در مجموع ارزش کل معاملات اخرین روز کاری سال گذشته بورس انرژی ایران قریب به 64 میلیارد و 838 میلیون ریال شد.
مدیرعامل : ظرفیت بورس انرژی گسترده تر می شود
ظرفیت های تامین مالی در بورس انرژی با گسترش بیشتر حوزه انرژی و رسیدن به انرژی های تجدیدپذیر و پاک در دنیا توسعه ز یادی پیدا می کند.
سیدعلی حسینی مدیرعامل بورس انرژی با اشاره به نوپا بودن این بازار گفت: این حوزه در ایران هنوز در حال برداشتن قدم های اولیه است و هنوز به ظرفیتهای واقعی و اصلی نزدیک نشده است.
وی افزود : بورس انرژی ظرفیت های بالقوه و بالفعل بسیاری دارد که از طرف مسئولان و بخش هایی که با حوزه انرژی به طور مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط هستند، جدی گرفته نشده است و استفاده نمی شود.
مدیرعامل بورس انرژی، ادامه داد: البته بسیاری از فعالان در حوزه بازار سرمایه بر این باورند که حتی ظرفیتهای خود بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار نیز در شرایط کنونی به درستی و کامل شناسایی نشده است به همین دلیل هم بخش نوین و تجربه نشدهای مانند بورس انرژی بیش از پیش ناشناخته مانده و ظرفیت هایش شناسایی نشده است.
حسینی اظهار داشت : طبق مقررات جدید و بر اساس قوانین اصل 44 قانون اساسی تأمین مالی و سرمایه گذاری در پایین دست بخش نفت و انرژی بر عهده بخش خصوصی است و بازار سرمایه و بورس انرژی می توانند در این حوزه نقش اساسی و اصلی ایفا کنند.
مدیرعامل بورس انرژی گفت نه تنها ظرفیت های بورس انرژی شناخته نشده بلکه از ظرفیت های کنونی نیز چه در حوزه تأمین مالی و چه درحوزه ابزارها به درستی استفاده نشده است.
حسینی درباره ظرفیت جذب سرمایه در این بخش و تأمین مالی در بورس انرژی گفت : از بازار سرمایه به ویژه بورس انرژی و ظرفیت های آن برای تأمین مالی پروژه ها استفاده نشده است و هنوز ظرفیتهای ناشناخته بسیاری در این بخش وجود دارد.
وی اظهار داشت : در حال حاضر صندوق های سرمایه گذاری حدود 40 هزار میلیارد تومان نقدینگی جمع آوری کرده اند که رقم کمی نیست؛ بنابراین ظرفیت برای جذب و جلب نقدینگی وجود دارد و می توانیم این منابع جذب شده را به بخشهای دیگر هم هدایت کنیم. امکان این وجود دارد که ما صندوق های دیگری مانند صندوق پروژه هم تأسیس کنیم و از این منابع که منابع صندوق های سرمایه گذاری است، در توسعه صنایع نفت گاز و برق استفاده کنیم؛ بنابراین امکان و ظرفیت تأسیس صندوقهایی مانند صندوق پروژه های مپنا وجود دارد؛ اما نکته مهم این است که از نظر من از این ظرفیتها در بازار سرمایه استفاده کافی و درست نشده است.
حسینی درباره اینکه آیا در حوزه بورس انرژی به غیر از اوراق سلف نفتی کار دیگری انجام شده است یا ظرفیت انجام کار جدید وجود دارد؟ گفت : حوزه ابزارها حوزه پیچیده، سخت و متفاوتی است ؛ طراحی ابزار، گرفتن مجوزهای لازم و انتشار نخستین روال و روندی است که باید برای یک ابزار انجام شود. در سال 89 روزی که برای نخستین بار صکوک اجاره را منتشر کردیم، هیچ کسی نمی دانست صکوک چیست.
این اوراق برای اجاره یک فروند ایرباس بود؛ اما امروز بعد از پنج یا شش سال که از آن تاریخ می گذرد، از واژه «صکوک» در بودجه سالانه کشور نام برده می شود ، بیشتر مسئولان هم با این شیوه کار و اوراق آشنا هستند و صکوک را یکی از روشهای تأمین مالی می شناسند و این شناخت از سال 89 تا 94 زمان برده است.
