* بروجردی: غیرقابل اعتماد بودن امریکا؛ تجربه یک ساله برجام
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اثبات «غیرقابل اعتماد بودن امریکا» را تجربه یک ساله برجام دانست.
علاءالدین بروجردی در سالروز یک سالگی برجام به بدعهدی‌های امریکایی‌ها اشاره کرد و در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، افزود: فکر می کنم با بدعهدی های امریکا دو موضوع کاملاً روشن شد و شفافیت بیشتری پیدا کرد یکی اینکه جمهوری اسلامی ایران در جغرافیای سیاسی امروز جهان، کشوری است که پیوسته به تعهدات خودش پایبند است و ما در برجام این موضوع را مجدد به نمایش گذاشتیم.
وی افزود: موضوع دوم اینکه امریکا کشوری است غیرقابل اعتماد است و به راحتی به تعهدات خود عمل نکرده است.
نماینده مردم بروجرد اظهار داشت: این دو نکته به عنوان دو فراز تجربه یک سال گذشته برای جهانیان روشن‌تر شد و امروزه بسیاری از کشورهای دنیا واقعاً امریکا را غیرقابل اعتماد می دانند.
وی افزود: ما با توافقی که با گروه 1+5 انجام دادیم عملاً دستاوردهایی هم داشتیم یعنی اولاً حق مسلم هسته ای ایران را که دنیا حاضر نبود به رسمیت بشناسد، به رسمیت شناخت و اقرار کرد و این مسئله جزو مطالب مندرج در توافق هسته ای است.
بروجردی ادامه داد: همچنین آنان پذیرفتند تحریم ها را که یکی از اهداف ما در مذاکرات رفع آن بود، بردارند.
وی با بیان اینکه فضای امروز نسبت به گذشته کاملاً متفاوت است، گفت: یک بعد تحریم ها سیاسی بود یعنی فراتر از رده مدیرکلی - حداقل از اروپا - برای روابط دوجانبه با ایران رفت و آمد وجود نداشت ولی در حال حاضر در سطح سران کشورها به ایران می آیند و ده ها قرارداد منعقد کرده اند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: البته عملی شدن این قراردادها نکته حایز اهمیتی است.
وی افزود: طرف حساب ما شش کشور بوده است ولی لبه تیز مطالب هوشمند و بحقی که رهبر معظم انقلاب در چندین سخنرانی و موضع گیری فرمودند متوجه امریکا بود و حق هم همین است چرا که امریکا متخلف توافق است.
بروجردی اظهار داشت: امریکایی ها احساس می کنند چون رابطه رسمی با ایران ندارند و سهمی در بازار ایران در شرایط پسابرجام برای آنان تعریف نشده است لذا به دنبال برهم زدن بازی هستند و این طبیعت امریکایی‌هاست.
وی افزود: در توافقی که برای خرید هواپیمای ایرباس صورت گرفت آنقدر فشار آوردند که شرکت ایرباس عمل نکند تا اینکه با بوئینگ هم توافقی حاصل و آنوقت مشکل ایرباس هم حل شود، سیاستی که امریکایی ها دنبال می کنند به خاطر این نکته بوده و علاوه بر آن زیاده خواهی های امریکا هم برخلاف روح برجام است.
بروجردی تاکید کرد: با همه این اوصاف، تا زمانی که توافق هسته ای به قوت خودش باقی است ما حتماً بر تعهداتمان پابرجا خواهیم بود و ما برهم زننده بازی نخواهیم بود.
وی گفت: تعبیری که رهبر معظم انقلاب در واکنش به اظهارات یکی از نامزدهای انتخاباتی امریکا مبنی بر پاره کردن توافق فرمودند و اینکه ما هم آن را به آتش خواهیم کشید نشان دهنده موضع قاطع جمهوری اسلامی ایران است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: ما هم بر همین مبنا در مجلس مصوبه قانونی ای گذرانده ایم و دولت را مکلف کرده ایم که اگر طرف مقابل به تعهدات خودش عمل نکند دولت موظف است در عرض دو سال 190 هزار سو غنی سازی اورانیوم انجام دهد.
وی افزود: واقعاً ظرفیت های ما تغییری نکرده است یعنی توانمندی های امروز ما در عرصه غنی سازی اورانیوم قطعاً کمتر از شرایط قبل از اجرای تعهدات برجام نیست به خصوص اینکه ما وارد ساخت سانتریفیوژهای نسل نو شده ایم که توان تولید آنها چند برابر سانتریفیوژهای موجود است.
بروجردی با بیان اینکه ثروت های ما در چندین کشوری که خریدار نفت ما بوده اند مانند چین، هند، ژاپن و کره جنوبی متمرکز است، گفت: شبکه های بانک های بزرگ هنوز قفل است و ما معتقدیم این موضوع بازی سیاسی امریکا و برخلاف برجام است.
وی افزود: برخی از ثروت هایی که ما از قبل از پیروزی انقلاب مثلاً در عرصه خریدهای نظامی از امریکا داشتیم و بلوکه شده بود نه فقط اصل پول را بلکه سه برابر سود آن را نیز از امریکایی ها گرفتیم بنابراین، این راه را با جدیت در جهت استیفای حق مردم جلو خواهیم برد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پایان تاکید کرد: بازی زمانی به هم خواهد خورد که آنان بازی را به هم بزنند.
* محمدی: باید نبود پایبندی امریکا به برجام را هزینه‌مند کنیم
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نگاه امریکا به برجام را نگاهی ابزاری در جهت تشدید خصومت با ایران دانست و گفت: امریکایی ها مواهب برجام را برای سوق دادن ایران به سمت برجام 2 به گروگان گرفته‌اند لذا باید نبود پایبندی طرف مقابل به تعهداتش را هزینه‌مند کنیم.
