تامین اجتماعی با حقوق اجتماعی و عدالت ارتباط دارد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ فرشید یزدانی کارشناس حوزه سیاستگذاری بیمه و رفاه اجتماعی در سومین نشست از سلسله نشست های عدالت اجتماعی ؛ آرمان تا واقعیت با موضوع بیمه و عدالت اجتماعی بحث خود را با عنوان کژراهه عدالت آغاز کرد.
وی گفت: چارچوب بحث نگاهی کلی در این باره است که مفهوم عدالت چیست و بعد این که تامین اجتماعی یا بیمه های اجتماعی کجای کار در چارچوب عدالت می ایستند. بحث عدالت تنبیهی و توزیعی را داریم. دو رویکرد در بحث عدالت است که باید داشته باشیم. یک رویکرد می گوید عدالت مقابل آزادی است و رویکرد دیگری که عدالت اجتماعی را سراب می داند، این مفهوم را کج کارکردی برای جامعه می داند. در مقابل، دیدگاه رالزی است که عدالت را همسو با آزادی می داند. اینجا بیمه اجتماعی وارد می شود. رالز، عدالت را به مثابه انصاف می داند و از دل این مباحث می توان به مسایل بیمه ای هم پرداخت.
یزدانی تاکید کرد: در حقیقت، آرمان حقوق شهروندی، آرمان برابری و عدالت است. حقوق شهروندی به تعبیر مارشال به سه گونه حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی تقسیم بندی می شود.
در رویکرد عدالت طلبی، دولت حداقلی قرار دارد که دولت کمترین دخالت را در حقوق مدنی و سیاسی دارد. همین بحث در واقع قرار دادن حقوق مدنی در مقابل حقوق اجتماعی است که باعث مشکل می شود. این بحث را در بازار هم داریم. وقتی حقوق اجتماعی شکل گرفت که بازار شکست خورده بود.
وی در ادامه افزود: شما زیاد می شنوید تامین اجتماعی ضد توسعه و عدالت است. تامین اجتماعی بحث دیگری هم دارد که آیزا برلین مطرح کرده است که آزادی مثبت را توانایی پیگیری دستیابی به اهداف توسط افراد می داند. تامین اجتماعی را می توان در این چارچوب مطرح کرد. کارکردی که از لحاظ برابری و عدالت، حوزه بیمه های اجتماعی در کشور ما دارد، یکی اثر تعادل و اثر توزیعی است. دوم، توزیع افقی و بین نسلی است و سوم هم توزیع عمودی که بین طبقات و اقشار اتفاق می افتد. بدین واسطه می گوییم تامین اجتماعی با حقوق اجتماعی و عدالت ارتباط می یابد.
این کارشناس در ادامه با بیان این که هر کشوری نظام تامین اجتماعی مخصوص به خود دارد ولی نظام تامین اجتماعی سه مفهوم لیبرال، سوسیال و محافظه کار دارد، تصریح کرد:
رویکرد مشارکت جویانه هم در این بحث مطرح است که اگر مشارکت افراد نباشد، به شدت این رویکرد در نقش بیمه های اجتماعی در عدالت اجتماعی به هم می ریزد.
یزدانی افزود : در قانون تامین اجتماعی ماده 111 می گوید شما کمتر از حداقل حق بیمه را نباید پرداخت کنید. یا ماده دیگری می گوید پرداختی ها متناسب با قدرت خرید و ارزش پول افزایش یابد. این هم یک رویکرد اصول مترقی تامین اجتماعی است .
کارشناس حوزه سیاستگذاری بیمه و رفاه اجتماعی تاکید کرد: سیستم محافظه کارانه این بخش است که قشر بندی اجتماعی را کمک می کند و در عین حال تشویق به مشارکت می کند. قسمت دوم هم با اتکای به این مشارکت طلبی نقش در توزیع منابع بازی می کند که مهم ترین مثال در این عرصه، بیمه های درمانی است. می بینیم افراد با حداقل و حداکثر پرداختی به یک گونه از خدمات درمانی استفاده می کنند.