مصرف دگزامتازون یکی از داروهای بهظاهر درمان کننده سرماخوردگی در کشور رو به افزایش است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز اصفهان، در فصل پاییز و زمستان افرادی هستند که برای برطرف کردن زود هنگام درد و یا سر ما خوردگی برای خود تجویز دگزامتازون می کنند، این روزها مصرف دگزامتازون یکی از داروهای بهظاهر درمان کننده سرماخوردگی در کشور ما روبه افزایش است. ولی از خطرات احتمالی آن خبر دارید ؟
دگزامتازون که در زبان عامیانه به آن دگزا گفته میشود از داروهایی است که شربت، قرص، آمپول، پماد و محلولها آن یکی از پرکاربردترین داروهاست و در نتیجه ابهامات و سوالاتی پیرامون آن زیاد است.
کورتونها میتوانند نوعی حالت خوش آنی در فرد ایجاد کنند که به euphoria موسوم است. همچنین باعث تغییرات آنی در میزان قند خون میشوند و بصورت کوتاهمدت ممکن است برخی تواناییهای جسمانی را افزایش دهند. البته این داروها در دراز مدت هم باعث پوکی استخوان و هم ضعف ایمنی بدن میشوند بنابراین مصرف مکرر آن حتی به قصد دوپینگ اثرات معکوس خواهد داشت.
نکته: کورتیکو استروئیدها یا همان کورتونها دارای اثرات گستردهای در قسمتهای مختلف بدن هستند که این اثرات گسترده همان طور که میتوانند در درمان طیف زیادی از بیماریها مفید باشند میتوانند عوارض جانبی زیادی هم به جا بگذارند.
دگزامتازون اشتها را زیاد میکند علاوه بر آن از راه ایجاد تورم در بدن، فرد را چاق میکند و در حقیقت یکی از عوارض استفاده زیاد از کورتونها، ایجاد تورم تدریجی در بدن و افزایش میزان چربی است که باعث پف کردن فرد شده و یا علامتی بنام ماه رخ یعنی گرد و پف کرده شدن صورت میشود در نتیجه بیمار احساس میکند که چاق و قوی بنیه شده اما حقیقت اینکه تمام کورتونها در استفاده مکرر باعث تحلیل رفتن عضلات و پوکی استخوان میشوند.
در حقیقت دگزامتازون بدن را به یک پفک شبیه میکند و اثر آنها در سرماخوردگیها باعث سرکوب واکنشهای ایمنی میشود و در نتیجه با پوشاندن علائم بیماری، چندان مقاومتی در مقابل این ویروس نمیکند.
در سرما خوردگیها همراه با عفونت باکتریایی مثلا انواع تب یا گلو درد چرکی با سرکوب ایمنی بدن، برای باکتریها فرصتی را برای سازماندهی نیروها و تکثیر فراهم میکند و در نتیجه ممکن است چند روز بعد منجر به شعله ور شدن بیماری و حتی ایجاد عفونتهای شدید تنفسی شود.
میتوان گفت دگزا جز داروهای خطرناک و بیخطر نیست ولی استفاده در دراز مدت باعث پوکی استخوان شدید میشود و در صورت صلاح دید پزشک در برخی موارد میتوان با قبول عوارض جانبی ، از این دارو استفاده کرد مصرف خودسرانه به ویژه در دوران حاملگی کاملا ممنوع است زیرا شاید باعث سرکوب غده فوق کلیه در جنین شود.
عوارض شایع و مهم مصرف کورتون:
افسردگی، توهم، اختلالات ذهنی و تضعیف سیستم ایمنی و کاهش سد دفاعی بدن در مقابل انواع عفونتها از عوارض نامطلوب ناشی از مصرف نابجا و بیرویه آمپول دگزامتازون است.
در مصرف بصورت موضعی (به شکل پماد و قطره یا محلول): تحلیل رفتن پوست در استفاده درازمدت، لکهافتادن روی پوست و خشکی پوست، تشدید عفونتهای قارچی.
توجه داشته باشید که صرف نظر از عوارض، وابستگی به کورتون ، مشکل مهم دیگری است که بر اثر استفاده به مدت حدود یک ماه از کورتونها گریبانگیر بیمار میشود.