مهدی محمدی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، فرصت یک ساله تیر ماه سال گذشته تا به امروز را فرصتی مغتنم برای درک صحیح از ماهیت حقیقی برجام دانست و تصریح کرد: ظرف مدت زمان یک سال گذشته 3 تحول عمده درباره توافق هسته ای رخ داده است.
وی در تشریح تحول اول افزود: ایران به تعهدات کلیدی خود عمل کرده و به عبارتی ایران پیش‌پرداخت هنگفتی درخصوص برجام به طرف های مقابل خود پرداخت کرده است.
محمدی ادامه داد: یک سوم ازتعداد سانتریفیوژهای ما در نطنزکاهش یافت ، تولید مواد هسته ای تقریبا صفر است، ذخیره مواد هسته ای زیر 300 کیلوگرم است ، تاسیسات فردو غیر هسته ا ی شده و رآکتور آب سنگین اراک نیز امروز رآکتوری واقعی نیست و قلب آن با سیمان پر شده است که دورنمایی برای بازسازی و نوسازی این رآکتور را متصور نمی کند.
وی یادآور شد: تمام تعهدات ایران به طور کامل و با سرعتی که حتی برای غربی ها نیز تعجب برانگیز بود، انجام شد.
محمدی پایبند نبودن امریکا به تعهدات خود در برجام را تحول دوم خواند و گفت: طرف امریکایی تقریبا به هیچ یک از تعهدات اصلی خود در برجام به ویژه در حوزه تعلیق و کاهش تحریم ها عمل نکرده است چرا که امروز در حوزه تراکنش های بانکی و ارتباطات کارگزاری بین بانک های ایرانی و خارجی تقریبا شرایط شبیه به پیش از توافق است.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: در واقع هیچ گشایش واقعی رخ نداده و حتی در بعضی موارد وضعیت بانک های ایرانی در دبی بدتر هم شده است، یعنی بعضی از شعبه های بانک های ملی و صادرات در دبی کارهایی را که پیش از برجام انجام می دادند اکنون نمی توانند همان کارها را نیز انجام دهند.
محمدی با بیان اینکه بیمه های اولیه و بیمه های اتکایی برقرار نیست، تصریح کرد: نفتکش های ما هنوز بیمه نمی شوند، شرکت های بزرگ اروپایی و امریکایی و حتی آسیایی خدمات بیمه ای ارائه نمی کنند، پول های بلوکه شده که مطابق تخمین امریکایی ها چیزی بیش از 100 میلیارد دلار بوده، هنوز وارد کشور نشده است و می توان گفت تقریبا به طور کامل از پول های بلوکه شده مان در حساب های کشورهای مختلف محروم هستیم.
وی ادامه داد: نفت فروخته می شود ولی ما همچنان در دریافت پول این کالا دچار مشکلات بسیار جدی هستیم چرا که پول نفت ما فقط برای خرید داخلی از همان کشورهای محدودی که از ما نفت می خرند، در دسترس است.
محمدی اظهار داشت: قراردادهای بزرگ اساساً بسته نشده اند و در موارد معدودی هم که قراردادی بسته شده است ، بانکی برای تأمین مالی این قراردادها مانند قرارداد ایرباس وجود ندارد لذا این قراردادها دچار مشکلات جدی در اجرا هستند.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه دسترسی ایران به دلار به طور کامل قطع شده است، تصریح کرد: تحریم دلاری از سال 2008 به این سو و تحت تأثیر موضوع هسته ای اعمال شده است اگر چه ریشه ای در تحریم های اولیه داشته اما مشکلات فعلی دلاری ایران مربوط به پرونده هسته ای است که باید در برجام برطرف می شد که نشده است.
وی کار با ارزهای دیگر را به سبب لزوم تبدیل آنها به دلار آسان ندانست و گفت: امروز اگر در حوزه تحریم ها پسرفت نداشته باشیم، هیچ گام مهمی نیز به جلو برداشته نشده است.
محمدی ادامه داد: به علاوه بیش از 10 مورد تحریم جدید نیز طی یک سال گذشته از جانب امریکا علیه ایران در حوزه های مختلف حقوق بشری، موشکی، منطقه ای وضع شده است لذا دولت امریکا و کنگره این کشورگام هایی در راستای اعمال تحریم های جدید علیه ایران برداشته اند که گر چه هنوز اعمال نشده اما قدم های مهم اولیه برای اعمال این تحریم ها برداشته شده است.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نتیجه این رفتار امریکا را تلاش برای تبدیل برجام به توافقی یکطرفه خواند و گفت: یعنی توافقی که طرف مقابل از آن سود می برد و در عین حال برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران را تقریبا تعطیل کرده و حتی در مواردی به عقب برگردانده است.
محمدی در خصوص دلایل دریغ حداقلی منافع ایران از ناحیه تعلیق تحریم ها خاطرنشان کرد: دلیل اول مربوط به ماهیت امریکاست، درواقع مهم‌ترین درسی که ما از تجربه یک سال گذشته آموختیم این است که امریکا به برجام به عنوان ابزاری برای تشدید خصومت با ایران نگاه می کند و نه ابزاری برای کاهش دشمنی و خصومت و تقابل با ملت ایران.
وی افزود: در واقع از نظر امریکایی ها برجام ابزاری است که به ابزارهای قبلی این کشور برای تشدید دشمنی با ایران اضافه شده است و این نگرانی وجود دارد که دولت بعدی آمریکا حتی استفاده خصمانه از برجام را تشدید کند.
