دهمين نمايشگاه بين المللي طلا، نقره، جواهر، ساعت و صنايع وابسته تهران، در حالي در محل برپايي نمايشگاههاي بين المللي تهران برگزار شده که فعالان و صنعتگران اين عرصه اميدوارند با رفع برخي موانع، پاي محصول زرين ايراني به بازار جهاني باز شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري صداوسيما اين نمايشگاه اگرچه صحنه حضور جمعي از برترين زرگران ايران و محل عرضه جديدترين و به روزترين محصولات صنعتگران اين مرز و بوم است، اما مي تواند زمينه کنکاش موانع پيش پاي فعالان اين هنرصنعت باشد و اينکه چه مشکلاتي ايران را از قرار گرفتن در فهرست صادرکنندگان اين درخشان باارزش بازداشته است.
عباد محمدولي کارشناس صنعت طلا مشکلات اصلي پيش پاي صنعتگران را نظام تامين اجتماعي و ماليات بخصوص ماليات برارزش افزوده مي داند و مي گويد: اين روش هاي سختگيرانه نه تنها کمکي به صنعت نمي کند بلکه صنعت طلا را زيرزميني مي کند و کارگاههاي طلا را به تعطيلي مي کشاند.
آنچه در بين طرح مشکلات صنعتگران بيش از همه جلب توجه مي کند اخذ ماليات بر ارزش افزوده 9 درصدي است که آنها را در رقابت با بازارهاي جهاني با چالش مواجه کرده است.
ابراهيم محمدولي رئيس اتحاديه طلا و جواهر تهران نيز مي گويد: هنگامي که بر اصل طلاي وارداتي 9 درصد ارزش افزوده اخذ شود قدرت رقابت از ابتدا از توليد کننده داخلي گرفته مي شود.
وي در توضيح سخنانش ميگويد: قيمت طلا جهاني است و وقتي توليدکننده در بدو امر 9 درصد ماليات پرداخت مي کند ديگر عملا از رقابت در بازار جهاني خارج مي شود.
مسعود خوانساري رئيس اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و کشاورزي تهران مي گويد: در حال حاضر اخذ همين ماليات موجب شده شمش طلا به صورت قانوني در اختيار صنعتگران قرار نگيرد و شمش موردنياز قاچاق وارد شود، اين مسئله تبعات زيادي دارد.
وي در ادامه اضافه مي کند: معلوم نيست شمش وارداتي از چه کيفيتي برخوردار باشد ضمن آنکه وقتي صنعتگر مجبور به استفاده از طلاهاي مجدد ذوب شود به يقين کيفيت محصولش پايين مي آيد.
رئيس اتاق بازرگاني صنايع و معادن تهران اما با اميدواري مي گويد: در حال حاضر که بحث بر سر نحوه و ميزان اخذ ماليات در مجلس داغ است و موضوع ماليات بر ارزش افزوده هم در جلسات نمايندگان مردم مطرح است بايد تلاش کنيم با برگزاري نشستي با نمايندگان اين صنعت و کميسيون اقتصادي مشکلات حل شود.
با اين همه نمي توان از نقش درآمدزايي و اشتغالزايي اين هنرصنعت غافل بود، هنري که آثار کشف شده از تپه حسنلو و شهرسوخته قدمتش را بيش از 7 هزار سال نشان مي دهد و علاوه بر سبقه اش ظرفيتهاي نهفته در آن بر مسئولان هم پوشيده نمانده است.
مجتبي خسروتاج رئيس سازمان توسعه تجارت با اشاره به اين که صنعت طلا و جواهر نيازمند توسعه تقاضاست و اگر تقاضايي باشد اشتغال و توليد را هم در پي دارد، ميگويد: اين صنعت با اشتغالي که در خود مي تواند ايجاد کند تاکنون خيلي مورد بي توجهي واقع شده در حالي که بايد به اين صنعت به طور جدي پرداخته شود.
به گفته معاون صنعت بيشتر توليدکنندگان طلا و جواهر کشور به ندرت محصولاتشان را در بازارهاي جهاني به نمايش گذارده اند حال آن که با عرضه اين محصولات عمدتا دست ساز در بازارهاي جهاني هم ميتوان طبق ذائقه جهاني توليد کرد و هم بر تعداد فعالان و شاغلان اين عرصه افزود.
اين اما همه واقعيات اين صنعت تلفيق شده با هنر و فناوري نيست، ايرانيان نه فقط به عنوان دهمين مردمان مصرف کننده اين فلز گرانبها که حالا در رده سازندگان ماشين آلات صنعتي مصنوعات طلا در جهان نيز مجسوب ميشوند.
