نوبت واکنش دیگر اعضای پنج بعلاوه یک به تصویب قانون داماتو در امریکا
تاثیر قانون داماتو در تحریم های ثانویه و واکنش چین، روسیه، انگلیس، فرانسه وآلمان به تصویب این قانون در سنای امریکا می تواند ارزش توافق هسته ای را به عنوان یک توافق بین المللی روشن کند.
سنای آمریکا پنجشنبه شب با اکثریت مطلق 99 رأی موافق قانون تحریم ها علیه ایران را که به داماتو معروف است برای یک دوره 10 ساله تصویب کرد و به احتمال زیاد این قانون از سوی باراک اوباما رئیس جمهور امریکا نیز امضاء خواهد شد.
بر اساس قانون داماتو که به نام یکی از سناتورهای جمهوریخواه امریکا نامگذاری شده است و سال 1996 برای اعمال تحریمهایی علیه ایران به تصویب رسید، تحریم های اولیه وثاتویه ای علیه تهران به اجرا درآمده است که بخش اول آن از تجارت شرکت های امریکایی با ایران و بخش دوم آن هم از سرمایه گذاری بیش از 20 میلیون دلاری شرکت های خارجی در ایران با تهدید به مواجه شدن با تحریم های امریکا جلوگیری می کند.
بدون شک یکی از مهمترین و اصلیترین اهداف از مذاکرات هستهای با گروه پنج بعلاوه یک رفع تحریمها یا به حداقل رساندن آن در حوزههایی مانند مالی و تجاری بوده است؛ با این حال هر روز که از اجرای برجام می گذرد علی رغم پایبندی تهران به تعهدات خود، حجم و گستره تحریمهای امریکا علیه ایران افزایش پیدا کرده و حال تصویب قانون داماتو باردیگر یکی دیگر از کارشکنی ها ی امریکا در اجرای برجام را به نمایش گذاشت.
به هرحال این اقدام امریکا نشان داد که این کشور به یک تعهد بین المللی در چارچوب توافق هسته ای پایبند نبوده است و با توجه به برخورد این کشور با انقلاب اسلامی، تصویب این قانون در سنا نیز دور از انتظار نبوده است. این اقدام در چارچوب دشمنی دیرینه امریکا با ایران پس از انقلاب اسلامی قابل تحلیل و ارزیابی است و از این منظر این اقدام امریکا تا جایی که به محدودیت های شرکت های امریکا و روابط تهران / واشنگتن مربوط می شود می تواند همچنان اعتبار برجام را با وجود مخدوش شدن و کارشکنی یکی ازطرف های مذاکره حفظ نماید.
در این صورت باید گفت اقدامات امریکا فقط نشان دهنده بی اعتباری و انزوا این کشور در صحنه بین المللی و محرومیت شرکت های امریکایی از فرصت های سرمایه گذاری در ایران خواهد شد.
اما در صورتی که این اقدام امریکا در تحریم های ثانویه نیز تاثیرگذار باشد و محدودیت هایی در تجارت ایران با دیگر کشورهای جهان ایجاد نماید قطعا، این اقدام امریکا بطور خودکار به معنای ا بین رفتن برجام وبی ارزش بودن آن است.
با این شرایط از آنجایی که سند توافق هسته ای در چارچوب یک توافق بین المللی با مشارکت امریکا، چین، روسیه، فرانسه، انگلیس و آلمان به دست آمده وسند آن طی قطعنامه 2231 شورای امنیت تائید شده است اکنون پیش از ایران، این چهار عضو دیگر شورای امنیت بعلاوه آلمان هستند که باید به این رفتار امریکا اعتراض و در باره عواقب این اقدامات هشدار دهند. چرا که در صورت تعمیم این قانون داخلی داماتو به قوانین بین المللی و ایجاد محدودیت در تجارت ایران با دیگر کشورها، عملا این امریکایی هستند که با اقدام خود برجام را به تکه کاغذی بی ارزش تبدیل کرده اند واتوماتیک وار برجام از بین رفته است.
در این شرایط توپ در زمین اعضای شورای امنیت بعلاوه آلمان است و این چین، روسیه، فرانسه، انگلیس و آلمان هستند که باید با فشار بر امریکا از فروپاشی برجام جلوگیری کنند.
----------------------
بررسی و تحلیل/ رضا محمدمراد