محمدی امتیازگیری امریکا با استفاده از ابزار برجام را دلیل دوم دانست و تصریح کرد: به نظر می رسد امریکایی ها مواهب برجام را برای سوق دادن ایران به سمت برجام 2 گروگان گرفتند و بدین ترتیب ایران را وادار به امتیازدهی در حوزه های دیگر به ویژه در حوزه هایی کردند که پیروزی های سریع منطقه ای به دست آورده است.
وی در تشریح علت سوم این ماجرا گفت: دستگاه های مسئول در داخل کشور همانطور که مقام معظم رهبری نیز فرمودند، نظارت درستی بر عملکرد طرف مقابل در اجرای برجام نداشتند و در مواردی که نبود پایبندی طرف غربی به تعهدات خود محرز شده نیز واکنش قدرتمندی از جانب دولت در ایران نشان داده نشده است.
محمدی با بیان اینکه در واقع عمل نکردن به برجام هزینه پایینی برای امریکایی ها به دنبال داشته است، افزود: به نظر می رسد امریکا به دلیل هزینه های پایین رفتارهای خود در اجرای برجام به همین رویه ادامه خواهد داد.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برجام را توافقی قابل سرایت به حوزه های دیگر ندانست و تاکید کرد: برجام حتی یک توافق پرسود هم نیست لذا مهم‌ترین کاری که ما باید انجام دهیم خروج تجربه های نوین از دل برجام برای ملت ایران است تا مردم به این حقیقت واقف‌تر شوند که مسیر حل مشکلات کشور از راه تفاهم با امریکا در حوزه های امنیت ملی نمی گذرد.
وی ادامه داد: امریکایی ها به همه تفاهمات با ایران تنها به چشم ابزاری برای تشدید دشمنی و گرفتن سرمایه های راهبردی ایران نگاه می کنند.
محمدی یادآور شد: بر این اساس اراده واقعی در طرف مقابل برای حل و فصل ریشه ای مشکلات و شکلدهی به روابط سازنده با ملت ایران و همچنین به رسمیت شناختن حقوق و منافع ایران وجود ندارد.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی این موضوع را مهم‌ترین تجربه کارنامه متنی و فرامتنی برجام ظرف یک سال گذشته خواند و افزود: در یک سال گذشته کنگره اقدامات خصمانه متعددی علیه ایران انجام داده است و اقدامات خصمانه متعددی را نیز در برنامه‌ریزی های خود دارد که می توان از تمدید قانون تحریم های ایران در سال 2016 نام برد.
وی خاطرنشان کرد: اما واقعیت این است که ظرف یک سال گذشته کنگره هیچ تصمیم الزام‌آوری که برای دولت امریکا غیرقابل وتو و برخلاف رویه دولت امریکا در برجام باشد، اتخاذ نکرده است جز در یک مورد و آن ابلاغ قانون روادید بوده است که با وجود تلاش های دولت امریکا در توجیه روش های مختلف برای این قانون ، این اقدام از نظر ما اعمال تحریم جدیدی علیه ایران است.
محمدی با اشاره به توقیف 21 میلیارد دلار از دارایی های ایران ازجانب دیوان عالی امریکا تصریح کرد: این اقدام نیز گرچه براساس یکی از قوانین کنگره امریکا صورت گرفته است اما در نهایت تصمیم دادگاه امریکاست و تصمیم جدیدی از ناحیه کنگره محسوب نمی شود.
وی گفت: به نظر می رسد کنگره امریکا از برجام رضایت دارد و مانورهای این نهاد نیز در جهت وادار کردن دولت امریکا به وضع تحریم‌های جدید علیه ایران است.
این کارشناس مسائل سیاسی یادآور شد: کنگره امریکا علاقه‌مندبه خروج دولت این کشور از برجام نیست بلکه علاقه‌مند است دولت امریکا برجام را به حوزه‌های دیگر سرایت دهد و آن را به عنوان مدلی برای تحریم های بیشتر و درخواست امتیاز از ایران در حوزه منطقه ای ، موشکی، سایبری، تسلیحات متعارف و حقوق بشر اعمال کند.
وی تصریح کرد: هر دو نامزد ریاست جمهوری در امریکا یعنی دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون در برنامه‌های شفافی اعلام کرده اند که در صورت ورود به کاخ سفید از حفره‌ها و ابزارهای تعبیه شده در برجام به صورت خصمانه تری علیه ایران استفاده خواهندکرد، موضوعی که نگران کننده است.
محمدی مکانیسم‌های کنترل تجارت در برجام را از جمله این حفره ها برشمرد و افزود: دولت‌های امریکا و آلمان با استفاده از همین مکانیسم‌ها تلاش می کنند تا ایران را از خریدهای قانونی خود منع کنند.
وی با اشاره به حوزه دسترسی ها و بازرسی ها نیز خاطرنشان کرد: همان طور که مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران نظام فرمودند، درخواست دسترسی به کارخانه‌های تولید اکسید کربن در ایران از جانب طرف مقابل که به هیچ عنوان ارتباطی با حوزه هسته ای ندارد، مداخله در امور نظامی ، دفاعی و صنعتی متعارف ایران محسوب می شود.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برجام را مین گذاری شده و مسلح خواند و گفت: تصور می کنم دولت نیازمند یک راهبرد برای پایبند کردن امریکا به برجام است.
محمدی بحث خروج از برجام را مطرح ندانست و خاطرنشان کرد: هیچ کس در این باره حرفی نمی زند چرا که همه موضوع بحث فعلی این است ما چه کنیم تا امریکا به تعهدات خود عمل کند و این در حالی است که ما به تمام تعهدات خود حتی در موارد برگشت ناپذیر نیز عمل کرده ایم.
وی دولت را فاقد این راهبرد دانست و گفت: دولت باید هرچه سریع تر این راهبرد را تدوین کند و مهم‌ترین ستون این راهبرد نیز هیئت نظارت بر اجرای برجام است که در این باره نقش کلیدی دارد.
