غبار، پرده ای کهنه و قدیمی که حالا با هیچ دستی کنار نمی رود.همان ریزگردهایی که یا از خارج می آیند و یا از خاک وطن بر می خیزند.
گرد و خاکی که امروز خورشید را در آسمان جنوب غربی ترین نقطه کشور ناپدید کرد از عراق آغاز شد ، به شلمچه رسید و در خرمشهر و آبادان سکنی گزید.
جاده ها و خیابانها اما در ساعات اولیه صبح خلوت نشد ، چرا که مملو از زائران پیاده کربلا و یا دانش آموزان نوجوانی بود که در گوشه و کنار به گرفتن عکسهای سلفی با خاک مشغول بودند.
شرایط جوی و توصیه های زیست محیطی
کارشناس هواشناسی می گوید: این هفدهمین بار است که در سال جاری ریزگردها آسمان آبادان را فرا می گیرند و اینکه توده های غبار هر بار که به منطقه می رسند کمتر از 24 ساعت میهمان نیستند.
کارشناس محیط زیست آبادان هم که خود از بیماری تنفسی رنج می برد امروز در محل کار حاضر نشد اما در گفتگوی تلفنی میزان خاک امروز را در منطقه 4267 میکروگرم بر متر مکعب معادل 28 برابر حد مجاز اعلام کرد و گفت: گرد وخاک مجاز برای انسان فقط 50 میکروگرم بر مترمکعب است.
او از رسانه خواهش کرد: نه فقط به بیماران تنفسی بلکه به عموم شهروندان توصیه کنیم در این وضعیت خطرناک از خانه خارج نشوند چرا که عواقب تنفس در این خاکهای مسموم از آثار جنگ تحمیلی جبران ناپذیر است.
وضعیت سلامت در بیمارستانهای شهر
سری هم به بیمارستان مرکز شهر زدیم. ازدحام جمعیت بالا بود و تنها صدایی که به گوش می رسید سرفه های مکرر و عطسه بود.
در مجموع بیش از 75 نفر با علائم تنگی نفس در راهروهای بیمارستان نشسته بودند.
به سراغ دکتر آل داوود متخصص بیماریهای تنفسی رفتم . او بروز آلرژیهای مداوم، آسم، تحریک یا سوختگی مجاری تنفسی و آسیب های حاد و مزمن دستگاه تنفسی را از خطرات ریزگردها به علت خواص بیوشیمیایی و میکروبی و رسوب آن در دستگاه تنفسی می داند.
این پزشک آبادانی می گفت: در پی قرارگیری مداوم در معرض این گرد و غبارهای آلوده به مواد شیمیایی، اکسیژن رسانی به مغز کم می شود و در نتیجه فرد به اختلالاتی نظیر افسردگی، پرخاشگری ، تحریک پذیری و خستگی دائم دچار می شود که در کودکان و سالمندان بیشتر شایع است.
دکتر آل داوود به سونامی سرطان در خوزستان اشاره کرد و گفت: آلودگی هوا از خاکهای وطنی و غیر وطنی گرفته تا آلاینده های صنعتی به شیوع سرطان دامن زده است.
به یاد آوردم پیشتر مدیر ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار درباره تاثیر خشکسالی خوزستان و کاهش منابع آبی در تشدید این پدیده، گفته بود: بادهایی که در خوزستان می وزد حدود 70 کیلومتر در ساعت سرعت دارند و در شرایطی که وضعیت بارش، مساعد نباشد منجر به بروز گرد و خاک می شود.
زوایای تاثیر پذیر از توده های گرد و غبار
حالا ریزگرد هایی که سالهاست زود به زود در جنوب غرب رقصان می شوند همه زوایای زندگی را در این استان مرزی تحت تاثیر قرار داده است؛ در بخشهایی مثل آب ، برق و کشاورزی.
کارشناسان توزیع برق معتقدند ریزگردها، تجهیزات و ترانسهای برق را به شدت فرسوده کرده اند و عواقب این فرسودگیها همان بحرانی است که سال گذشته خوزستان را در تاریکی مطلق فرو برد و مسئولان زیادی را به استان کشاند و این پایان خط نیست، این بحران در سالیان آینده نمایان تر خواهد شد.
ناصری مدیر برق ناحیه جنوب می گوید: ریزگردها سالانه یک میلیارد تومان خسارت به ما تحمیل می کنند و اگر وضع به همین منوال ادامه یابد، فرصت فروش برق تولیدی که در هر دقیقه هزینه زیادی برای تولید آن صرف می شود نیز سلب و بیش از 5 میلیارد تومان خسارت انرژی فروخته نشده در سال به سیستم تحمیل خواهد شد.
در بخش کشاورزی هم مانع تراشی های این ریزگردها بر روی تنفس و سنتز گیاهان تاثیر مستقیم گذاشته است، کارشناس و مدیر جهاد کشاورزی آبادان مجموع عوامل جوی را در کاهش محصولات موثر می داند و می گوید: گرد و غبار به محصولات استراتژیکی مانند خرما حدود 50 درصد خسارت زده و مزارع و میانه کاریها را رو به نابودی برده است.
معاون بهره برداری اداره آبفای آبادان هم با اشاره به افزایش سی درصدی مصرف آب ناشی از وقوع گرد و غبار گفت: کاهش تولید و توزیع آب در پی قطع برق تجهیزات، افزایش مواد شیمیایی برای کدورت زدایی از آب رودخانه و هزینه های استهلاک تجهیزات از دیگر خسارات وارده بر این سیستم است.
اعظم قاسمی مدیر اداره آموزش و پرورش آبادان هم از قافله دور نماند و در تماس با خبرگزاری صدا و سیما خواهش کرد ، گفته های او را منتشر کنیم شاید رسانه ملی برای ختم به خیر شدن این روزهای غبارآلود راهی باز کند. او با تاسف از اینکه دانش آموزان آبادانی پارسال کمتر از 120 به مدرسه رفتند گفت: شرایط بحرانی گرد و غبار، ما را ناچار به تعطیلی مدارس می کند چرا که اصرار بر تشکیل کلاس‌ها به شکل دیگری به دانش‌آموزان آسیب می زند . او گفت: از مسئولان بپرسید آیا سزاست سهم آبادان حتی در زمینه تحصیل هم کم باشد؟
گرد و غبار در فضای مجازی
از صبح امروز که طلوع خورشید فرو رفته در خاک، رنگ غروب گرفت ویدئوهای مختلفی در فضای مجازی در حال انتشار است.
جناب خان خندوانه که می گوید: از دو سال پیش ، مسئولان علت ریزگردهای خوزستان رو پیدا کردند و از همون موقع با یه ابتکار ، جلوی این معضل زیست محیطی رو گرفتند.
و کارشناسی خارجی که از 10 سال آینده برخی نقاط دنیا خبر می دهد و می گوید: خوزستان در ایران از جمله نقاطی است که به علت وزش زیاد گرد و غبار به بیابانی خالی از سکنه تبدیل خواهد شد.
و
ناگفته نماند خانم طلوعی از استادان دانشگاه علوم پزشکی آبادان به تازگی در همایشی گفته بود: این گرد و غبارها در اولین قدم از ورود نور خورشید به زمین ممانعت می کند و این خود چرخه بیولوژیک محیط زیست را بر هم زده و حتی در دراز مدت موجب تغییرات محسوس آب و هوایی می شود.
شاید به همین دلیل است که آبادان و خرمشهر در سی و نهمین روز از پاییز از گرما و شرجی رها نمی شود.
به هر حال اینجا چشم، چشم را نمی بیند.
نویسنده : عاطفه مرادی