ـ با توجه به سیاست های وزارت بهداشت در حوزه دندانپزشکی، حدود ۵۰درصد خدمات در بخش دولتی برای گروه های هدف ۲ تا ۱۲ سال و مادران باردار و شیرده انجام می شود.

ـ دندان‌پزشکی در چند سال اخیر بیش از هر زمان دیگری در کانون توجه مدیران وزارت بهداشت و شخص وزیر قرار دارد.

ـ موفق‌ترین محور فعالیت در حوزه دندانپزشکی حذف کامل صدور مجوز تأسیس دانشکده‌هاى جدید بود.

ـ مضاعف شدن مشکلات دندان‌پزشکان بخش خصوصى؛ با مصوبات و سیاست­ورزی‌ و طرح‌های ارسالى دولت به مجلس.

ـ پوشش خدمات دندانپزشکی در بیمه ­های پایه بسیار محدود است.

ـ بیمه های تکمیلی ماهیت تجاری دارند و درمان نمی تواند دغدغه و اولویت اصلی­شان باشد.

ـ ایرانی‌ها 200 میلیون دندان پوسیده دارند.

ـ نوبت های طولانی مدت دندانپزشکی در مراکز دولتی از مهم ترین دلایل گرایش مردم به بخش خصوصی برای درمان بیماری­ های دهان و دندان.

ـ وزیر بهداشت: تعداد دندان پوسیده دانش‌آموزان ایرانی دو برابر استاندارد جهانی است.

ـ‌ تکلیف مهم شورای عالی بیمه: تعیین بسته پایه خدمت که بیمه‌های مختلف باید از آن تبیعت کنند و تعیین تعرفه‌ها.

پژوهش خبری صدا وسیما:از سال 1342 تا پیش از انقلاب روز 24 دی ماه به عنوان روز دندان‌پزشکی شناخته می‌شد. مصداق این نام گذاری تشکیل جامعه دندان‌پزشکی ایران در تاریخ 24 دی ماه سال 41 بود. اما پس از انقلاب روز دندان‌پزشک تغییر کرد. بر اساس مصوبه هیئت وزیران در سال 1362 روز 23 فروردین روز دندانپزشک و هفته آخر فروردین ماه هفته دندانپزشکی نامگذاری شد.ما نیز به بهانه هفته دندان پزشک مروری بر مسائل مختلف حوزه دندانپزشکی خواهیم داشت.

علل نامگذاری هفته دندانپزشک

بر اساس مصوبه هیئت وزیران در سال 1362 روز 23 فروردین روز دندانپزشک وهفته آخر فروردین ماه هفته دندانپزشکی نامگذاری شد. ما نیز به بهانه روز دندان پزشک به بررسی این حرفه و تاریخچه آن در ایران می پردازیم .

سابقه دندانپزشکی در ایران

از عمر دندانپزشکی در ایران بیش از ۷۰ سال نمی گذرد. در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی یعنی حدود ۸۷ سال پیش فقط سه نفر دندانپزشک در شهر تهران وجود داشت. یکی از برجسته‌ترین آنها، دکتر دندانپزشک اهل کشور لهستان بود که دندانپزشک مخصوص رضاخان به شمار می‌رفت و تبحر فوق‌العاده‌ای در طراحی و ساخت پروتزهای دندانی داشت. دو دندانپزشک دیگر تهران قدیم نیز اهل کشور سوئیس و ترکیه بودند. پس از تاسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۶، دندانپزشکان به‌صورت مجزا در آن تحصیل نمی‌کردند بلکه درمان بیماری‌های دهان و دندان به‌عنوان واحدی جداگانه به پزشکان تدریس می‌شد.تا چندی پیش از این، هنگامی که صفحات تقویم رومیزی خود را ورق می‌زدید و به روز ۲۳ فروردین می‌رسیدید، مشاهده می‌کردید که در گوشه‌ای از صفحه نوشته شده است: ” روز بهداشت‌کار دهان و دندان ” . ولی اکنون چند سالی است که این روز به نام روز دندانپزشک نام‌گذاری شده است. 

نگاهی به تحولات دندان‌پزشکی در چند سال اخیر

یکی از برنامه­ های وزارت بهداشت ارایه خدمات دندانپزشکی تحت حمایت بیمه، است که همین امر موجب راه‌اندازی کلینیک­ های ویژه دندانپزشکی شد. مسئولان بهداشتی کشورپس از اجرای برنامه پزشک خانواده؛ برنامه دندانپزشک خانواده را در دستورکار قرار دادند.

آنگونه که مسئولان می­گویند طرح دندانپزشک خانواده در وزارت بهداشت جدی گرفته نمی شود. زیرا، مسائل پزشکی سایه سنگین خود را بر این وزارتخانه انداخته و دندانپزشکان، آنچنان نقشی ندارند. متاسفانه‌ این طرح به شکل مطلوبى اجرا نشد و نه تنها نیروی جدیدی به شبکه بهداشت اضافه نشد که تغییری در ارایه خدمات و رضایت‌مندی مردم و مسوولین نداشت و با وجود اجرای این طرح، باز هم موضوع تربیت بهداشتکار در دستور کار است. 

