پژوهش خبری صدا وسیما: حجم کل شکاف عرضه و تقاضا در واقع عددی است که از جمع قاچاق ورودی و حجم معافیت ­های قانونی به دست می ­آید. این پژوهش به مساله قاچاق در سال 95، با روش برآورد شکاف عرضه و تقاضا، نگاهی آماری دارد. سید کمال­الدین سیدریحانی، مدیرکل ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، طی مصاحبه ­ای، آمار مصرف، واردات و صادرات و همچنین عرضه و تقاضای تعدادی از کالاهای پراهمیت در حوزه قاچاق را با پژوهش خبری رسانه ملی، در میان گذاشتند. 

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای پوشاک

در حوزه پوشاک ارزش مصرف به قیمت تولیدکننده 8132 میلیون دلار است. اختلاف عرضه و تقاضای این حوزه چیزی حدود 5/ 2 میلیون دلار است. در این میزان عرضه و تقاضا در واقع 2 مبحث وجود دارد: 1- موجودی انبار و 2- تولید زیرزمینی یا صنفی که آمار مشخصی از آنها موجود نیست، اما ستاد در پی مرتفع کردن این مشکل و به دست آوردن آمار آن است.

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای لوازم خانگی

در حوزه لوازم خانگی چیزی حدود 4000 میلیون دلار مصرف داریم. اختلاف شکاف عرضه و تقاضا حدود 658 میلیون دلار است که فرض بر این است که میزان قاچاق هم همین مقدار است.

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای تلفن همراه

سال 95 در مورد گوشی تلفن همراه، چند کار میدانی انجام شد. به­دست آوردن آمارگوشی­های دست دوم معمولا سخت است، اما در برآوردی معلوم شد، چیزی حدود 6600 معامله گوشی دست دوم در روز در سطح کشور صورت می­گیرد. این نمی­تواند در محاسبه قاچاق بیاید چون حتی اگر مبدأ آن قاچاق باشد، مربوط به سال­های قبل هم است. سال 95 چیزی حدود 000/ 200/ 9 گوشی در بازار فروش رفته 300/ 2 دستگاه کار کرده بوده و 800/ 4 دستگاه غیرقانونی وارد شده، گمرک هم اعلام کرده 2 میلیون دستگاه واردات داشتیم و صادرات هم نداشتیم.

به همین ترتیب در ذیل، برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای تعدادی کالا، که در صدر فهرست اقلام قاچاق وجود دارند، در سال 1395،‌ بررسی شده است.

 برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای اسباب بازی

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای سیگار 

 یک نکته در این بحث وجود دارد: این محاسبات در واقع ورودی قاچاق را نشان می­دهد و بیانگر میزان قاچاق موجود در بازار نیست. چون این میزان شامل قاچاق­ های سال­ های گذشته نیز می­ شود و متاسفانه موجودی انبارها مشخص نیست.

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای لوازم یدکی خودرو

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای لوازم آرایشی و بهداشتی

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای کفش

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای انواع پارچه

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای تجهیزات پزشکی

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای دارو و مکمل ­های دارویی 

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای رایانه و قطعات جانبی

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای برنج

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای چای

برآورد حجم شکاف عرضه و تقاضای مصنوعات شمش طلا

- بر اساس نظر خبرگان در حوزه طلا، حدود 30 درصد از طلای ساخته شده از طریق شمش طلا تامین می‌شود.

- بر این اساس و با احتساب میزان 167 تولید، حدود 50 تن شمش مورد نیاز است.

- از طرفی شکاف بین میزان مصرف و تولید حدود 67 تن می‌باشد.

- از این میزان، با احتساب ضریب 1.33، میزان قاچاق شمش طلا حدود 33 تن به ارزش حدود 1.1 میلیارد دلار برآورد می‌شود. 

کلام آخر

تحقیقات نشان می­دهد، واردات کالاهای قاچاق یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر محیط سرمایه‌گذاری و چالش پیش روی تولید، در سال‌های اخیر بوده است. توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است که تولید برخی از کالاها مثل بسیاری از تجهیزات پزشکی و یا رایانه و لوازم یدکی خودرو، تقریبا هیچ ظرفیت تولیدی در کشور ندارند، اما بسیاری از کالاها مثل پوشاک، کفش، برنج، چای، سیگار و ... دارای مزیت تولید فراوان هستند و ظرفیت تولید اشتغال بسیار دارد و لازم است مورد توجه ویژه قرار گیرد و سایه قاچاق از سر این دست کالاها کم شود.

پژوهش خبری // تینا صالحی