سنگ های در مسیر چرخ صنعت سنگ
برگزاری دهمین نمایشگاه سنگ محلات که مهد سنگ ایران است ، فرصتی دست داد تا معضل خام فروشی دوباره مرور شود ؛ معضلی که ضرباتی بر پیکره صنعت سنگ کشور است .
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما مرکز راک ؛ ایران دارای ذخایر عظیم سنگهای ساختمانی و تزیینی به خصوص تراورتن است که 60 درصد آن در محلات ، یعنی بیش از یک و نیم میلیون تن استخراج در سال است .
همچنین وجود بیش از 70 معدن سنگ فعال و 280 واحد فرآوری سنگ و فعالیت های معدنی در شهرستان محلات، حرف اول را در اقتصاد منطقه می زند که اکنون با خام فروشی اشتغال و درآمد سرشار آن را تحت تاثیر قرار داده است .
کشورمان هم با بیش از یک هزار معدن با 14 میلیون تن استخراج سنگ در سال و 6 هزار کارخانه فرآوری فعال سنگ، همچنان سهم ناچیزی از بازار جهانی سنگ را در اختیار دارد .
ضعف تکنولوژی زمینه ساز خام فروشی ؛
سروش مسئول انجمن سنگ محلات ، آمار دقیقی از صادرات کوپه های خام سنگ محلات ندارد اما معتقد است : بیش از 70 درصد سنگ های خام به واسطه دلالان به خارج از مرزها به ویژه چین و کره صادر می شود .
برخی تریلی داران که هر روز از جاده های محلات راهی جنوب کشور به خصوص بندرعباس برای انتقال سنگ ها به کشتی ها می شوند معتقدند کشورهایی مانند چین در دریا کارخانه ی فرآوری سنگ ایجاد کرده و از همان نقطه سنگ های فراوری شده را وارد بازار ایران کرده و به چند برابر خرید می فروشند .
وی ضعف در تکنولوژی استخراج و سنگبری را زمینه ساز خام فروشی می داند و می گوید : کمتر از یک درصد بازار فرآوری کشور متعلق به ایران است و 10 درصد سنگبری ها به تجهیزات پیشرفته مجهر شدند و سنگ را فرآوری کرده و در بازار عرضه می کنند .
تراورتن محلات می تواند زمینه ساز تولید ثروت و اشتغال باشد ، اما به گفته ی محمودی از معدن داران سنگ ، تجهیزات قدیمی ، مالیات بر ارزش افزوده و کمبود نقدینگی مشکلاتی است که چون سنگی در مسیر توسعه صنعت سنگ است.
چندی پیش ، به واسطه ساخت ستون های صحن حرم حضرت زهرا (س) در نجف اشرف ، بزرگترین کارخانه غرب آسیا در محلات راه اندازی شد .
این کارخانه با بهره گیری از تکنولوژی روز دنیا ، پارسال توانست بیش از 3 میلیون دلار سنگ فرآوری شده به کشورهای اروپایی ، آمریکایی و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر کند که نشان از توان صادرات این بخش است و تلاش های مقطعی باید به تلاش های دراز مدت تبدیل شود تا آنچه به عنوان خام فروشی مطرح است کاملا متوقف شود .البته خام فروشی برای دلالان بازار بدی نداشته و آنان را به خانوارهایی برخوردار تبدیل کرده است .
نبود تسهیلات موانع پیش روی صنعت سنگ ؛
ابوطالبی از فعالان صنعت سنگ محلات ، مشکل دیگر این صنعت را پرداخت نشدن تسهیلات بلند مدت ارزان قیمت دانست .
او گفت : مالیات و ارزش افزوده بالاست و با توجه به رکود بازار و مشکل فروش سنگ ، قیمت تمام شده را افزایش می دهد و برای تولیدکننده مشکل ایجاد کرده است .
وی بدهیهای بانکی و مالیاتی را سبب دو چندان شدن تاثیرات منفی می داند .
این فعال حوزه سنگ اضافه کرد: شناسایی بازارها و متقاضیان جهانی میتواند ظرفیت صادرات را افزایش دهد .
مشاور سازمان نظام مهندسی معادن ایران به نکته مهمی اشاره می کند و می گوید : می توان با حمایت از تولید، شرایط را برای ایجاد ارزش افزوده فراهم کرد ولی برای جلوگیری از هدر رفت ذخایر سنگ، ناچاریم خام فروشی را ادامه دهیم.
میرزائیان اضافه کرد : در سالهای اخیر نتوانستهایم در زمینه ی فرآوری مواد معدنی موفق عمل کنیم و علت آن کم توجهی در زمینه سرمایهگذاری در این حوزه است، از یک سو بخش خصوصی در فرآوری ورود پیدا نکرده و از سوی دیگر بخش دولتی نتوانسته سرمایههای لازم را برای این بخش اختصاص دهد.
کاهش صادرات با قوانین دست و پاگیر ؛
شفیعی رئیس انجمن سنگ ایران هم با تاکید بر حذف قوانین دست و پا گیر گفت : وجود قوانین دست و پاگیر باعث شده که صادرات 960 هزار تنی سنگ در کشور به 550 هزار تن کاهش پیدا کند که باید برای این مساله چاره اندیشی صورت پذیرد.
وی اضافه کرد : در کشورهای همسایه کشورمان مثل امارات و قطر که بازار مصرف سنگ گستردهای دارند، سهم واردات سنگ از کشورهای ایتالیا، اسپانیا و چین نود و هفت درصد و سهم کشور ما فقط حدود سه درصد است.شفیعی متوسل شدن به صادرات را سبب تقویت کارخانه های سنگ و فرآوری دانست و اضافه کرد : کارخانه هایی که تنها به بازار داخلی دلخوش کردند به شدت آسیب دیدند.
علی پور دیگر دارنده واحد فرآوری سنگ در محلات هم می گوید : مدرن سازی حرف اول را در فرآوری و توسعه اشتغال و بهره گیری از معادن می زند که برنامه ی مدونی در این زمینه وجود ندارد .
او پرت سنگ در فرآوری سنتی را چندین برابر فرآوری با تجهیزات جدید دانست .
محمدی مدیر کارخانه تولید سنگ های آنتیک محلات هم می گوید : با استفاده از ماشین های جدید تراش سنگ و فرآوری قطعات کوچگ سنگ معادن و کارخانه های تراش ، می توان با شکل دهی به قطعات کوچک و چیدن آنها در ابعاد مختلف ارزش افزوده آن را تا 80 درصد افزایش داد .
غلامی کارشناس معدن ، قیمت سنگ فرآوری شده در بازار جهانی را چند برابر خام فروشی دانست و می گوید : با استفاده از ظرفیت های تولیدی معادن و فرآوری کامل تولیدات معدنی ، بیش از 2 هزار شاغل این بخش به بیش از 10 هزار نفر افزایش می یابد .
وی سنگ را فرصتی اقتصادی عنوان کرد و گفت : خام فروشی به فرآوری فروشی تبدیل نمی شود مگر با ارائه تسهیلات ارزان ، توجه به تجربیات ، حمایت برای نصب تجهیزات جدید و بازاریابی ، اتخاذ قوانین حمایتی و اصلاح مقررات مالیاتی .