیماری ام اس هم که آمار آن در ایران و به‌خصوص بین زنان ایرانی بسیار بالا رفته، ارتباط زیادی با کمبود ویتامین دی دارد.
چطور بفهمیم کمبود داریم؟!
کمبود ویتامین دی علایم مختلفی دارد. در بین کودکان دیر راه افتادن بچه و کوتاهی قد، دیر دندان درآوردن، تحریک‌پذیری کودک، افزایش احتمال ابتلای کودک به عفونت، اسپاسم عضلانی، تشنج و مشکل تنفسی در صورت ابتلا به کاهش شدید ویتامین دی، نشانه این کمبود است.
اما در بزرگسالان درد مبهم و پراکنده در تمام بدن، ضعف کلی بدن و ضعف در ایستادن و بالا رفتن از پله و لنگیدن، درد استخوان بخصوص در دنده، مفصل ران، کف پا و ران، علایم شایع کمبود این ویتامین است.
به گفته پزشکان کمبودویتامین دی باعث کاهش کلسیم می‌شودو وقتی کلسیم خون کاهش پیدا می‌کند،غدد پارا تیروئید فعال شده و این فعالیت باعث می‌شود قسمت کلسیمی از استخوان‌ها شسته شود و برای تنظیم کلسیم خون در حد طبیعی، ذخیره کلسیم استخوان داخل خون بیاید.بدن به قیمت از دست دادن کلسیم استخوان، کلسیم خون را در حد طبیعی تنظیم می‌کندو ادامه این روند به طور مزمن باعث بروز بیماری راشیتیسم در کودکان و بیماری نرمی استخوان در افراد بالغ خواهد شد. ریزش مو، شکنندگی ناخن‌ها و پوسیدگی و ریزش دندانها هم ازپیامد‌های کمبودویتامین دی وکمبود کلسیم است.
به گفته متخصصان تغذیه، بیش از ۸۰ درصد دریافت ویتامین دی از طریق مواجهه با نور آفتاب صورت می‌گیرد و ۱۰ الی ۱۵ دقیقه قرار گرفتن روزانه بدن در مقابل نور بی‌واسطه خورشید می‌تواند نیاز دو هزار واحدی به این ویتامین موثر را تامین کند. نقش مواد غذایی همچون غلات و برخی سبزی‌ها و میوه‌ها، کره، روغن کبد ماهی، زرده تخم‌مرغ، خامه، جگر، ماهی ساردین و گوشت قرمز و قارچ در این فرآیند فقط ۲۰ درصد اعلام شده است.
پزشکان معتقدندمقادیر زیادی ازویتامین دی درمواد غذایی وجود نداردو در ماهی های چرب و روغن کبد ماهی به وفور یافت می شود .
تنها منبع غنی از این ویتامین، نور خورشید است ودر اثر مواجهه با آفتاب، سنتز ویتامین دی اتفاق می‌افتد اما آلودگی هوا که در بیشتر شهرهای کشور وجود دارد، مانع از دریافت این ویتامین شده است. از سویی بالا بودن اشعه مضر آفتاب در ایران باعث شده بسیاری از مردم از کرم‌های ضد آفتاب استفاده کنند و این کرم‌ها مانع از سنتز ویتامین دی می‌شود.
سبک زندگی هم عامل دیگر کمبود ویتامین دی در میان ایرانی‌هاست. در سال‌های اخیر بیشتر مردم و دانش آموزان از ساعات اولیه صبح تا پایان غروب در محیط‌های سربسته و فاقد نور طبیعی قرار دارند.
یکی از بهترین راه‌های جبران این کمبود، غنی‌سازی مواد غذایی مانند دوغ، شیر و ماست با ویتامین دی است که بعضی محصولات موجود در بازار چنین امتیازی دارند. قرار گرفتن مقابل آفتاب به مدت ۱۵ دقیقه در روز هم می‌تواند بسیار موثر باشد. برای جلوگیری از اثرات نامطلوب نور آفتاب روی پوست صورت و لک و خال، میتوانید پاهایتان را از زانو به پایین در معرض نور مستقیم آفتاب قرار دهید. میتوانید از پزشکان هم بخواهید آزمایش اندازه‌گیری ویتامین دی در بدن را تجویز کنند تا هرچه سریع‌تر بتوانید از کمبود این ویتامین مطلع شده و جلوی اثرات نامطلوب آن را بگیرید.