حسینی اظهار داشت : همین موضوع نشان دهنده سخت بودن کار ابزارسازی است. در کشور ما این مشکل نیز وجود دارد که به طورکلی در امور اجرایی (چه پروژه های مهندسی و چه پروژه های مالی مثل ابزارسازی) آهسته حرکت می کنیم اما به هر حال و با تمام این محدودیتها قانون بازار سرمایه و اوراق بهادار به ما امکان بسیار خوبی را برای ابزارسازی داده است.
وی اعلام کرد : طرح های زیادی در بورس انرژی برای کارکردن و نمونه وجود دارد و ما به طور مشخص بر روی طرح صندوق پروژه ها تحقیق و بررسی می کنیم ، یکی از جدیدترین کارهای بورس انرژی صندوق پروژه مپناست.
حسینی گفت : در بورس انرژی تمام کارهای این صندوق پروژه انجام شده است و منتظر مجوز سازمان بورس هستیم، طیف متنوعی در خریداران بورس انرژی داریم ، در حوزه برق کل شرکت های توزیع برق جزو خریداران ما هستند؛ چرا که حوزه بورس های کالایی خریدار خاص خودش را دارد. مشتریان یا خریداران به راحتی بازار را شناسایی می کنند و در بازار فعال می شوند.
وی افزود : تمام عرضه کننده های عمده ما هر 9 پالایشگاه، شرکت ملی نفت و شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی همه در بورس انرژی عرضه کننده هستند و همه مصرف کننده های محصولات هم شناسایی شده و در حال فعالیت هستند.
حسینی گفت : با برداشته شدن تحریم ها باید نقل و انتقال ارز روان شود؛ چون عرضه صادراتی کالا مستلزم نقل و انتقال روان و راحت ارز است و باید جابجایی ارز به راحتی صورت بگیرد که می تواند به کل بازار سرمایه کمک کند.
مدیرعامل بورس انرژی درباره اوراق گواهی ظرفیت که با همکاری وزارت نیرو و بورس انرژی قرار بود، منتشر شود هم اعلام کرد : مجوز گواهی ظرفیت از کمیته فقهی سازمان بورس و شورایعالی بورس هم گرفته شده و متقاضی انتشار وزارت نیرو و فقط طراحی و ارایه کار با بورس انرژی است. کار طراحی به پایان رسیده و این اوراق به معاونت برنامه ریزی وزارت نیرو سپرده شده و از این به بعد کار در دست وزارت نیرو است و آنها باید برای اقدام نهایی درخواست بدهند و ما نمیتوانیم این اوراق را برای خودمان منتشر کنیم.
حسینی گفت : اگر تا به این لحظه درخواستی برای انتشار وجود نداشته است ، هیچ مشکلی وجود ندارد شاید وزارت نیرو نیازی به این اوراق نداشته است.
برای تأمین مالی چندین راه دارد؛ یکی از راههای تأمین مالی ممکن است اوراق گواهی ظرفیت باشد و هر روش نیز قیمت تمام شده متفاوت با بقیه دارد؛ شاید وزارت نیرو یا مجریان این وزارتخانه برای تأمین مالی راه دیگری را تشخیص و ترجیح داده اند و برای مثال اگر وزارت نفت تأمین کننده مالی خارجی پیدا کند، لزومی ندارد که برای تأمین مالی به بازار داخل با هزینه بالاتر اقدام به تأمین سرمایه کند بنابراین مسأله ای وجود ندارد، اما ترجیح وزارت نیرو یا پیمانکاران این وزارتخانه تعیین کننده برای انتشار یا عدم انتشار این اوراق هستند.
حسینی گفت : در هر حال این ابزار طراحی شده و مدل اجرایی آن هم درآمده است، فقط باید متقاضی که نیاز به پول دارد برای استفاده اقدام کند. فقط متقاضی این اوراق باید سازنده نیروگاه بوده و مجوزهای لازم از وزارت نیرو را اخذ کرده باشد و پس از انجام شدن این مراحل اقدام به تأمین مالی از طریق این اوراق کند.