فرش دستباف آذربایجان غربی میراثی کهن از گذشتکان این دیار است که ظرافت هنر اصیل فرشبافی به همت سرانگشت ظریف بافان، در تار و پود آن چشم نوازی می کند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آذربایجان غربی، از میان طرح ها و شهرهای مطرح هنر فرش بافی استان، خوی با فرش ریز ماهی اش و تکاب
در این میان فرش افشار تکاب یا همان آهنین فرش افشار تکاب به عنوان برند ملی ثبت شده و هم اکنون در انتظار ثبت جهانی است تا هر چه بیشتر زیبایی و اصالت خود را به نمایش بگذارد.
مدیر کل صنعت ،معدن و تجارت آذربایجان غربی می گوید: آذربایجان غربی از استانهای پیشتاز در صنعت فرش دستباف کشور است و فرش های تولیدی این استان به دلیل برخورداری از ظرافت و کیفیت، طرفداران زیادی را در داخل و خارج از کشور به خود جلب کرده است.
اسکندری می گوید: در استان سالانه ۲۹۰هزار مترمربع فرش دستباف تولید می شود که تولید فرش افشار در شهرستانهای جنوبی استان رونق دارد و تکاب خاستگاه اصلی آن است.
رئیس اداره فرش اداره کل صنعت ،معدن و تجارت فرش افشار تکاب را به دلیل میزان بالای تراکم گره در هر سانتیمترمربع دارای استحکام زیادی میداند و می گوید: فرش افشار به نام فرش آهنین شناخته شده است و بطور متوسط سالانه ۱۵ هزار مترمربع فرش افشار تکاب تولید و بیش از ۸۰ درصد آن صادر می شود.
درویشی با اشاره به جایگاه ویژه فرش افشار در صادرات می گوید: فرش افشار تکاب از نظر ابعاد با اندازه های شش و نه متری جذابیتهای خاصی برای کشورهای اروپایی دارد و از دیرباز طرفداران ویژه ای به خصوص در کشور آلمان داشته است و در حال حاضر نیز آمریکای شمالی، روسیه و ژاپن از عمده بازارهای صادرات این فرش محسوب می شوند.
وی با تاکید بر اینکه در سالهای اخیر، صادرات حلقه مفقوده بازار فرش ایران بوده است اضافه می کند: در سالهای گذشته تحریم، تورم داخلی و همچنین بحران جهانی اقتصاد، بازار فرش دستباف ایران را تحت تاثیر قرار داد به نحوی که تنها۳۰درصد از صادرات فرش دستباف ایران به آمریکای شمالی قطع شد و فرش افشار تکاب هم از این مسأله مستثنی نبوده است.
فریدی از فعالان فرش افشار تکاب می گوید: طرح های ماهی قوشخانه، لچک ترنج، شاه عباسی، مران، کله اسبی، طرح مار ماهی و نقشه خانم جیران اغولبیک با حاشیه هایی نظیر شمعدانی، فرهاد میرزا، اسلیمی، کتیبه، خوشه ای و حاشیه افشان از جمله نقشه ها و متن های اصیل فرش افشار تکاب به شمار می روند که قدمت دیرینه ای دارند.
وی می افزاید: نقشه ماهی قوشخانه معروفترین طرح فرش افشار تکاب است و این در حالی است که برخی طرح های قدیمی فرش افشار از جمله نقشه خانم جیران اغولبیک در حال فراموشی است.
محمدی فعال فرش افشار تکاب با اشاره به ضرورت معرفی هر چه بیشتر فرش افشار تکاب می گوید: متاسفانه بعضاً مشاهده می شود که برخی شهرها و استانهای مجاور با برندهای نامعتبر، فرش تولیدی خود را با نام فرش افشار تکاب در بازارهای داخلی و خارجی عرضه و به فروش می رسانند که دلیل بروز این مسأله نبود حمایت های صنفی از این برند ملی است.
وی نبود نظام بیمه ای هدفمند برای قالیبافان و نبود نظارت بر تهیه و توزیع مواد اولیه مرغوب را از عمده مسائل صنعت فرش تکاب می داند که موجب بی انگیزه شدن بخشی از قالیبافان فرش افشار شده است.
خانم ابراهیم پور از بافندگان فرش افشار می گوید: بمدت ۲۰سال است قالیباف فرش دستباف هستم و در حال حاضر عدم اطمینان از بازار فروش و بازگشت سرمایه موجب شده است که بسیاری از قالیبافان ماهر دار قالی را کنار بگذارند.
فریدیان مدیر تنها کارگاه متمرکز فرش موجود درتکاب می گوید :تا چند سال قبل 80 کارگاه فرش بافی با 10 هزار نفر مشغول بکار بودند امادر حال حاضر فقط یک کارگاه فعال است
وی ادامه این روند را نگران کننده میداند و معتقد است در صورتیکه بی توجهی به صنعت فرش ادامه داشته باشد فرش افشار تکاب برای همیشه نابود خواهد شد.
مستوفی از فعالان حوزه فرش معتقد است : کمبود نقدینگی، نبود نظام حمایتی جامع و کارآمد برای بافندگان فرش، شیوه تولید سنتی، نبود نظام صنفی فعال و بی توجهی به این برند ملی و هم چنین بی توجهی به بیمه قالی بافان موجب شده است صنعت فرش تکاب با مشکلاتی در عرصه تولید و صادرات مواجه شود.
وی می افزاید آنچه مسلم است ثبت جهانی فرش افشار تکاب می تواند زمینه را برای رونق دوباره تولید و صادرات این برند ملی فراهم کند و انتظار فعالان این هنر – صنعت، تلاش بیش از پیش متولیان و مسئولان برای استفاده از این ظرفیت جهانی است.
خانم افشار مدیر عامل اتحادیه فرش دست بافت آذربایجان غربی می گویند در حال حاضر مشکلات بازار فرش دستباف از جمله فروش، تهیه مواد اولیه مرغوب، هزینه های بالای تولید و بی انگیزگی قالیبافان، با بازار تقاضا ارتباط مستقیم دارد به گونه ای که امید است با حذف تحریم ها و افزایش