به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما ؛ وزير امور خارجه آمريکا ضمن تکرار اتهامات واشنگتن عليه تهران و نقش آن در تحولات خاورميانه ، از ايران خواست نيروهاي خود را از کشورهاي منطقه خارج کند.
به گزارش پايگاه اينترنتي وزارت امور خارجه آمريکا، رکس تيلرسون در مصاحبه اختصاصي تلويزيون الحره با وي در شهر کويت درباره مسائل مختلف از قبيل بازسازي عراق، حضور آمريکا در عراق، شکست داعش، تحولات اخير سوريه و حمله اخير اسرائيل به اين کشور و نقش ايران در تحولات منطقه و مسائل ديگر به پرسش ها پاسخ داد. مشروح اين مصاحبه بدين شرح است:
سوال: جناب وزير، ابتدا از شما تشکر مي کنم که وقت خود و اين فرصت را در اختيار تلويزيون الحره قرار داديد. ما اين گفتگو را از جايي شروع مي کنيم که شما روزتان را در کويت با آن به پايان رسانديد -- يک روز طولاني. نظر شما در اين باره چيست که کويت که زماني مورد تجاوز نظامي عراق، در دوره رژيم سابق، قرار گرفت اکنون ميزبان کنفرانسي براي بازسازي عراق است؟
تيلرسون: من فکر مي کنم اين نشان دهنده اهميتي است که کويت، و نيز کل کشورهاي خليج (فارس) و جهان عرب، براي آينده عراق قائل اند. عراق سال هاي طولاني از بقيه کشورهاي منطقه خليج (فارس) دور افتاده بود و من فکر مي کنم اکنون مشاهده اين نزديکي و برقراري دوباره فعاليت اقتصادي، برقراري دوباره روابطي که براي آينده عراق بسيار مهم خواهد بود، بسيار دلگرم کننده است.
سوال: و بيش از 100 شرکت آمريکايي در اين کار -- يا در کنفرانس بازسازي عراق -- مشارکت کرده اند. بخش خصوصي آمريکا چه نقشي مي تواند در بازسازي عراق ايفا کند؟
تيلرسون: من فکر مي کنم اين کاملا روشن است که آوردن دلار براي سرمايه گذاري در عراق براي ايجاد شغل و رشد اقتصادي در عراق بسيار مهم است. اما فراتر از آن، آوردن شيوه هاي تجارت آمريکايي و ارزش هاي آمريکايي به عراق نيز مهم است. شرکت هاي آمريکايي به تعامل و همکاري با رژيم هايي که حاکميت قانون را با قدرت اعمال مي کنند خو گرفته اند و من فکر مي کنم اين مسئله آنچه را در عراق براي موفقيت در دراز مدت نياز داريم، تقويت مي کند.
سوال: منتقدان مي گويند دولت دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا پولي براي بازسازي عراق نخواهد داد و بر بخش خصوصي و سازمان هاي بين المللي متکي خواهد بود. پاسخ شما به آنها چيست؟
تيلرسون: کاملا مشخص است که اين کنفرانس قرار نبود کنفرانس کمک کنندگان يا کنفرانس وعده دادن باشد. اين کنفرانس در واقع براي اين برگزار شده است که اطمينان يابيم شرکت ها، بخش خصوصي، و نيز ديگر موسسات وام دهنده به درک خوبي از اوضاع کنوني عراق پس از شکست داعش ، و فرصت هايي که در دسترس قرار گرفته است، برسند و اين کنفرانس براي ايجاد علاقه و هيجان درباره عراق به عنوان يک فرصت خوب براي سرمايه گذاري و تجارت برگزار شده است. با اين کار، ما اطمينان داريم که کار بسيار زيادي در زمينه بازسازي عراق از طريق بخش خصوصي و نيز با مشارکت موسسات وام دهنده -- مانند شرکت سرمايه گذاري خصوصي برون مرزي (OPIC)، بانک صادرات و واردات آمريکا (Ex-Im) ، بانک جهاني، صندوق بين المللي پول -- انجام مي گيرد و همه اينها عناصر مهمي براي اطمينان يافتن از آينده موفق عراق هستند.
