استاد پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله گفت: شهرهاي پرجمعيت ما بر روي پهنه پرخطر و زلزله خيز قرار دارند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري صدا و سيما؛ مهدي زارع در استوديوي گفتگوي ويژه خبري شبکه دوم سيما افزود: حدود 25 ميليون نفر از جمعيت ساکن در شهرهاي پرجمعيت کشور در معرض خطر زلزله هستند، سالانه حدود 3 سانتي متر کوتاه شدگي در پوسته زمين اتفاق مي افتد و حدود 10 درصد از اين ميزان به دليل زمين لرزه است.
او ادامه داد: در تهران حدود 980 ساختمان بالاي 10 طبقه داريم که نيمي از اين رقم در 10 سال گذشته اضافه شده است و بسياري از آنها در مناطق 1، 2 ، 3 و 22 يعني روي پهنه گسل هاي زلزله خيز هستند.
بيت اللهي دبير کارگروه ملي زلزله در سوي ديگر استوديو گفت: در تهران حريم گسل ها معلوم و معين شده است و ساخت و سازها بايد طبق ضوابط و مقررات مصوب و در نظر گرفتن اين حريم ها صورت پذيرد البته اميدواريم آيين نامه مربوط به رعايت حريم گسل ها تا پايان امسال ابلاغ شود.
او ادامه داد: در شهرهاي تبريز، کرمان، مشهد و کرج هم همزمان اين آيين نامه در دست ابلاغ است البته مشکل اين آيين نامه اين است که پهناي گسل ها در نقشه ابلاغي مشخص نشده است.
صديف بدري عضو کميسيون عمران مجلس در ارتباط تلفني با اين برنامه گفت: در بررسي ها و تهيه نقشه هاي پهنه گسل هاي شهرهاي بزرگ کشور کوتاه يشده است طراح اصلي از بعد شهرسازي، وزارت مسکن و شهرسازي بوده و هست از آنجا که مهمترين و پربارترين بخش شهرداري از حيث درآمدزايي، بخش فروش تراکم است. در اين حوزه قصور زيادي به چشم مي خورد.
بيت الهي در استوديو گفت: متأسفانه در کشور حين رخداد زلزله رفتار نوساني داريم و بعد از مدتي اين رفتار فروکش مي کند ما نبايد حادثه پلاسکو را فراموش کنيم در حال حاضر بيش از هزار برج بالاي 12 طبقه داريم که 200 تاي آنها روي گسل هستند اما در خصوص بودجه لازم جهت پيشگيري زلزله تخصيص نمي دهيم و اين مي شود که حدود 35 هزار واحد مسکوني در زلزله کرمانشاه تخريب مي شود.
زارع در سوي ديگر استوديو گفت: بودجه و قانون در کشور ما به درستي خرج و اجرا نمي شود و اين بدان معناست که نخبگان و کاربلدها در جاي درست و يا در جاي خودشان قرار نگرفته اند.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله گفت: علل عمده مهاجرت به شهرهای بزرگ خشکسالی و مشکلات اقتصادی است.
مهدی زارع در استودیوی گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما افزود: آنچه به نظر می آید این است که ما در کشور مشکل توسعه داریم و عدم توسعه در کشور به دلایل گوناگونی از قبیل خشکسالی و مشکلات اقتصادی بوده، در نهایت این مشکلات به مهاجرت سالانه یک میلیون و دویست هزار نفر از روستا به شهرهای بزرگ ختم شده است.
او ادامه داد: طی 20 سال اخیر حدود 24 میلیون ایرانی در داخل ایران جابجا شده اند و 70 درصد از این تعداد از روستا به شهرها سرازیر شده اند، این مهاجرت باعثافزایش 17 میلیونی جمعیت شهرهای بزرگ ایران شده است.
زارع افزود: اصلی ترین مقصد این مهاجرت ها استان البرز و تهران بوده و طبق گزارش مرکز آمار رشد جمعیت در حاشیه استان تهران چهار برابر شهر تهران است.
