گشت وگذارسایبری؛
«آزادی خرمشهر» در قاب هنر
۳۵ سال است که سوم خرداد در تقویم همه ایرانیها با عبارت «روز آزادسازی خرمشهر» نامگذاری شده است. از آن سال تا به امروز هنرمندان برای نکوداشت این اتفاق آثار زیادی را از خود بر جای گذاشتند.
به گزارش سرویس فضای مجازی خبرگزاری صدا و سیما، سوم خرداد ماه سال ۶۱، در تاریخ ایران اتفاقی افتاد که در سالهای بعد به همه سوم خردادهای تقوییمان شخصیت داد؛ به اندازه ای که همه ما صدای پای آمدن سومین ماه بهار را با آهنگ «ممد نبودی ببینی...» می شنویم. اشغال و فتح خرمشهر در طول همه این سال ها رخدادی بوده که هنرمندان زیادی برای نگهداشتن یاد و بازآفرینی اش دست به تولید آثار مختلف زده اند. هنرمندانی که همه تلاششان ثبت و روایت این اتفاق تاریخی برای آدم هایی است که زیستن در آن سالها را یا تجربه نکردند و یا در آستانه فراموشی آن هستند. هنرمندان کشورمان در 3بخش کتاب، فیلم وموسیقی نسبت به این رخداد ملی و حماسه ماندگار ادای دین کرده اند.
کتاب جای امن گلوله: کتابی است که سال ۹۲به چاپ رسید. این کتاب به روایت اتفاقات روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی و اشغال خرمشهر توسط نیروهای بعثی می پردازد. جای امن گلوله ها ماجرای اشغال خرمشهر را از زبان«عبدالرضا آلبوغبیش» روایت می کند. داستان این اثر با توصیف صحنه به شهادت رسیدن شیخ محمد حسن شریف قنوتی آغاز می شود.
کتاب «دا»: برای کسانی که مشتاق خواندن کتاب هایی روایی در زمینه دفاع مقدس هستند کتاب دا شناخته شده ترین اثر است که از زبان سیده زهرا حسینی دختر ۱۷ ساله ای، به روایت ماجرای اشغال خرمشهر و روزهای آغازین دفاع مقدس می پردازد. تا الان به ۱۵۳نوبت چاپ رسیده است.
کتاب «یکشنبه آخر»: نوشته معصومه رامهرمزی که ایده اولیه کتاب را از دفتر خاطراتش که به زمان جنگ مربوط می شده گرفته است. یکشنبه آخر جزو اولین کتاب هایی است که به نقش حضور زنان در ماجرای محاصره خرمشهر می پردازد. داستان این کتاب به خاطرات دختر ۱۴ ساله ای می پردازد که به عنوان امدادگر به بازگویی بخشی از ماجراهای جنگ ایران و عراق پرداخته است.
کتاب«پوتینهای مریم»: این اثر سه سال پیش از انتشار کتاب پرفروش دا به چاپ رسید. مریم امجدی هم پا به پای راوی دا در روزهای ابتدایی جنگ به امداد مجروحان پرداخت برای همین هم از مجموع خاطراتش نهایتا به نگارش کتابی رسید به نام«پوتین های مریم» کتابی که برایتان از دختر جوانی می گوید که برای جنگ مقابل دشمن پوتین به پایش می کند و پا به پای مردها برای حفظ شهر با دشمن می جنگد.
کتاب«کوچه نقاشها»: نویسنده این کتاب ابوالفضل کاظمی متولد کوچه نقاش ها جایی حدودا در خیابان خراسان تهران است و به خاطر علاقه اش به این محل اسم کتابش را به نام آن گذاشته است. وی در این کتاب به روایت خاطراتش در چندین عملیات می پردازد که یکی از آنها مربوط می شود به عملیات بیت المقدس و آزاد سازی خرمشهر از زبان او.
فیلم بلمی به سوی ساحل: این فیلم ساخته رسول ملاقلی پور است. اولین فیلمسازی که به خرمشهر رفت. بلمی به سوی ساحل را می توان اولین فیلم تاریخ سینمای ایران دانست که درباره خرمشهر ساخته شده است. نکته جالب اینجاست که این فیلم بلافاصله بعد از آزادسازی خرمشهر و در همان دوره دفاع مقدس ساخته شد.
فیلم روز سوم: یکی از بهترین آثار ساخته شده در ۱۰ سال گذشته است که به روایت اشغال خرمشهر پرداخته است فیلمی به کارگردانی محمد حسین لطیفی که قصه آن الهام گرفته از یک داستان واقعی است که روایت متفاوت تری از ماجرای خرمشهر دارد؛ داستان خواهری که در زمان اشغال شهر در خانه خودش اسیر می شود و برادر و همرزمان او باید برای نجات او دست به کار شوند.
فیلم کیمیا: احمد رضا درویش در دومین فیلم سینمایی خودش به سراغ خرمشهر رفت و«کیمیا» را ساخت. فیلمی که در حال حاضر یکی از آثار تحسین برانگیز در حوزه دفاع مقدس شناخته می شود. کیمیا در سال ۷۳ با بازی بازیگرانی مثل خسرو شکیبایی، بیتا فرهی و رضا کیانیان ساخته شد. در این فیلم همسر رضا باردار است و در بحبوحه حمله دشمن، خود به اسارت قوای دشمن در میآید. همسر رضا حین عمل جراحی میمیرد و جراح، فرزند رضا را نجات میدهد و...
قطعه «ممد نبودی ببینی شهر آزاد گشته»: اثری که در وصف محمد جهان آرا فرمانده سپاه خرمشهر، توسط حسین فخری همرزم این شهید خوانده شد و بعدها همگی ما آن را با صدای غلام کویتی پور در خاطراتمان نگه داشتیم. اما جالب است بدانید که شعر این اثر را نیز جواد عزیزی گفته که نوای آن به یک نوحه بوشهری بر می گردد.
«سمفونی حماسه خرمشهر»: اثر مجید انتظامی که از کارهای ماندگار کارنامه کاری او محسوب می شود. تا جایی که او درباره این کار این طور می گوید:« خرمشهر را من قبل از آزادسازی این شهر نوشتم و در واقع من خرمشهر را در موسیقی قبل از آزادسازیاش، آزاد کردم.
قطعه نخلهای بی سر: محسن چاوشی اصالتی کردتبار دارد ولی متولد خرمشهر است که بعد از اشغال خرمشهر مثل همه خانواده های جنگ زده به شهرهای دیگر مهاجرت کرده است تا جایی که هرازگاهی میتوانید زخم جنگ را در آثار این خواننده پرطرفدار پیدا کنید، از قطعه«پرچم سفید» گرفته تا «نخل های بی سر» که مشخصا چاوشی آن را برای زادگاهش، خرمشهر خوانده است.
قطعه خرمشهر: «بازی عوض شده» نام آلبومی بود که علیرضا عصار آن را در سال ۱۳۹۰ روانه بازار کرد. آلبومی که سراسر آهنگ های آن به جنگ تحمیلی و دفاع مقدس مربوط می شد. یکی از قطعات مشهور این آلبوم قطعه «خرمشهر» است که با موضوع آزاد سازی خرمشهر و ترانهسرایی دکتر شجاعپور و آهنگسازی و تنظیم فواد حجازی تهیه شده است.