محمدی تاکید کرد: باید عدم پایبندی امریکا به برجام به طور کامل، دقیق و سختگیرانه رصد شود در حالی که متأسفانه استنباط بنده این است که هم اکنون چنین رصدی وجود ندارد.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: این امر به مردم گزارش داده شود همانطور که آژانس بین المللی انرژی اتمی هر سه ماه یک بار گزارشی از روند پایبندی ایران به تعهداتش منتشر می کند، هیئت نظارت بر اجرای برجام در ایران نیز باید گزارش هایی رسمی با فواصل زمانی معین و کوتاه منتشر کند.
وی تصریح کرد: هیئت نظارت بر اجرای برجام در خصوص چگونگی کارنامه امریکا و کشورهای غربی در عمل به برجام در حوزه های بانک ، بیمه ، نفت ، کشتیرانی ، پول های بلوکه شده و سایر حوزه‌ها به مردم ایران اطلاع رسانی کند چرا که هم اکنون ملت ایران اطلاعاتی در این خصوص دریافت نمی کند.
محمدی هزینه‌مندی عدم پایبندی امریکا به برجام را راهکاری مناسب در باره خواند و افزود: ما می توانیم طیفی از اقدامات را برای تحمیل هزینه طراحی کنیم .
وی ادامه داد: مشکل اینجاست که طرف امریکایی تقریباً به این جمع بندی رسیده است که یک جریان سیاسی خاص در داخل ایران به برجام به عنوان مهم‌ترین دستاورد سیاسی خود نگاه می کند، بنابر این در صورت نبود هیچ گونه پایبندی امریکا به این توافق این جریان سیاسی خاص علاقه مند به تحمیل هیچ هزینه ای به طرف مقابل نخواهد بود.
این کارشناس مسائل سیاسی اظهار داشت: طرف مقابل دشمنی خود را ثابت کرده و به این نتیجه رسیده است که هزینه نبود پایبندی به تعهداتش صفر است لذا این انگیزه های امریکا را برای پایبندی به شدت کاهش خواهد داد.
محمدی با تأکید بر اینکه باید تولید هزینه کنیم، گفت: بهترین راه تهیه و تنظیم یک جدول زمانی بازگشت به وضعیت پیش از توافق ازجانب دولت است یعنی دولت اعلام کند که مثلا اگر امریکایی ها تا فلان تاریخ معین مشکلات بانکی را حل نکنند ما در فلان حوزه هسته ای وضعیت را به ماقبل توافق بازمی‌گردانیم.
وی ادامه داد: امریکایی ها باید احساس کنند که ما در بازه زمانی معینی در صورت نبود پایبندی طرف مقابل از برجام خارج خواهیم شد، چون آن چیزی که امریکایی ها را وادار به عمل به تعهداتش خواهد کرد، ریسک خروج ایران از توافق است.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با تاکید بر افزایش هر چه بیشتر این ریسک گفت: دولت امریکا به توافق نیازمند است لذا در این صورت احتمال پایبندی امریکا به توافق رشد خواهد کرد.
محمدی در پایان خاطرنشان کرد: تصور می کنم با ادامه روند فعلی امریکایی ها به رویه امروز خود در اجرای برجام ادامه خواهند داد و حتی به موازات وخیم تر شدن شرایط خود در منطقه نیز ممکن است میزان پایبندی آنها به توافق هسته ای محدودتر نیز شود.
* جلالی: «بدعهدی‌های مکرر»؛ اقدامات برجامی امریکا در یک سال گذشته
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سالروز یک سالگی برجام گفت: آنچه در این مدت از امریکایی‌ها دیده‌ایم «بدعهدی‌های مکرر» است که مسائل بانکی مصداق بارز آن است.
کاظم جلالی در سالگرد توافق هسته‌ای به بدعهدی‌های امریکا اشاره کرد و در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، افزود: بدعهدی‌های امریکا تا حدود زیادی برای افکار عمومی ما که پیگیر روند اجرایی برجام هستند، روشن است.
وی تصریح کرد: همانگونه که رهبر معظم انقلاب بارها فرموده اند ، جمهوری اسلامی ایران هیچ گونه بدعهدی نمی کند و پای تعهدی که امضا کرده است، خواهد ایستاد.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر ادامه داد: اما آنچه ما از طرف مقابل دیده‌ایم بدعهدی های مکرر است که شاید مهم‌ترین مصداق آن به مسائل بانکی برمی‌گردد.
وی افزود: همانگونه که می دانید تحریم های هسته ای دارای پاشنه آشیل‌هایی بوده و یکی از موضوعات مهم آن نقل و انتقالات پولی بود ولی متاسفانه تا الان مرتب شبکه بانکی و مسئولان ما از گشایش نیافتن در این حوزه حکایت دارند.
جلالی اظهار داشت: معتقدم یکی از بزرگ‌ترین بدعهدی های امریکا به موضوع مسائل بانکی برمی گردد البته نکات دیگری نیز وجود دارد.
وی گفت: در درون سیستم ایالت متحده امریکا دولت این کشور مذاکره و برجام را امضا می کند ولی نهادهای دیگر تصمیم‌گیر در داخل امریکا، عکس آن اقدام می کنند.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گفت: در مورد خرید هواپیما اگرچه جمهوری اسلامی ایران محتاج نیست و در دوران سخت تحریم ها هم سیستم هوایی خودش را در حد توانایی مجهز نگه داشت ولی وقتی پای خرید بوئینگ حاضر می شویم بلافاصله مجلس نمایندگان امریکا واکنش نشان می دهد و در یک فاصله بسیار کوتاه این موضوع را رد می کند و حتی می خواهند مسئله را به سایر کشورها سرایت بدهند و می گویند ما در ایرباس دارای سهام هستیم پس ایرباس هم باید اینگونه برخورد کند.