او تصریح کرد: ایجاد و پیدایش بسیاری از شهرهای کوچک حاشیه تهران بطور کل اشتباه و غیرکارشناسی بوده است مثلا شهرهایی مثل پرند در حاشیه فرودگاه امام خمینی (ره) یا بخش هایی از پردیس در شرق تهران اصلا آب ندارند و از آن بدتر اینکه در نزدیکی گسل های فعال احداث شده اند.
زارع گفت: علاوه بر اینکه حدود سه میلیون و 500 هزار نفر بر روی گسل های اصلی تهران هستند حدود چهار و نیم میلیون نفر هم در بافت فرسوده تهران زندگی می کنند.
او ادامه داد: شهر تهران دارای تمرکز جمعیت در مناطق آسیب پذیر است، تهران شهری است که زلزله های تاریخی مهم را تجربه کرده، سال 320 قبل از میلاد زلزله بزرگی در شهر ری پیش آمده، هر 3500 سال یکبار گسل شمال تهران زلزله ای بزرگ را تجربه کرده و هر 200 سال در شعاع پیرامونی شهر تهران انتظار زلزله مهمی را می کشد که همه اینها قابل تأمل هستند.
زارع گفت: برای شهر تبریز هم می توان وضعیت مشابه را در نظر گرفت با تفاوت اینکه جمعیت تبریز حدود یک ششم تهران است.
او تصریح کرد: با وجود فاصله زیاد کانون زلزله ماه قبل استان کرمانشاه، انتظار نمی رفت که خسارات جانی به بار بیاید زیرا کانون زلزله کوه های مرزی ایران و عراق بود ضمنا ما حدود 60 سال قبل در همان منطقه زلزله ای به بزرگی 7،2 ریشتری را تجربه کردیم که تقریبا هزار نفر کشته داده بود چرا باید بعد از 60 سال دوباره در زلزله ای 7،1 ریشتری 620 نفر کشته شوند.
زارع از وجود 120 دستگاه زلزله نگار در کشور خبر داد و گفت: اگر تعداد زیادی از این دستگاه ها کار نکنند چیز عجیبی نیست چون با مشکلات عدیده ای مواجهند.
بیت اللهی گفت: در کشور حدود هزار مرکز ثبت زلزله داریم که سی سال قبل به برق وصل شده اند و تاکنون به روز رسانی نشده اند.
او تصریح کرد: مردم ما باید فرهنگ زندگی با زلزله را یاد بگیریم زیرا ساختمان هایی که طبق ساده ترین اصول ساختمان سازی بنا شده اند می توانند در مقابل زمین لرزه مقاوم باشند اما مشکل ما در اجرا و نظارت بر اجرای ساختمان سازی است.
بیت اللهی افزود: آنچه در زلزله سرپل ذهاب معلوم شد ضعف سیستم نظارتی ساخت و سازهای مان بود.
او گفت: مشکل عمده ای در روند مدیریت و نظارت و بررسی های زمین لرزه ای کشور عدم جدیت پیوسته در اجرای قوانین است. رفتار ما به شدت نوسانی است این رفتار در حادثه پلاسکو و سایر زلزله ها دیده می شود.
حسن قربان خانی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران در ارتباط تلفنی با برنامه گفتگوی ویژه خبری گفت: ما باید از علوم کشورهای پیشرفته و صاحب فکر در حوزه ساخت و ساز و پیشگیری زلزله بهره مند شویم.
او ادامه داد: متأسفانه در تهران هزاران ساختمان توسط کسانی ساخته می شود که فاقد صلاحیت هستند، حتما کیفیت ساختمان هایی که مهندس ناظر دارند بهتر از سایر ساختمانهاست اما نظارت تنها هم کفایت نمی کند.
زارع در استودیو این برنامه گفت: همه زلزله های اتفاق افتاده در کرمان و کرمانشاه طبیعی بوده اند و حادثه ای شبیه هارپ و انفجار در کار نبوده است.