سوال: آيا شما از نتايج آنچه امروز به دست آورديد، رضايت داريد؟
تيلرسون: من فکر مي کنم علاقه بسيار زيادي وجود داشت. ما چند شرکت را داشتيم که آمدند و در اين کنفرانس حضور يافتند اما چند شرکت هم هستند که يا اعلام کردند فرصت هايي براي مشارکت در بازسازي عراق به دست آورده اند، يا اينکه با عراق سرگرم مذاکره اند. من فکر مي کنم اين واقعا مهم بود که اکنون عراق را در ويترين بگذاريم و همانطور که در اظهاراتم گفتم، نشان دهيم که اين کشور آماده تجارت است.
سوال: و در خصوص آينده حضور آمريکا در عراق، فکر مي کنيد اين حضور چگونه خواهد بود؟
تيلرسون: اگر سوال شما درباره حضور دولت آمريکا يا حضور نظامي باشد، اين موضوعي است که هنوز بايد درباره آن با دولت عراق ، با حيدر العبادي، نخست وزير عراق، مذاکره کنيم. البته آنها انتخابات را پيش رو دارند. ما امروز هنوز در عراق حضور داريم تا اطمينان يابيم که داعش دوباره ظاهر نشود. هرچند ما داعش را شکست داده ايم و آن را از مناطقي که در عراق اشغال کرده بود بيرون کرده ايم. ما مي دانيم -- همانطور که نخست وزير عبادي نيز به آن اذعان دارد -- هنوز عناصري از داعش هستند که عراق را تهديد مي کنند و ما قصد داريم تا آنجا که لازم باشد در عراق بمانيم تا اطمينان حاصل کنيم که با اين عناصر نيز برخورد کرده ايم.
سوال: ائتلاف بين المللي ضد داعش پيشرفت هاي بزرگي در سوريه و عراق داشت. بزرگترين چالشي که شما هنوز با آن مواجه ايد چيست و چه طرح يا هدفي براي سال آينده داريد؟
تيلرسون: نشست وزيران که ما امروز براي ائتلاف جهاني ضد داعش تشکيل داديم فرصت بسيار مهمي بود تا همه اعضاي ائتلاف گردهم بيايند و به موفقيت هايي که در عراق و سوريه به دست آمده است اذعان کنند. اما ما اين را نيز مي دانيم که شکست داعش يک تهديد جهاني نيز به وجود آورده است و ما مي کوشيم از اين فرصت استفاده کنيم و به بررسي اين بپردازيم که جنگجويان خارجي چگونه ممکن است بخواهند به کشورهاي خود بازگردند و ما چگونه مي توانيم رد کساني را که با داعش همکاري مي کرده اند، بگيريم. ما مجموعه جديدي از اصول راهنما را تصويب کرديم که راهنماي تلاش هاي ما در آينده خواهد بود و مبناي آن نيز مبادله فراوان اطلاعات ، جمع آوري اطلاعات با استفاده از بانک اطلاعاتي اينترپل است. بنابراين، ما وارد مرحله بعدي شده ايم که مرحله اطمينان يافتن از اين است که داعش را براي هميشه شکست مي دهيم.
سوال: جناب وزير، نگراني هايي در منطقه به سبب رويارويي اخير ميان اسرائيل، ايران، و سوريه به وجود آمده است. برخي نگران وقوع جنگي منطقه اي هستند. آيا شما هم اين نگراني را داريد؟
تيلرسون: من درست قبل از اينکه سفرم به منطقه را شروع کنم، گفتگويي بسيار طولاني و مفصل با بنيامين نتانياهو نخست وزير اسرائيل داشتم که به سبب همين حملات بود و ما مذاکره اي طولاني درباره تهديداتي که اسرائيل با آنها مواجه است داشتيم -- تهديداتي که منشاء آنها از لبنان به سبب حزب الله لبنان، و نيز از سوريه است. ما اين تهديدات عليه اسرائيل را بسيار جدي مي گيريم و معتقديم اسرائيل کاملا حق دارد از خود در برابر اين تهديدات دفاع کند.ما نگرانيم که سوريه موجب بي ثباتي و ايجاد فرصت هايي براي تهديدات بيشتر نه فقط عليه اسرائيل، بلکه عليه اردن و ترکيه و همه همسايگانش شود و به همين دليل است که تا زماني که داعش کاملا شکست بخورد و اطمينان يابيم که نمي تواند مجددا سر بلند کند، ما در سوريه خواهيم ماند. ما به مشارکت در روند سياسي براي سوريه نيز ادامه خواهيم داد و معتقديم راه دراز مدت براي برقراري ثبات در سوريه و احياي ماهيت مستقل سوريه همين روند سياسي است.