اما آنگونه که مسئولان حوزه بهداشت و درمان می گویند؛ دندان‌پزشکی در چند سال اخیر بیش از هر زمان دیگری در کانون توجه مدیران وزارت بهداشت و شخص وزیر قرار گرفت و در قامت یک اداره مستقل احیا و با هدف ساماندهی حوزه درمان دندان‌پزشکی، زیر مجموعه معاونت درمان وزارتخانه ایجاد شد و حتی گام‌هایی در جهت ارتقاء حوزه دندان‌پزشکی در قامت یک «سازمان» در ساختار وزارت بهداشت برداشته شد که البته به دلیل عدم پیگیری‌ها به عمر دولت یازدهم نمی ­رسد. دراین دولت جلوی افزایش کمی دانشکده‌های دندان‌پزشکی گرفته شد و تلاش‌های بسیاری در جهت ارتقاء کیفی آموزشی دانشکده‌های تازه تاسیس برداشته شد. به نظر می‌رسد سرانجام حوزه دندان‌پزشکی در سال نود و پنج آنچنان که باید و شاید امیدبخش نبوده که یکی از دلایل آن را می‌توان در از کار افتادن موتور محرکه این حوزه یعنی شورای سلامت دهان و تشکیل نشدن جلسات آن در ۹ماهه پایانی سال 1395 دانست.

تعرفه خدمات دندانپزشکی

رضا حسین پور، رئیس اداره امور دندان‌پزشکی وزارت بهداشت: در گام نخست طرح تحول سلامت دهان خدمات دندانپزشکی قابل ارائه در کشور با کدهای بین المللی و استاندارد، صاحب شناسنامه شد. در گام دوم استاندارد سازی خدمات آغاز و در حال تکمیل است که پس از نهایی شدن اعتبار بخشی مراکز دندانپزشکی صورت خواهد گرفت .

تعرفه خدمات به پیشنهاد شورای عالی بیمه و تصویب هیات وزیران تعیین و ابلاغ می شود؛ وزارت بهداشت نیز یکی از اعضای شورای عالی بیمه است. از سنوات گذشته برخی از خدمات دندانپزشکی تعرفه داشته­اند اما با اضافه شدن خدمات جدید باید یک بازنگری در تعرفه ها صورت گیرد. این بازنگری برای خدمات جدید آغاز شده اما هنوز نهایی نشده است؛ در خدمات دندانپزشکی حتما باید قیمت تمام شده لحاظ شود چون اگر به سمتی بروید که مولفه ­های اصلی را نبینید دندانپزشک راغب نیست با آن تعرفه­ها کارکند بنابراین ناخودآگاه زیرمیزی افزایش می ­یابد و برعکس اگر تعرفه ­ها به سمتی بروند که محاسبه دقیق نداشته باشد این احتمال وجود دارد که کف بازار تغییر کند یعنی شما رقمی را اعلام می­ کنید که شاید برخی دندان پزشکان پایین­ تر از آن کار می کردند و بازار متلاطم می ­شود که مناسب نیست. بنابراین با در نظر گرفتن این شرایط کار روی تعرفه ها در حال انجام است تا رقمی پیشنهاد شود که هم ضمانت اجرا داشته باشد و هم بتوان نظارت موثر کرد.

بیمه دندانپزشکی

بیمه­ های پایه شامل سازمان تامین ­اجتماعی، بیمه ­سلامت ، نیروهای مسلح و کمیته امداد است که خدمات اصلی و ضروری را تحت پوشش قرار می ­دهند. بیمه ­های پایه در تمام دنیا برای پوشش خدمات دندانپزشکی محدود هستند و چند مورد را بیشتر پوشش نمی ­دهند و عمده خدمات در بیمه تکمیلی هستند. الان بیمه ­های تکمیلی در ارائه و خرید خدمات دندانپزشکی با چند چالش مواجه هستند.

تکلیف مهم شورای عالی بیمه

- تعیین بسته پایه خدمت که بیمه‌های مختلف باید از آن تبیعت کنند.

- تعیین تعرفه‌ها.

شایسته است؛ تعرفه‌ها در ابتدای سال اعلام شوند تا مراکز درمانی دولتی و خصوصی از آغاز سال تکلیف خود را بدانند.

سخن آخر

علارغم تلاش های انجام شده در حوزه بهداشت و درمان؛ به نظر می رسد حوزه دندانپزشکی تا حدی مغفول مانده است. به گونه ­ای که۹۰ درصد خدمات دندان‌پزشکی درکشور توسط بخش خصوصی ارائه شده و سهم دولت از این خدمات فقط ۱۰ درصد است. درحالی که در پزشکی این موضوع برعکس است. یعنی دولت‌ها و سیاست‌گذاران روی بخش پزشکی تمرکز بیشتری دارند.دکتر رکن دندان‌پزشک و عضو هیات مدیره انجمن ایمپلنتولوژی ایران می‌گوید: برای جبران این موضوع حدود ۶۰۰ بیمارستان دولتی در سطح کشور به خدمات دندان‌پشکی مجهز خواهند شد. این طرح در حال برنامه‌ریزی و اجرا است. کار بعدی که توسط معاونت درمان وزارت بهداشت درحال پیگیری است، تاسیس کلینیک‌های ویژه در سطح کشور است. این کلینیک‌ها انواع خدمات سرپایی از جمله دندان‌پزشکی را ارائه می‌دهند. وزارت بهداشت روی این کلینیک‌ها سرمایه‌گذاری کرده و امیدواریم به ثمر برسد. اگر اقدامات مطرح شده، عملی شود، شاید غفلت‌هایی که دراین سال‌ها در مورد رشته و حرفه دندان‌پزشکی وجود داشته، اصلاح شود.

پژوهش خبری صدا وسیما// مریم عابدی