نگاهي به نمايشگاه دهم و سالن تجهيزات و ماشين آلات ساخت طلا و جواهر گوشه هايي از توانمندي مهندسان و صنعتگران اين عرصه را در معرض ديد قرار مي دهد.
حاصل کار اين بخش از فعالان صنعت طلا، سالهاست نه فقط به کشورهاي همسايه که از شرق دور تا اقيانوسيه، قاره سبز و حتي آمريکاي شمالي صادر مي شود.
عبدالنبي مکابر عضو هيئت مديره اتحاديه توليدکنندگان طلا و جواهر گريزي به آماري سازمان صنايع دستي مي زند و ميگويد: حدود 70 هزار واحد صنفي و بيش از 7 هزار واحد توليدي در کشور فعالند و در حال حاضر جمعيت شاغل اين حوزه 350 هزار نفر است.
وي توليد، فروش و پيله وري محصولات اين صنعت از دوران قاجار را يادآور مي شود و مي گويد: در اين سالها صنعتگران ايراني هم جوابگوي بازار داخلي هستند و هم در بازارهاي کشورهاي عراق، افغانستان و حوزه قفقاز فعاليت کرده ا ند.
مکابر معتقد است: اگر حمايت دولتي پشت سر اين صنعت باشد و موانع کسب و کار برطرف شود به راحتي مي توانيم تعداد فعالان اين عرصه را به سه برابر فعلي افزايش دهيم و تنها در حوزه تراشکاري 30 هزار نفر را مشغول به کار کنيم.
کارشناسان مي گويند اگرچه ايران در ذخائر معدني طلا در رديفهاي پنجاه و چهار و پنجاه و پنجم جهان قرار دارد و عيار طلاي ما کم است اما با توجه به افزايش قيمت هاي جهاني اين فلز ارزشمند، هنوز استخراج طلا به صرفه است.
محمد کشتي آراي کارشناس صنعت طلا در اين باره تصريح مي کند: در دنيا به طور متوسط ارزش افزوده اي که روي شمش طلا بر روي مصنوعات بدست ميايد 10 تا 15 درصد است ولي در داخل کشور اين ميزان به حدود 25 درصد مي رسد.
رئيس سابق اتحاديه طلا و جواهر تهران تاکيد مي کند: در ازاي هر يک کيلوگرم طلا سه تا چهار نفر اشتغالزايي مي شود که اگر دولت بتواند کارگاههاي مشترک، شهرک طلا و حتي برج طلا احداث کند استفاده مشترک از ابزارآلات و ماشين آلات قيمت تمام شده توليدکنندگان را کاهش مي دهد و همين زمينه ساز رقابت ما با کشورهاي ديگر مي شود و مي توانيم جايگاه واقعي خود را در صنعت طلا بدست آوريم.
ابراهيم محمدولي رئيس اتحاديه طلا و جواهر تهران هم از توان صادراتي توليدکنندگان ايراني ميگويد و بر اين اعتقاد است: آن دسته از توليدکنندگان ايراني که تجهيزات مناسب در اختيار دارند محصولاتي عرضه مي کنند که با توليدکنندگان کشورهاي صاحبنام اين صنعت رقابت مي کنند.
وي مي گويد: توان صادرات به کشورهاي اطراف را داريم، حتي بخشي از کشورهاي اروپايي را مي توانيم تحت پوشش قرار دهيم، چون بسياري از کشورها هنر متاثر از فرهنگ ايران زمين را مي پذيرند و مي توان با طراحي هاي ايراني روي فلز طلا براحتي در بسياري از کشورها حضور فعال داشته باشيم.
محمدولي مي گويد: صدور طلا و جواهر ايراني علاوه بر اشتغالزايي و ارزآوري مي تواند زمينه صدور فرهنگ اسلامي ايراني را فراهم آورد که اين نيز از مزيتهاي خاص هنرصنعت طلا محسوب ميشود.
به هر ترتيب کارشناسان معتقدند ايران با برخورداري ذخائر طلا در 15 معدن فعال کشور و در اختيار داشتن انرژي ارزانتر از رقبا و نيروي جوان و مستعد براحتي مي تواند فراتر از حضور فعلي اش در بازار هزار و پانصد ميليارد دلاري جهان دارد، ايفاي نقش کند.
گزارش از : عليرضا باي
گزارش تصويري دارد