سوال: اما در ميدان عمل آمريکا به طور خاص براي مهار نفوذ روزافزون ايران در سوريه، در لبنان، در عراق و جاهاي ديگر چه مي کند؟
تيلرسون: ما معتقديم واکنش آينده به نفوذ ايران در سوريه از طريق روند سياسي و از طريق خود روند صلح خواهد بود. مجددا بايد بگويم که آمريکا فقط براي يک هدف در سوريه حضور دارد و آن هم شکست دادن داعش و اطمينان يافتن از شکست دائمي داعش است. اما براي اين کار ما رويکردي را انتخاب کرده ايم که بر اساس آن مي خواهيم از فرصتي که به وجود آمده است استفاده کنيم و اطمينان يابيم که ميان جناح هاي داخل سوريه جنگي رخ ندهد و شاهد يک جنگ داخلي ديگر در اين کشور نباشيم. ما همچنين مي خواهيم از حضور خودمان به عنوان يک عامل ثبات براي پشتيباني از مذاکرات تحت نظارت سازمان ملل در ژنو استفاده کنيم و به مردم سوريه اجازه دهيم يک قانون اساسي جديد بنويسند و يک انتخابات آزاد و سالم برگزار کنند. ما معتقديم از طريق اين روند سوريه استقلال خود را تقويت خواهد کرد و براي کاستن از نفوذ ايران در داخل سوريه و در نهايت طرد اين نفوذ خودش اقدام خواهد کرد.نفوذ ايران داخل سوريه مثبت نيست، اين نفوذ منفي است چون ايراني ها با خود بي ثباتي و خشونت مي آورند.
سوال: اما جناب وزير، شما بر شکست دادن داعش متمرکز شده ايد و ايران و رژيم سوريه و روسيه در ميدان در حال پيشروي اند. شما در اين خصوص چه خواهيد کرد؟
تيلرسون: من فکر نمي کنم رژيم (سوريه) ، روسيه و ايران لزوما در حال پيشروي باشند. من معتقدم در نهايت ، کل کشور سوريه در حال شکست دادن داعش است. مجددا بايد بگويم که ما روسيه و ديگران را تشويق مي کنيم که جلو تشديد درگيري ها را بگيرند و پس از آنکه داعش شکست خورد، به خشونت دامن نزنند. ما از روسيه خواسته ايم رژيم سوريه را ترغيب کند که پيشروي و کارزار خود را در برابر نيروهاي مخالف متوقف کند. آنها (روس ها) با آتش بس در برخي مناطق و ثبات در برخي مناطق موافقت کرده اند اما بايد اينها را عملي کنند تا شرايط براي دستيابي به يک راه حل صلح آميز براي آينده سوريه مهيا شود.و در خصوص مداخله گسترده ايران در منطقه، ما با صراحت درباره حضور بي ثبات ساز ايران در يمن، حضور بي ثبات ساز آنها در سوريه، در لبنان، و نيز در عراق حرف خود را زده ايم. از ديد ما -- که من فکر مي کنم اين ديدگاه بخش اعظم جامعه بين المللي نيز باشد -- حضور ايران در اين کشورها مفيد نيست. اين حضور موجب ثبات نمي شود. اين حضور براي شهروندان اين کشورها امنيت نمي آورد. ما از ايران مي خواهيم عقب نشيني کند و نيروهايش را به کشورش بازگرداند و از ديد ما اين مسير درست به سوي آينده است.
