پارسی شناس آلمانی در بازدید از اثر باستانی سازههای آبی سیراف، آن را شگفت انگیز خواند.
آنها در سفرشان به بزرگترین بندر تاریخی ایران، ازسازههای آبی دره لیر، مسجدجامع، خانههای اعیانی و بنگسار(گمرک) آن دیدن کردند.
پروفسور کخ پس از بازدید ازسازههای آبی بندر سیراف، از آن به عنوان یک اثر شگفت انگیز یاد کرد و گفت از دانشجویان آلمانی خواهد خواست برای تحقیق وبررسی این اثرگرانبها به این بندر سفر کنند.
هاید ماری کخ در رشته ایرانشناسی تحصیل کرده و در این رشته تا درجه پروفسوری پیش رفت. پژوهشهای وی درباره تختجمشید و امور اجتماعی ایران زمان هخامنشیان و براساس الواح گِلیِ تختجمشید است.
کتاب «از زبان داریوش» خانم کخ به فارسی ترجمه شده و در اختیار علاقهمندان به تاریخ قرار دارد.
بندر سیراف به گواه مورخان در عصر ساسانی ایجاد شد و در دوره اسلامی به اوج شکوه و ترقی خود رسید. این بندر در قرنهای سوم و چهارم هجری از بزرگترین بنادر شمال خلیج فارس بوده و از مهمترین نشانههای حاکمیت ایرانیان بر خلیج فارس است.
سیراف در زمان دیلمیان در اوج ترقی و پیشرفت، دارای جمعیتی افزون بر 300هزار نفر بوده است.
در شمال این بندر کوههای بلند و زیبای تنگه شیلو و دره لیر وجود دارند که دارای مناظر زیبا و مسحور کننده است.
در دره لیر حفرههایی وجود دارد که برخی از مورخان معتقدند از آنها برای جمع کردن آب باران و تغذیه سفرههای زیرزمینی استفاده میشده است. برخی نیز میگویند در دوره اسلامی از این حفرهها به عنوان قبر استفاده شده زیرا بقایای اسکلت انسان آنجا دیده شده است.
در دره لیر و شیلو نزدیک به صد حلقه چاه آب وجود دارد که عمق بعضی از آنها حتی به 130متر میرسد و در برخی از فصول سال دارای آب هستند.
قلعه شیخ نصوری آخرین حکمران بندر سیراف در اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی از دیگر آثار این بندر است.
سیراف زادگاه جهانگرد بزرگ سلیمان سیرافی است کسی که 400 سال قبل از آنکه مارکوپولو به دنیا بیاید، سفرهایش به کشورهای مختلف جهان را شروع کرد.
بندر باستانی سیراف با شماره 13485 در فهرست آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است و آبگیر دره لیر این بندر نیز به شماره ثبت 23328 یکی از آثار ملی ایران به شمار میآید.