جان بخشی به هنر صنعت مسگری در بناب
مسگران بنابی با وجود مشکلات، همچنان برای احیا و زنده نگه داشتن هنر صنعت مسگری تلاش میکنند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، صنایع قدیمی بسیاری در گوشه و کنار ایران وجود دارد که امروزه رفته رفته به دست فراموشی سپرده میشود.
آذربایجان شرقی هم یکی از استانهای کشور است که انواع و اقسام صنایع دستی با کیفیت بالا و مرغوب دارد، اما همانند دیگر مناطق کشور برخی از این صنایع، کم کم فراموشی میشود، از ورنی بافی اهر و چاپ کلافهای یا باتیک اسکو گرفته تا حکاکی روی نقره، سفال و سرامیک، ممقان دوزی، دوخت البسه محلی و ساخت سازهای سنتی.
صنایعی که روزگاری در اوج بود و امروزه به علل مختلف از جمله نبود مشتری به صنایع راکد تبدیل شده و هنرمندان بسیاری را خانه نشین کرده است.
با این حال بسیاری از افرادی که به صنایع قدیمی و سنتی علاقهمند هستند، دلسرد نشده و با بالا زدن آستین همت، سعی دارند برخی از این صنایع را احیا کرده و همچنان زنده نگه دارند.
هنر صنعت مسگری، یکی از این صنایع فراموش شده است که تعدادی از هنرمندان پیشکسوت بنابی در حال احیای آن هستند.
در گوشهای از شهربناب، صدای کوبیده شدن چکش مسگران بر پیکر بی جان مس ها، همانند موسیقی دلنوازی است که از جریان زندگی و رونق کسب و کار حکایت میکند.
این صنعتگران با دستان هنرمند خود و کوفتن چکش بر قامت مس، به آن جان بخشیده و هنری بی بدیل خلق میکنند.
پای صحبت آنان که مینشینی در زمینه حرفه و هنرشان حرفهای زیادی برای گفتن دارند از گذشتههای دور گرفته تا حال.
یکی از این مسگران محلی میگوید: مسگری در روزگاری نه چندان دور در شهرستان بناب، چنان رونق داشت که علاوه بر آذربایجان شرقی، از استانهای آذربایجان غربی و کردستان هم مشتری داشت و دست سازهای مسی این شهرستان در آن استانها به فروش میرسید.
یکی دیگر از مسگران کهنسال این شهر هم میگوید: در گذشته تولیدات مسی خود را برای فروش به تبریز، قره داغ و حتی تا کنار ارس میبردیم.
قدمت صنعت مسگری در ایران به ۵ هزار سال قبل میرسد و وجود بازاری به همین نام در بناب هم از قدمت آن در این شهر حکایت دارد.
علی اصغر بالغ، کارشناس میراث فرهنگی و نویسنده میگوید: وجود جاده ابریشم موجب شده بود حرفه مسگری که حرفه اصلی و در واقع جزو ذات مردم منطقه بود، در این شهر رونق و توسعه یابد و به واقع میتوان گفت اوج رونق و عظمت مسگری در دوره صفویه بود.
آقای علی فعال پور یکی از هنرمندان باسابقه صنایع دستی و مسگری بناب و پیشکسوت صنایع دستی کشور است.
او حدود ۶۵ سال است در این حرفه فعالیت دارد و امسال هم جزو ۱۲ پیشکسوت هنرهای صنایع دستی کشور معرفی شده است.
آقای فعال پورمی گوید: با عشق و توکل بر خدا چکش را به دست میگیرم، از این حرفه سیر نمیشوم و از شغل خود راضی هستم و با شوق کار میکنم.
هر چند این هنرمندان با عشق و امید به حرفه آبا و اجدادی خود ادامه میدهند و سعی در احیا و زنده نگه داشتن آن دارند، اما ورود بی رویه ظروف وارداتی به کشور، بازار آنان را کساد و چکش هایشان را زمین گیر کرده است چرا که به گفته یکی از مسگران بنابی، ظروف وارداتی کمی ارزانتر و کمی هم شیک هستند و با دخالت مستقیم در صنایع غذایی کشور، کسب و کارشان را کم رونق کرده است.
هر چند مسئولان شهرستان بناب هم بیکار نمانده و برای رونق هنر صنعت مسگری، قدمهایی هر چند کوچک برداشته اند تا چهره مسگری این شهر، غبار فراموشی به خود نگیرد.
بهنام رحیم زاده، رئیس میراث فرهنگی و گردشکری بناب میگوید: علاوه بر شناسایی و صدور پروانههای کارگاهی، در زمینه آموزش مسگری در آموزشگاههای شهرستان هم اقداماتی انجام داده ایم.
شکی نیست که استفاده از تولیدات مسی در صنایع غذایی با توجه به مزایایی که این ظروف در سلامت افراد دارند، به رونق دوباره صنعت مسگری در این شهرستان و کشور منجر خواهد شد.