سوال: اما ايراني ها عکس اين کار را مي کنند.
تيلرسون: آنها چون فقط ما از آنها خواسته ايم، نيروهاي خود را از اين کشورها خارج نمي کنند. من فکر مي کنم در نهايت اراده مردم سوريه و احياي يک سوريه آزاد، يکپارچه، دموکراتيک و مستقل به طرد مداخله بيروني ايران در اين کشور منجر خواهد شد.
سوال: جناب وزير، به نظر مي رسد تاکنون روند سوچي و روند ژنو بي نتيجه بوده است. هماهنگي و همکاري با روسيه نيز نتيجه بخش نبوده است. آيا آمريکا قصد دارد به همين روند ادامه دهد يا اينکه شما دنبال چيز ديگري هستيد و قصد داريد دوبارره از مخالفان سوري حمايت و آنها را مسلح کنيد تا مناطقي را مجددا تصرف کنند؟
تيلرسون: خير، تنها تلاش ما اين است که از روند صلح سازمان ملل در ژنو حمايت کنيم. من فکر مي کنم مهم است که فراموش نکنيم که رئيس جمهور ترامپ و رئيس جمهور پوتين هر دو در نوامبر گذشته بيانيه اي در حاشيه نشست آسه آن در دانانگ ويتنام منتشر کردند که هر دو در آن خود را به روند ژنو به عنوان مسير حرکت رو به جلو در سوريه متعهد کردند. ما همچنان با روس ها و با شرکاي ديگر در منطقه براي حمايت از روند ژنو کار مي کنيم. نشست سوچي در برخي جنبه ها نتوانست برخي انتظارات را که به اعتقاد من برگزار کنندگان اين نشست به دنبال آن بودند، محقق کند، اما از طرف ديگر، اگر بيانيه پاياني اين نشست را ببينيد،مي بينيد با صراحت اعلام شد که ژنو جايي است که اين مسائل در آن حل و فصل خواهد شد و اين بيانيه بر نقش مهمي که استفان دي ميستورا فرستاده ويژه سازمان ملل در امور سوريه بايد در هدايت اين روند ايفا کند، تاکيد کرد. بنابراين، من فکر مي کنم همه طرف هاي کليدي -- روسيه، آمريکا، ائتلاف ما، کشورهاي همفکر ما در خصوص مسئله سوريه -- از روند ژنو حمايت مي کنند.
سوال: دولت ترامپ تهديد کرده است در صورتي که رژيم سوريه از سلاح هاي شيميايي استفاده کند، واکنش نظامي به آن نشان خواهد داد. گزارش ها حاکي است رژيم سوريه ماه گذشته شش بار از سلاح هاي شيميايي استفاده کرد. آيا آمريکا يا جامعه بين المللي واکنشي به آن نشان خواهد داد؟
تيلرسون: ما از اين گزارش ها بسيار نگرانيم -- گزارش هايي که از استفاده از بمب هاي حاوي کلر و نيز استفاده مجدد از مهمات حاوي گاز سارين حکايت دارند. من فکر مي کنم چيزي که امروز اهميت دارد اين است که جامعه بين المللي ساز و کار خوبي براي راستي آزمايي و تاييد اين گزارش ها ندارد. شوراي امنيت سازمان ملل راي گيري هاي متعددي براي تمديد ماموريت ساز و کار تحقيقي مشترک انجام داد تا به کارشناسان اجازه دهد به سوريه بروند و درباره اين گزارش ها تحقيق کنند و ببينند اولا آيا اين گزارش ها واقعا صحت دارد و ثانيا مشخص کنند چه کسي مسئول است.دولت ترامپ استفاده از سلاح هاي شيميايي را بسيار جدي مي گيرد و اين را مي توان از اقداماتي که سال گذشته انجام داد مشاهده کرد. ما بايد تحليل و تحقيقاتي مستقل در باره اين گزارش ها داشته باشيم و چيزي که ما واقعا نياز داريم اين است که روسيه وتو کردن تمديد ماموريت ساز و کار تحقيقي مشترک را متوقف کند تا ما به اطلاعات بهتري درباره اينکه در سوريه دقيقا چه اتفاقي مي افتد، دست يابيم.