وی افزود: این اقدامات نشان می دهد همان نکته ای که از ابتدا مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بود مبنی بر اینکه نمی شود به امریکایی ها اعتماد کرد و امریکایی ها کاملا بدعهد هستند، نمود پیدا کرد.
جلالی گفت: البته ما نمونه های بدعهدی امریکایی ها را در موضوعات دیگر شاهد بوده ایم مثلا در مورد فلسطین با آقای یاسر عرفات همین کار را کردند به طوری که قرار بود در سال 1997 دولت مستقل فلسطینی با توافقات اسلو 1 و 2 تشکیل شود ولی الان سال 2016 است و چنین اتفاقی نیفتاده است.
رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و اروپا اظهار داشت: امریکایی ها در عرصه بین المللی بیشتر آبروی خودشان را می برند و جمهوری اسلامی ایران به شکل جدی مذاکره و برجام را امضا کرد.
جلالی در پایان تاکید کرد: همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند ایران پای تعهدات خودش ایستاد ولی امریکایی ها چنین رفتاری نداشتند.
* ایزدی: اقدامات امریکا نشانه ادامه دشمنی با ایران است
کارشناس مسائل سیاسی گفت: اقدامات آمریکا در طول یکسال گذشته نه تنها نشان دهنده هیچگونه سیگنالی از روابط دوستانه نیست بلکه نشان دهنده ادامه دشمنی با ایران است، طرف مقابل بیش از آمادگی برای تعامل و همکاری ، آماده دشمنی است.
فؤاد ایزدی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درخصوص یک سالگی عمر برجام و چگونگی اجرای آن افزود: به رغم امتیازدهی ایران در حوزه هسته ای و گذشت یک سال از اجرایی شدن برجام ، نه تنها مشکلات حل نشده است بلکه طرف مقابل معتقد است باید برای حل این مشکلات ، تفسیر آنها از تروریسم را هم پذیرفته و کمک به برخی از متحدان خود از جمله حزب الله را نیز متوقف کنیم.
وی اضافه کرد: در کنگره یکصد و چهارده آمریکا ، یکصد طرح و بیانیه ضد ایرانی به تصویب رسیده است که از این تعداد حدود 76 طرح پس از برجام تصویب شده است.
کارشناس مسائل سیاسی در ادامه با اشاره به توافق ژنو به عنوان اولین توافق ایران و 1+5 اظهار داشت: بر اساس فرمول این توافق که سه سال پیش امضا شده است، پس از امتیازدهی ایران در حوزه هسته ای ، باید تحریم ها لغو می شد.
ایزدی افزود: در آن برهه زمانی، تفکری در دولت وجود داشت مبنی بر اینکه حل مشکلات کشور نیازمند لغو تحریم ها است و حتی عده ای از مسئولین دولتی معتقد بودند که اهمیت تعامل با آمریکا، مهمتر از پرونده هسته ای است.
وی با بیان اینکه شروع برجام از نظر بسیاری از مسئولان قوه مجریه دارای دو دلیل عمده است ، گفت: یک دلیل امتیاز دهی در حوزه هسته ای برای لغو تحریم ها و دلیل دوم، پیدا کردن راهی برای تعامل با آمریکا بود.
کارشناس مسائل سیاسی در ادامه افزود: فرمول توافق ژنو، در توافق لوزان و برجام تغییر کرد زیرا فرمول قبلی مبنی بر امتیازدهی در حوزه هسته ای و لغو تحریم ها بود اما در فرمول جدید علاوه بر گرفتن امتیازات بیشتر ، یک قید بانکی و مالی نیز به طرح اضافه شد.
ایزدی اضافه کرد: یعنی قرار شد تنها تحریم های مالی و بانکی در حوزه هسته ای تعلیق شود که در نهایت داستان به مسائل مالی و بانکی هسته ای محدود و منجر به توافق برجام شد.
وی در ادامه، با اشاره به پایبندی ایران به تعهدات مندرج در برجام اظهار داشت: حتی طرف مقابل نیز به پایبندی ایران به تعهدات خود اذعان کرده است اما متأسفانه طرف مقابل برخلاف ایران ، تنها امتیازات محدودی را بر روی کاغذ داده و در مقام عمل ، به همین امتیازهای محدود نیز پایبند نبوده است.
کارشناس مسائل سیاسی گفت: این موضوعات ، مسائلی است که حتی برخی از مقامات داخلی مانند آقای سیف نیز به آن اذعان داشته و گفته اند منافع برجام برای ما تقریباً هیچ است.
ایزدی با اشاره به اذعان مقامات آمریکایی بر هیچ بودن برجام برای طرف ایرانی اظهار داشت: وزیر خارجه آمریکا نیز در سخنرانی گذشته خود گفته است که ایران باید در طی این مدت یکصد میلیارد دلار از پول های بلوکه شده خود را دریافت می کرد اما تاکنون حتی 3 میلیارد دلار نیز دریافت نکرده است و این 3 میلیارد از صد میلیارد یعنی 3 درصد و تقریباً هیچ.
وی افزود: طرف آمریکایی اخیراً بحث FATF را نیز مطرح و خواستار نصب یک نرم افزار بر روی سیستم بانکی ایران شده است تا مطمئن شود در ایران پولشویی و کمک به تروریسم وجود ندارد.
کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه عضویت ایران در FATF خطر بسیار بزرگی محسوب می شود گفت: نصب این نرم افزارها بسیار خطرناک است و باعث می شود دریافتی ارگان های حساسی مانند وزارت دفاع و همچنین متخصصان و دانشمندان ایرانی به راحتی از سوی دشمنان ما انجام گیرد و زمانی که این دسترسی آزاد شود ، خطرات زیادی دانشمندان و کشور ما را تهدید خواهد کرد.
وی با ابراز تأسف در مورد اینکه برخی از مسئولین دولتی نیز خواستار اجرایی شدن FATF برای حل مشکلات هستند ، گفت: این خواسته نشان می دهد که مشکلات در حوزه عمل همچنان وجود دارد و حل نشده است.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: مقامات آمریکایی احساس می کنند می توانند با افزایش فشار بیشتر، همانند موضوع هسته ای، در حوزه نظامی نیز از ایران امتیاز گرفته و قدرت مقابله ایران را بگیرند.
فؤاد ایزدی افزود: الگوی برجام، دادن امتیازاتی زیاد در روی کاغذ و گرفتن امتیازاتی بسیار کم در مقام عمل است.
وی افزود: متاسفانه این الگو همان علتی است که طرف مقابل براساس آن می گوید خواهان برجام 2 و برجام 3 است.
کارشناس مسائل سیاسی اضافه کرد: وقتی دشمن احساس کرده است که با برجام توانسته اهرمهای قدرت کشور را مدیریت کند، با طرحی جدید، خواهان نفوذ در دیگر اهرمهای کشور ازجمله قدرت نظامی و موشکی است.
وی افزود: پس از عملی شدن این طرح و با تضعیف کشور، در نهایت ایران تبدیل به کشوری همچون افغانستان و عراق خواهد شد که می توان به راحتی به آن حمله کرد.
ایزدی در ادامه با اشاره به مصداقهای بدعهدی آمریکا در اجرای برجام گفت: در پیوست 2 برجام در بند 4-1-4 ، باید پولهای بلوکه شده ایران آزاد و نقل و انتقال آن نیز ممکن می شد اما متاسفانه هنوز در بحث نقل و انتقال با مشکل روبرو هستیم.
وی افزود: در بند 29 برجام نیز طرف مقابل متعهد شده است که در تجارت کشور هیچگونه اخلالی ایجاد نکند اما متاسفانه با تصویب قانون جدید ویزا ، با اخلال در رفت و آمد تجار ، عملا باعث مشکل برای تجارت ایران شده است .
ایزدی با بیان اینکه این امر نشان دهنده هجمه گسترده ضد ایرانی در آمریکا است اظهار داشت: این مصوبه برای آن است تا هیچ فردی ، حتی فکر ورود به ایران را نیز نداشته باشد.
وی تاکید کرد: نتیجه این مصوبه، اختلال در سرمایه گذاری خارجی برای کشور و نمونه ای بارز از نقض برجام است.
کارشناس مسائل سیاسی، به جریان انداختن پرونده های حقوقی مربوط به بیش از 35 سال پیش را، دیگر بدعهدی طرف مقابل عنوان کرد و گفت: به جریان انداختن این پرونده ها و تصاحب مبالغی از اموال ملت ایران، نمونه دیگری از این بدعهدی محسوب می شود.
ایزدی در ادامه اضافه کرد: عده ای در داخل تصور می کردند که می توان با آمریکا تعامل کرد اما این موارد نشان می دهد که تحت هیچ شرایطی نمی توان با آمریکایی ها تعامل داشت زیرا در آنها هنوز آمادگی های لازم برای تعامل بوجود نیامده است.
وی با بیان اینکه ما نیز باید در طراحی های خود در مورد طرف مقابل ، این اقدامات خصمانه را در نظر بگیریم افزود: یکی از دلایل عدم حمله طرف مقابل ، به رغم روی میز بودن گزینه ها ، قدرت دفاعی ایران است و حتی رابرت گیتس وزیر دفاع اسبق آمریکا نیز در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان در خصوص عدم حمله به ایران گفت، ما به این دلیل به ایران حمله نمی کنیم زیرا آنها کشتی های ما را غرق می کنند .
کارشناس مسائل سیاسی اضافه کرد: پاسخ رابرت گیتس به دلیل قدرت بازدارندگی و داشتن توان موشکی ایران است که باعث ناراحتی و نگرانی طرف مقابل شده است.
ایزدی با بیان اینکه آمریکا می خواهد این قدرت مقابله را از ایران بگیرد اظهار داشت: آنها احساس می کنند در این حوزه نیز می توانند با برخی مقامات داخلی راه آمده و با افزایش فشار امتیازات بیشتری را بگیرند .
وی افزود: دلیل اینکه رهبر معظم انقلاب فرمودند؛ ما در هیچ حوزه دیگری با آنها تعامل نمی کنیم این است که آنها در حوزه هسته ای بدعهدی و پیمان شکنی کردند و با اعمال فشار ، متن برجام را نقض کردند.
وی افزود: اکثر نخبگان سیاست خارجی آمریکا نه تنها خواستار تعامل با ایران نیستند بلکه خواهان فشار بر ایران و سرنگونی حکومت ایران هستند.
کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: یکی از مشکلات برجام ، شیطنت طرف مقابل و مشکل دیگر عدم قبول این طرح از سوی برخی از مسئولین داخلی است و نتیجه آن نیز تقریبا هیچ برای ما بوده است.
ایزدی در پایان با بیان اینکه برجام تنها یک روش برای امتیاز گیری از ایران بوده است افزود: ممکن است در روند اجرای برجام، طرف مقابل امتیازات محدودی به ما بدهد اما این محدودیت امتیازات به حدی بوده است که به رغم گذشت یکسال از اجرایی شدن برجام نه تنها تاکنون مشکلات کشور حل نشده است بلکه به نظر می رسد که این مشکلات حل شدنی نیز نخواهد بود.
