آمریکا برای مرحله پس از آزادی حلب آماده می‌شود

افزایش حملات نظامی به شورشیان و تروریست‌ها در سوریه و پیشروی‌های ارتش سوریه، ظاهراً آمریکا را سراسیمه کرده است.
جان کری دیروز در مکالمه تلفنی با لاوروف تهدید کرد در صورتی که روسیه حملات نظامی به شهر حلب سوریه را متوقف نکند، واشنگتن همکاری دیپلماتیک خود را با مسکو قطع خواهد کرد. لاوروف نیز در پاسخ به این تهدید از آمریکا خواست به تعهد خود مبنی بر جدا کردن گروه‌های مخالف تحت حمایت غرب از گروه‌های تروریستی عمل کند.  
آتش‌بس یک هفته‌ای که با توافق روسیه و آمریکا در سوریه برقرار شده بود روز 19 سپتامبر در پی از سرگیری درگیری میان گروه‌های مسلح مخالف دولت و ارتش سوریه متوقف شد و دور جدید حملات هوایی به مواضع تروریست‌ها و پیشروی‌های ارتش سوریه آغاز گردید.
روزنامه انگلیسی گاردین دیروز در گزارشی درباره پیروزی‌های ارتش سوریه نوشت: به نظر می‌رسد بشار اسد رئیس جمهور سوریه در دومین شهر بزرگ این کشور به پیروزی دست یافته است.
ظاهراً نگرانی از این پیروزی‌ها جان کری را مجبور کرده تا لاوروف را به قطع همکاری دیپلماتیک با مسکو تهدید کند.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد مقامات دولتی این کشور استفاده از گزینه‌های غیردیپلماتیک را در مورد شرایط فعلی سوریه بررسی کرده‌اند. این نهاد از مشخص کردن اینکه این گزینه‌ها چه هستند خودداری کرد.  
اما خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه وانمود کرد منظور از گزینه‌های دیگر «گزینه نظامی» است،‌ آنجا که ادعا کرد: مقامات دولت باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا بررسی واکنش‌های سخت‌تر به حمله دولت سوریه با پشتیبانی روسیه در حلب از جمله گزینه‌های نظامی را در بحوحه تنش‌های روزافزون با روسیه آغاز کرده‌اند، اقدامی که امیدها را برای حل دیپلماتیک بحران‌ها از خاورمیانه (غرب آسیا) گرفته تا اوکراین و فضای سایبری کم‌رنگ می‌کند.
با این حال اوباما تاکنون در رویکردی واقع‌بینانه در برابر صدور دستور اقدام نظامی علیه بشار اسد رئیس جمهور سوریه در جنگ داخلی این کشور که به جناح‌های متعدد تبدیل شده، خودداری کرده است و برخی قرائن حاکی است منظور آمریکا از گزینه‌های دیگر دشوار کردن شرایط برای ارتش سوریه و متحدانش از طریق ترغیب ترکیه به «اعلام منطقه پرواز ممنوع» است.
ظاهراً در نتیجه این تلاش‌ها شورای امنیت ملی ترکیه در نشست روز چهارشنبه خود در آنکارا اعلام منطقه پرواز ممنوع را در سوریه ضروری دانست. این موضوع تردید‌ها درباره افزایش تنش در مناسبات بین آنکارا و واشنگتن به علت حمایت آمریکا از کرد‌های ترکیه و جلوگیری از استرداد فتح الله گلن ـ متهم به رهبری کودتای نافرجام در این کشور ـ را افزایش می‌دهد. شایان ذکر است، سوریه و متحدانش مخالف اعلام منطقه پرواز ممنوع در سوریه هستند.
جالب اینکه همزمان تلاش‌های رسانه‌ای برای ترغیب ترکیه به مداخله نظامی و حمایت از «اعلام منطقه پرواز ممنوع» در سوریه افزایش یافته است.
