در روستای روئین، نخستین دهکده ثبت شده نساجی سنتی ایران ۳۰۰ کارگاه خانگی چادر شب بافی فعال است
چادرشب، پارچه ای است زیبا و رنگارنگ که در روستای روئین شهرستان اسفراین و براساس فرهنگ، آداب و رسوم دیرینه مردم آن
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، چادر شب، چورشب یا لاون از دو جنس پشمی و ابریشمی بافته می شود. ابعاد چادرشب معمولاً ۲×۲ بوده، دارای نقش های هندسی چهارخانه است و بیشتر با رنگ زمینه قرمز بافته می شود .
متراژ بالای تولید چادرشب در روستای رویین اسفراین موجب شد که نخستین خانه نساجی سنتی کشور، سال 95 در حمام خزانه ای این دهکده که یادگاری از دوره قاجار است ایجاد شود.
از سویی دیگر سال ۹۱ و با موافقت سازمان میراث فرهنگی روستای روئین اسفراین به عنوان منطقه نمونه ملی گردشگری ارتقاء یافت و توسعه امکانات زیرساختی با بهره گیری از ظرفیت بخش خصوصی برای ماندگاری گردشگر در روستا و ایجاد اشتغال برای ساکنان آن شتاب گرفت .
علاقه مندی بانوان روستا به درهم تنیدن تار و پود چادرشب ، باعث شده است تا بافنده های موفق این دهکده ، بازار فروشی برای محصول پیدا کنند .
محمد عابدی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی می گوید: روستای روئین با دارا بودن بیشترین بافنده و بالاترین میزان تولیدات منسوجات سنتی به عنوان دهکده نساجی سنتی کشور مشهور است که سالانه 150 هزار مترمربع حوله، دستمال و... تولید می کند.
عابدی می افزاید: این روستا به عنوان نخستین دهکده نساجی سنتی ایران به ثبت رسیده و صنعت نساجی سنتی آن مهر اصالت یونسکو نیز دریافت کرده است.
به گفته عابدی در روستای روئین ۳۰۰ دستگاه چادر شب بافی مشغول به تولید پارچه چادر شب، حوله و شال هستند.
ابزارهای صنعت نساجی سنتی ایران
ابزارهایی که در صنعت نساجی سنتی این شهر تاریخی به کار می رود، اسامی خاصی دارد که به شماری از آن ها اشاره می کنیم:
دستگاه عاروس: حلقهای برای نگهداری ورد که از سقف آویزان می کنند.
ورد: دو عدد چوب ۵۰ سانتیمتری که به طور موازی در بین تارها قرار می دهند. تارها از بین رشته های نخی کنفی بین وردها می گذرند .
شانه: یک وسیله چوبی که نخ های افقی تار از میان آن عبور می کنند و پس از هر رج بافت روی قسمت بافته شده کوبیده می شود.
تون: نخ هایی که به صورت عرضی قرار داده شده اند
ارج: وسیله ای چوبی که تیغهای آهنی دارد و برای ثابت نگه داشتن قسمت بافته شده به کار می رود
دستکش: وسیلهای که از جنس شاخ گوزن ساخته می شود و در حفره درون پیش نورد قرار می گیرد. به دستکش از محل نشستن بافنده یک طناب وصل است که برای سفت کردن بافته به کار می رود
پی نورد: چوبی که رو به روی بافنده قرار دارد و برای جمع کردن قسمت بافته شده به کار می رود
ماکو: تکه چوبی است که نخ تون برای بافت به دور آن می پیچد و شاید وسیله ای تقریبا شناخته شده ای برای شما به نسبت دیگر ابزارهای بالا باشد
در گذشته مردم برای آنکه بتوانند چادر شب ببافند، به امر نوغان داری مشغول بودند و نخ های مورد نیاز را از ابریشمی که از پیله هایشان خارج می شد، تهیه می کردند. اما کم کم تولید این هنر دست ارزشمند، بهوسیله نخ های پنبهای نیز میسر شد .
کم هزینه بودن صنایع دستی بازار فروش بالا به علاوه ارزش افزوده مناسب با ایجاد فرصت شغلی از جمله دلایلی است که مردم این روستا را به بافت چادرشب مشتاق تر کرده است .
روستای رویین در ۲۶ کیلومتری شمال شهر اسفراین و ۵۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر بجنورد ، در یکی از درههای دامنه جنوبی آلاداغ واقع شده است .
این روستا به سبب شکل پلکانی آن به روستای ماسولهای رویین نیز شهرت دارد و یکی از نقاط خوش آب و هوا و از معروفترین جاذبههای گردشگری شهرستان اسفراین است .
روستای رویین با دارا بودن قدمتی بیش از ۵۰۰ سال و تپههای زیبای باستانی، با سکونتگاهی بسیار زیبا، به سبب داشتن باغات سیب به روستای شکوفههای سیب نیز شهرت دارد .
کوچههای پیچ در پیچ، بافت قدیمی خانهها و شیب کوچه به کوچه روستا، ارتفاعات بلند، رودخانههای دائمی و درختان چنار کهنسال چهره این روستای ماسولهای را منحصر به فرد کرده است .
همچنین وجود بارگاه امام زاده اسحاق و تپههای باستانی و طبیعت سرسبز این منطقه ، زیبایی این روستا را چندبرابر کرده است .
زبان و گویش مردم روئین ، فارسی و تاتی و عمده ترین هنر بانوان آن چادر شب بافی است . پارچه های بافت روئین شامل انواع چادر شب ، حوله ، دستمال ، ملحفه و پارچه پیراهنی است.
در رویین ۸۰۴ خانوار با بیش از سه هزار نفر جمعیت زندگی میکنند که در آنها 150 بافنده مشغول به کار نساجی هستند .
نویسنده: سمانه دشتی