* بهشتی پور: برجام به یک فتنه پایان داده است
کارشناس مسایل سیاسی با بیان اینکه برجام بهانه را از آمریکایی ها گرفته است، گفت: آمریکایی ها در اجرای برجام از اجرای مسایلی شانه خالی می کنند که دقیقا مشخص و تعیین تکلیف نشده و مانند استخوانی لای زخم باقی مانده است.
حسن بهشتی پور در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درباره یک ساله شدن برجام وروند اجرای آن افزود: مهم ترین دستاورد برجام پایان دادن به پرونده ای بود که کشورهای غربی به ناحق و ناجوانمردانه علیه ایران تشکیل داده بودند.
وی در ادامه اظهارکرد: در این پرونده 6 قطعنامه فصل 7، دوازده گزارش شورای حکام همچنین گزارش آقای آمانوبا عنوان ابعاد احتمالی فعالیت نظامی و هسته ای ایران وجود داشت و برجام به همه این پرونده ها پایان داد.
بهشتی پور با اشاره به جنبه منفی برجام نیز گفت: از اینرو که برجام دارای جزئیاتی مفصل است، در مورد این جزییات نیز مذاکراتی مفصل برای نزدیکی دیدگاه های دوطرف انجام شد اما در بخش هایی از این جزئیات هر طرف می تواند، مطالب را به نوعی برای خود توجیه کند.
کارشناس مسایل سیاسی در ادامه تحریم ها را یکی از این عرصه ها دانست و اظهارکرد: عدم رفع کامل تحریم ها به این دلیل است که همه جزئیات لغو تحریم در برجام نیامده و تنها این جمله ذکر شده است که تحریم ها باید لغو شود.
بهشتی پور افزود: اما بخشی از تحریم ها مربوط به اقداماتی است که باید طرف غربی انجام دهد و بخشی نیز مربوط به اقداماتی است که از سوی طرف ایرانی باید انجام گیرد.
وی با بیان اینکه برجام به دلیل عدم توافق بر این جزئیات دچار چالش جدی شده است، گفت: به رغم این موارد نباید فراموش کرد که برجام برای اولین بار و پس از 37 سال توانست یک تفاهم نامه بین ایران و 1 + 5 ایجاد کند به گونه ای که هر طرف نیز توانسته بدون عدول از مواضع خود در کلیات به توافق برسد.
این کارشناس مسایل سیاسی اظهار کرد: دوطرف با توافق برجام و رسیدن به راهکارهای مشترک، توانسته اند بهانه را از هر دو سوی ماجرا بگیرند.
بهشتی پور بایاد آوری این که برجام بهانه را از آمریکایی ها گرفته است، گفت: آن ها دیگر نمی توانند به بهانه ساخت بمب هسته ای ما را تحریم کنند و از این رو پس از برجام به سراغ مسائل موشکی، حقوق بشر و تروریسم رفته اند.
وی با بیان این که این موارد موفقیت بزرگی برای برجام است و نباید نادیده گرفته شود تاکید کرد: برجام به یک فتنه پایان داده است.
این کارشناس مسایل سیاسی درخصوص بدعهدی آمریکا در اجرای برجام گفت: مسائل دوپهلو و کلی در برجام، موضوعاتی است که در آن شاهد مانور آمریکایی ها و دبه کردن آنها هستیم.
بهشتی پور افزود: بدعهدی آمریکا در اجرای برجام ترجیع بندی است که مرتب درحال تکرار است اما باید گفت آمریکایی ها هرگز نتوانستند از آنچه در برجام به طور دقیق، مشخص شده است، شانه خالی کنند.
وی گفت:برای نمونه این موضوع که آمریکایی ها باید به همه تحریم ها پایان دهند، موضوعی است که به صورت دقیق مشخص نشده است و آنها تنها به این نکته اشاره کردند که بجای لغو، تحریم ها متوقف می شود.
بهشتی پور تاکید کرد: تفاوت زیادی بین لغوکردن و متوقف کردن وجود دارد و به دلیل همین تفاوت واژه نیز مجلس نمایندگان آمریکا مصوبه ای در مورد لغو قرارداد فروش هواپیمای بوئینگ به ایران را تصویب کرده است.
وی گفت: اگر رئیس جمهور آمریکا این مصوبه را وتو کند برطبق برجام عمل کرده و در صورت موافقت با آن، عملا رو در رو در مقابل برجام ایستاده است.
بهشتی پور افزود: در برجام مسایل دوپهلو و کلی موضوعاتی برای مانوردادن و فرارکردن از واقعیت هاست و ما در این موضوعات نیز شاهد مانوردادن طرف آمریکایی و دبه درآوردن آن هستیم.
وی تاکید کرد: در بخش های صریح، روشن و دقیق برجام، نه تنها آمریکا بلکه پنج کشور دیگر مفاد آن را کامل و دقیق اجرا کرده اند.
این کارشناس مسایل سیاسی در ادامه با بیان مواردی که آمریکا در اجرای برجام به آن عمل کرده است، گفت: یکی از این موارد لغو تحریم های نفتی بوده است و باتوجه به فراهم شدن این شرایط، امروز شاهد هستیم که میزان صادرات نفت ایران از یک میلیون بشکه به دو میلیون و 500 هزار بشکه در روز رسیده است.
بهشتی پور افزود: البته اینکه برخی برا این باورند که آنها تنها حق خودمان را به مابازپس داده اند درست است اما باید گفت ما در حال یک منازعه بودیم که در آن آمریکا با متحدکردن دشمنان ایران فضایی را برای ما ترسیم کرده بود که نمی توانستیم بیش از یک میلیون بشکه نفت در روز صادر کنیم.