یک تحلیلگر مسایل سیاسی در استانبول، تاکید کرد دولت ترکیه از منافع خود در سوریه ... چشم پوشی نخواهد کرد. بکر آتاجان در مصاحبه روز پنج‌شنبه با شبکه تلویزیونی الحدث، درباره اینکه گفته می‌شود ترکیه ارسال کمک‌های نظامی را به حلب متوقف کرده است، گفت: به نفع ترکیه نیست که گروه‌های مخالف سوری را رها کند. حلب اهمیت راهبردی برای ترکیه و نیز برای روسیه، سوریه و آمریکا دارد، زیرا سقوط حلب سرنوشت سوریه و بشار اسد را تعیین می‌کند.
وی همچنین افزود: آنکارا نمی‌تواند در برابر آنچه در حلب رخ می‌دهد، تماشاچی بماند، زیرا اگر حلب به نفع نظام سوریه سقوط کند، تاثیر منفی بر امنیت ملی ترکیه خواهد داشت. آنکارا همچنان بر سرنگونی نظام بشار اسد اصرار دارد.
همچنین برخی گزارش‌ها از افزایش تلاش آمریکا برای حل مسائل خود با آنکارا در زمینه کرد‌های سوریه و فتح الله گلن ـ متهم به رهبری کودتای نافرجام در ترکیه ـ حکایت دارد.
یک مقام بلندپایه آمریکا که به ترکیه سفر کرده است روز چهارشنبه اعلام کرد واشنگتن نگرانی‌های آنکارا را درباره مشارکت احتمالی نیروهای کرد در عملیات علیه گروه تکفیری صهیونیستی داعش در سوریه و عراق مد نظر قرار می‌دهد.
وزیر دادگستری ترکیه نیز روز چهارشنبه اعلام کرد واشنگتن ظرف چند روز آینده به درخواست آنکارا مبنی بر بازداشت فتح الله گولن ـ منتقد دولت ترکیه که آنکارا وی را عامل اصلی کودتای نافرجام 15 ژوئیه در این کشور می داند ـ پاسخ خواهد داد.
اینها می‌تواند بدان معنا باشد که آمریکا، پروژه امتیاز دادن به آنکارا با هدف جلب رضایت ترکیه برای مداخله نظامی در سوریه را کلید زده است.
علاوه بر این، سفر وزیر خارجه ایران، رئیس ستاد ارتش روسیه، وزیر امور خارجه انگلیس و معاون وزیر امور خارجه آمریکا به آنکارا در روزهای اخیر همه حکایت از اهمیت ترکیه در تغییر معادلات سوریه در شرایط حساس کنونی دارد.
حتی انجام نخستین عملیات هوایی از ناو هواپیمابر شارل دوگل بر ضد داعش در امروز جمعه نیز می‌توان در چارچوب هشدار غرب به روسیه درباره ادامه حملات هوایی  به تروریست‌ها باشد.
با وجود همه تلاش‌های آمریکا و متحدان برای متوقف کردن پیشروی‌های ارتش سوریه و متحدان و حملات هوایی به مواضع تروریست‌ها، به نظر می‌رسد دیپلماسی غربی ـ ناامید از نتیجه بخش بودن این تلاش‌ها ـ خود را برای شرایط پس از موفقیت ارتش سوریه در آزاد سازی حلب آماده می‌کنند و آن جلوگیری از دستیابی ارتش سوریه به مناطق تحت اشغال شورشیان سوری و کرد‌ها است. روزنامه انگلیسی گاردین در بخشی از گزارش خود می‌نویسد: "زمانی که بشار اسد کل دومین شهر بزرگ سوریه را تحت کنترل خود در بیاورد، او به یک پیروزی بزرگ دست خواهد یافت. اما او در جنگ پیروز نشده است. او از تمایل خود برای بازپس‌گیری کل کشور خبر داده است اما چنین کاری نه تنها مستلزم بازپس گیری قلمرو تحت کنترل دولت اسلامی [گروه تکفیری صهیونیستی داعش] است بلکه شامل غلبه بر کردها و پذیرفتن خطر رویارویی مستقیم با آمریکا نیز می‌شود که از آنها حمایت کرده است. گروه‌های شورشی همچنان بیش از نیمی از خاک سوریه را تحت کنترل خود دارند از جمله مناطق گسترده‌ای که تحت کنترل جبهه فتح الشام (که پیشتر به جبهه النصره مشهور بود) قرار دارد.

------------------------------------
بررسی و تحلیل/ عبدالرضا خلیلی