عبور سعودی ها از خطوط قرمز مصر

تلویزیون اتیوپی روز جمعه اعلام کرد احمد الخطیب مشاور ملک سلمان پادشاه عربستان در صدر هیاتی بلندپایه به آن کشور رفته و در دیدار با 'هایله مریام دیسالین' نخست وزیر اتیوپی در خصوص تشکیل یک کمیته مشترک همکاری بین دو کشور در زمینه انرژی توافق کرده است.

در این دیدار  دیسالین از ریاض خواسته است که آدیس آبابا را در ساخت پروژه سد النهضة به لحاظ مادی و سرمایه گذازی پشتیبانی کند.  سدی که با ساخت آن در اتیوپی به عنوان کشور بالادست رود نیل،  منابع آبی و انرژی آبی مصر  به شدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. یک منبع آگاه اتیوپیایی گفته که مشاور ملک سلمان پادشاه عربستان و هیات همراه در سفر به آدیس آبابا از سد النهضه در اتیوپی بازدید و با سمنجاو بقلی مدیر این پروژه گفتگو کرده است.

تحلیلگران مصری از جمله  'هانی رسلان' مشاور دفتر مطالعات سیاسی و اقتصادی 'الاهرام'  دیدار 'احمد الخطیب' مشاور پادشاه عربستان از سد 'النهضة' اتیوپی را دارای ابعاد سیاسی و عبور از خطوط قرمز مصر دانسته اند  که می تواند به ابعاد تنش در روابط قاهره - ریاض شدت بخشد.

به نظر می رسد دیدار این هیات بلندپایه سعودی از اتیوپی در واقع  انتقام گیری از مصر به دلیل موضع گیری 'عبدالفتاح السیسی' رئیس جمهوری این کشور در خصوص دفاع از دولت سوریه و همراهی نکردن در تجاوز نظامی سعودی ها به یمن است.

حیات و تمدن مصر در طول تاریخ رابطه ای ناگسستنی با رود نیل داشته است  و اهمیت این رود در حال حاضر که این کشور برای توسعه کشاورزی، اقتصادی، صنعتی و تامین آب آشامیدنی جمعیت بیش از 80 میلیونی خود به آب نیاز دارد بیش از هر زمانی مشهود است. 

سرمنشاء رود نیل در اتیوپی قرار دارد و 85 درصد آب رود نیل از اتیوپی تأمین می‌شود. نیل پس از عبور از سودان از مسیر اسوان به مصر وارد می‌شود.  96 درصد مردم مصر در 5 درصد اراضی این کشور یعنی اطراف دره رود نیل مستقر هستند. همه شهرهای بزرگ و بیشتر روستاهای مصر پیرامون نیل ساخته شده‌اند. یکی از مهمترین تأثیرات ساخت سد نوزایش یا النهضه کاهش آب دریاچه ناصر است که حدود 5 میلیارد متر مکعب آب رود نیل را برای آبیاری 420 هزار هکتار زمین کشاورزی ذخیره  می کند و با ساخت  سد در اتیوپی   بسیاری از اراضی کشاورزی مصر لم یزرع می‌شوند.

علاوه بر این، پروژه ساخت سد النهضه در اتیوپی از نظر سیاسی وامنیتی نیز می تواند پیامدهای منفی برای مصر داشته و قاهره را از از نظر سیاسی به کشورهای پایین دست رود نیل وابسته کرده و قدرت منطقه ای مصر را تحت تاثیر قرار دهد.

با ساخت این سد، مصر با یک مشکل عمده دیگر یعنی غرق آب شدن (به دلیل سرریز شدن سد و یا شکسته شدن آن)روبرو  خواهد شد و به همین علت  رژیم صهیونیستی پ

یش از این در پشت ساخت سد در اتیوپی قرار داشت تا در صورت نیاز با شکستن سد که سیلاب های ناشی از آن به مصر جریان خواهد یافت امنیت این کشور را تحت تاثیر قرار دهد. 

با این شرایط به نظر می رسد اکنون عربستان با برنتافتن سیاست های مستقل السیسی در خصوص سوریه و یمن به انتقام روی آورده است و سعی می کند همچون اسراییل با فشردن گلوگاه آبی مصر، مواضع  این کشور را تغییر دهد.

پیش از این سعودی ها و هم پیمانان قطری شان تلاش کرده بودند  از طریق گروههای ترورستی  و برهم زدن اوضاع امنیتی مصر ، قاهره را تحت فشار قرار داده و با خود همراه سازند.

چند روز پیش انفجار انتحاری در یک کلیسا در مصر به کشته شدن دستکم 25 نفر منجر شد و در پی آن مقام های قاهره، قطر را به دست داشتن در این انفجار متهم کردند.

---------------------------

بررسی و تحلیل/ رضا محمدمراد