تا قبل از وجود جست‌وجوگرها، به دلیل گستره کوچک و محدود اینترنت، فهرست کاملی از تمام سرویس‌دهنده‌های وب وجود داشت.
به گزارش سرویس فضای مجازی خبرگزاری صدا و سیما ؛به نقل ازایسنا، شاید کاربران ندانند که در گذشته برنامه‌هایی هم‌چون Archie، ورونیکا (Veronica) و جاگهد (Jughead) فهرست کل فایل‌های قرار گرفته روی وبگاه‌های FTP را جمع‌آوری و پایگاه داده قابل جست‌وجویی از نام فایل‌ها را ایجاد می‌کردند. استفاده از این فهرست برای آگاهی از سرفصل‌ها و اطلاعات قابل دسترس در آن‌ها برای کاربران کفایت می‌کرد، اما پس از شروع دوران شکوفایی اینترنت و ارائه‌کنندگان خدمات و افزایش غیرقابل تصور میزان محتوا و وبگاه‌های ارائه‌شده در این عرصه، دیگر فهرست‌های فوق‌الذکر پاسخ‌گوی نیازهای کاربران نبوده و وجود ابزاری جدید در این میان کاملا احساس می‌شد تا اطلاعات را به روز و جدید نگه‌داری کند. یکی از ابتدایی‌ترین ابزارهای جست‌وجوی اینترنت Archie نام داشت که از نام «archive» با حذف حرف «v» آن گرفته شده است.
بر اساس آنچه که در کتاب تجارت الکترونیک از طریق بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو آمده است این ابزار در سال ۱۹۹۰ توسط آلن امتیج (Alan Emtage)، دانشجوی دانشگاه مک گیل در مونترال ابداع شد. این برنامه فهرست‌های کل فایل‌های قرار گرفته برروی وبگاه‌های FTP را جمع‌آوری کرده و پایگاه داده‌ای قابل جست‌وجویی از نام فایل‌ها ایجاد می‌کرد، یعنی جست‌وجوی Archie شامل محتویات وبگاه از جمله متن و اسناد موجود این مجموعه‌ها نبوده و آن‌ها را نمایه نمی‌کرد.با ظهور گوفر (Gopher) در سال ۱۹۹۱ توسط مارک مک کاهیل در دانشگاه مینه سوتا دو برنامه‌ی جست‌وجوی جدید به نام‌های، ورونیکا (Veronica) و جاگهد (Jughead) پا به عرصه‌ی حیات گذاشتند. این برنامه‌ها همانند Archie نام فایل‌ها و عناوین ذخیره شده در سامانه‌های نمایه گوفر را جست‌وجو می‌کردند.ورونیکا که نام آن از سرواژه‌های عبارت انگلیسی (Very Easy Rodent _ Oriented Net _wide Index to Computerized Archives) ساخته شده است. جست‌وجوی کلیدی واژه‌ای برای اغلب عناوین منوها در تمام فهرست‌های گوفر را فراهم آورده بود و جاگهد که نام آن از سرواژه‌های عبارت انگلیسی Jonzy Universal Gopher Hierarchy Excavation And Display ساخته شده است، ابزاری برای کسب اطلاعات منو از سرویس‌دهنده‌های خاص گوفر بود.
اولین جست‌وجوگر وب با استفاده از ربات‌های نرم‌افزاری وندکس (wandex) نام داشت، ماتیوگری یکی از دانشجویان دانشگاه MIT اولین ربات جست‌وجوگر اینترنتی را با نام World Wide Web Wanderer برای شمارش سرویس‌دهنده‌های وب به منظور محاسبه رشد گستردگی وب طراحی کرد. گری به زودی با ارتقاء ربات خود آن را برای جمع‌آوری اطلاعات واقعی وبگاه در جست‌وجوگر وندکس به کار گرفت.
در سال ۱۹۹۳ مارتین کاستر در پاسخ به موتور جست‌وجوی وندکس، الی وب (ALIWEB: Archie Like Indexing of the Web) را طراحی کرد که در آن به جای به کارگیری ربات‌ها از شیوه‌ی دیگری یعنی نمایه‌سازی وبگاه توسط مدیران و طراحان آن استفاده می‌شد، به این ترتیب افراد می‌توانستند خود به توصیف محتوای وبگاه خود بپردازند.به دلیل فقدان آگاهی غالب کاربران از چگونگی تنظیم و ارسال اطلاعات مربوط به وبگاه خود استفاده از این شیوه محدودیت‌هایی را داشت، اما تا حدی جبران مشکلات ربات‌های نرم‌افزاری را می‌کرد، زیرا ربات‌ها حجم زیادی از پهنای شبکه را اشغال می‌کردند و این مساله گاهی باعث از کار افتادن سامانه‌ها می‌شد.
از این پس با رشد ناگهانی اینترنت و افزایش غیرقابل باور حجم وبگاه‌ها، از سوی دیگر اثبات سودآوری شبکه، اهمیت جست‌وجوگرها بیش از پیش آشکار شده و با شکل‌گیری فناوری‌های جدید ربات‌های خزنده قوی‌تر و سامانه‌های جست‌وجوی پیشرفته‌تر، وبگاه‌های جست‌وجو رقابت با یکدیگر را به طورجدی در پیش گرفتند و از آنجایی که تنها راه رویارویی با حجم فزاینده‌ی اطلاعات در محیط وب، ابزارهای جست‌وجو محسوب می‌شدند گسترش و پیشرفت آن‌ها اهمیت خاصی یافت به طوری که این فن‌آوری با عمری کم‌تر از دو دهه، یکی از پرکارترین ابزارهای مورد استفاده‌ی کاربران وب است.