وی لغو تحریم فلزات گرانبها و پتروشیمی را نیز از دیگر موارد لغو تحریم های ایران برشمرد و گفت: برجام دارای نقطه ضعف ها و مشکلاتی است اما در کل مثبت بوده و با گذشت بیشتر زمان اطمینان خواهیم یافت که در مجموع به نفع ملت ایران بوده است.
این کارشناس مسایل سیاسی در ادامه درخصوص اظهارنظر بان کی مون در مورد تعهدات ایران در اجرای برجام نیز افزود: دبیرکل سازمان ملل متحد طبق توافق قبلی باید در ماه جولای گزارشی از عملکرد ایران را به سازمان ملل متحد ارائه کند.
بهشتی پور گفت: البته رویترز به نقل از آقای بان کی مون و زودتر از موعد مشخص، مواردی را نقل کرده است ، البته ما در صحت آن اطمینان کامل نداریم.
وی افزود: اگر این مطالب درست باشد، بان کی مون موضوعی را مطرح کرده که در قطعنامه 2231 ذکر نشده است زیرا در برجام از اساس محدودیتی برای توان موشکی ایران اعمال نشده است.
بهشتی پور تاکید کرد: البته تنها نهاد تصمیم گیرنده شورای امنیت سازمان ملل متحد است و براساس عملکرد شفاف ایران و تاییدات آژانس بین المللی انرژی هسته ای، جایی برای بهانه گیری و تصویب قطعنامه جدید باقی نمی ماند.
* آبشناس: کنگره اختلافات سیاست داخلی امریکا را بر برجام تحمیل می کند
کارشناس مسایل سیاسی: پاس کاری دولت آمریکا به کنگره برای عدم اجرای توافق برجام،از نظر قوانین و قطعنامه های بین المللی قابل قبول نیست و دولت آمریکا باید طبق برجام به همه تعهدات خود عمل کند.
عماد آبشناس در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: انتظاراتی که مردم به ویژه در زمینه رفع تحریم های مالی، بانکی و اقتصادی از برجام داشتند تاکنون محقق نشده است و اگر این خواسته انجام نشود، درعمل برجام از نظر مردم کمرنگ خواهد شد.
وی با بیان اینکه برجام دارای نکته های مثبت و منفی متعدد است، گفت: ایران با استفاده از برجام توانست ائتلاف بین المللی علیه خود را بشکند و حقانیت خود را ثابت کند.
وی افزود: امروز از نظر سیاسی شاهد گسترش ارتباطات سیاسی ایران با سایر کشورهای مختلف هستیم، یران با تعطیل کردن سایت اراک و ارسال بخشی از اورانیوم غنی شده به خارج از کشور، درعمل به تعهدات خود عمل کرده است.
این کارشناس مسایل سیاسی در ادامه با یادآوری تعهدات گفت: طرف مقابل باتوجه به تعهدات خود باید همه تحریم ها را لغوکند و داد و ستد بین المللی با ایران را آزاد بگذارد امابا تاسف این موارد تنها به صورت ظاهری و اسمی انجام شده و با بازنشدن سوئیفت به صورت کامل و سایر محدودیت ها، تعهدات طرف مقابل انجام نشده است.
آبشناس در ادامه با یاد آوری بدعهدی آمریکا در اجرای برجام گفت: تصویب موضوع ویزا،دزدیدن اموال بلوکه شده ایران در آمریکا، ممنوعیت فروش هواپیمای بوئینگ و بحث خرید آب سنگین از ایران، تنها گوشه ای از بدعهدی آمریکا در اجرای برجام است.
وی گفت: تصویب قانون جدید ویزا در آمریکا، موضوعی برای اعمال فشار برتاجران و صنعتگران اروپایی همچنین ممنوعیت ورود آنها به ایران است.
آبشناس با بیان اینکه براساس برجام باید همه تحریم های بانکی علیه ایران برداشته و سوئیفت باز شود، اظهارکرد: به رغم این تعهدات، سوئیفت تنها به صورت ظاهری و توسط اروپاییان باز شده است و آمریکایی ها با وضع قوانین متعدد دست و پاگیر، اجازه تعامل با ایران را به بانک ها و موسسات اروپایی نداده اند.
وی افزود: اکنون همه موسسات مالی جهان از تعامل با ایران واهمه دارند زیرا طبق قوانین موجود، با هرگونه تعامل، ممکن است این موسسات با تحریم و جریمه آمریکا مواجه شوند.
این کارشناس مسایل سیاسی باپرداختن به توقیف بخشی از اموال بلوکه شده ایران در آمریکا گفت: براساس مقررات بین المللی این اقدام یک دزدی آشکار و راهزنی بشمار می آید و شاهد هستیم که دولت اوباما به رغم اجازه ورود به موضوع، دخالت نکرده و خود را عقب کشیده است.
آبشناس تصویب قانون ممنوعیت فروش هواپیمای بوئینگ به ایران در کنگره را از دیگر بدعهدی های آمریکا دانست و افزود: این اقدام درحالی انجام می شود که در برجام بحث فروش هواپیما و قطعات یدکی به ایران قید شده است.
وی تاکید کرد: این موارد نشان دهنده سنگ اندازی آمریکا در روند اجرای برجام است.
آبشناس در ادامه با اشاره به رفتار دولت ایران در مقابل این بدعهدی طرف مقابل اظهار کرد: درحال حاضر تنها اقدام مقامات ایران، مذاکره برای اعمال فشار بر آمریکا برای اجرای برجام است اما اگر این روند ادامه پیدا کند طرف ایرانی نیز می تواند اجرای برجام را تا زمان اجرایی شدن تعهدات طرف مقابل، معلق و یا متوقف کند.