سوال: اما از زماني که شما به سوريه حمله کرديد اتفاقي نيفتاده و چيزي تغيير نکرده است و رژيم سوريه دوباره از سلاح هاي شيميايي استفاده کرده است.
تيلرسون: خب، از آن زمان به صورت گسترده، به ويژه از گاز سارين استفاده نشده است. ما فکر مي کنيم توانسته ايم جلو سوريه را بگيريم و نگذاريم از اين نوع سلاح شيميايي استفاده کند. با اين حال، اين گزارش ها بسيار نگران کننده است. چيزي که ما مي دانيم اين است که کساني بر اثر چيزي که به نظر مي رسد سلاح هاي شيميايي بوده است، جان خود را از دست داده اند. ما به اطلاعات بهتري از طرف کارشناساني نياز داريم که بتوانند از طريق ساز و کاري مانند ساز و کار تحقيقي مشترک از داخل سوريه به ما بدهند.
سوال: جناب وزير، در اين سفر طولاني شما قصد داريد از لبنان نيز ديدن کنيد و اين در حالي است که تنش ميان لبنان و اسرائيل بر سر مرزهاي دريايي و زميني بالا گرفته است. آمريکا ميان اين دو ميانجيگيري کرده است. آيا به نظر شما ما به حصول يک توافق نزديک شده ايم يا به جنگ؟
تيلرسون: روشن است که ما تا آنجا که بتوانيم مي کوشيم جلو درگيري را بگيريم و همچنان تلاش خواهيم کرد يک دولت مستقل را در لبنان تقويت کنيم. ما تلاش خواهيم کرد نيروهاي امنيتي مستقل لبنان را تقويت کنيم. ما مي دانيم که لبنان در حال طي کردن روندي است که احتمالا يک دوره گذار طولاني خواهد بود. من فکر مي کنم لبناني ها گام هاي مثبتي در زمينه قانون "عدم مداخله" برداشته اند، قانوني که ايجاب مي کند نيروهاي لبناني از يمن يا جاهاي ديگر خارج شوند. ما در لبنان هستيم تا از اين کشور براي طي کردن اين دوره گذار طولاني پشتيباني کنيم.
سوال: در همين حال، شما فشارها و تحريم هاي بيشتري عليه حزب الله اعمال کرده ايد. آيا دولت لبنان در اين خصوص با آمريکا هماهنگي و همکاري مي کند؟ شما چطور مي توانيد بدون تاثيرگذاري بر دولت لبنان بر حزب الله فشار بياوريد؟
تيلرسون: اين سوال بسيار خوبي است. ما بسيار مراقب هستيم و مي دانيم که مسئله ما با حزب الله لبنان است، يعني با يک سازمان تروريست. مسئله ما با مردم لبنان نيست، مسئله ما با دولت لبنان نيست. بنابراين، ما مي کوشيم در خصوص اقداماتي که اتخاذ مي کنيم بسيار دقيق عمل کنيم تا به مردم لبنان آسيبي نرسانيم. اما ما به پشتيباني دولت لبنان نياز داريم تا بتوانيم با اين فعاليت ها که حزب الله لبنان در پيش گرفته است و براي بقيه جهان غيرقابل قبول است، به روشني و با قاطعيت برخورد کنيم.
سوال: به عنوان سوال آخر، محمود عباس رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين به ولاديمير پوتين رئيس جمهور روسيه گفت با آمريکا به عنوان ميانجي در کشمکش با اسرائيل ديگر هيچ گونه همکاري نخواهد داشت. آيا شما واکنشي به اين حرف نداريد؟
تيلرسون: من محمود عباس و نگراني هاي او را در خصوص برخي اقدامات و تصميمات آمريکا درک مي کنم. پيام من به او اين است که آمريکا هنوز خود را متعهد مي داند که روند صلح خاورميانه به موفقيت برسد و آماده است براي پيشبرد اين روند کمک کند. ما اميدواريم عباس راه بازگشت به ميز مذکره را پيدا کند.