۵۱دانشگاه ایرانی در رتبه بندی جهانی ISC

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس،رتبه بندی جهانی ISC درسال ۲۰۲۱ اعلام شد که بر اساس آن از ایران ۵۱ دانشگاه در "رتبه ­بندی جهانی ۲۰۲۱-ISC" حضور داشته اند که دانشگاه‌های لرستان، پزشکی کردستان، پزشکی ارومیه، پزشکی لرستان و پزشکی شهرکرد برای اولین بار در این رتبه بندی شرکت کردند.
دکتر محمدجواد دهقانی، رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) گفت: رتبه­ بندی جهانی ISC (ISC world University rankings) یکی از نظام‌های رتبه بندی است که برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ توسط گروه رتبه بندی ISC و بر اساس تجربه ۱۰ ساله در رتبه بندی دانشگاه‌ها و به منظور مقایسه حرکت علمی و عملکرد دانشگاه‌های کشور در جهان اسلام و دنیا صورت گرفته است.
دهقانی افزود: در رتبه­ بندی جهانی ۲۰۲۱-ISC تعداد ۲۳۰۰ دانشگاه از ۱۰۷ کشور و ۶ قاره جهان حضور داشته که از ایران تعداد ۵۱ دانشگاه در این رتبه بندی حضور دارند. این در حالی است که در رتبه بندی جهانی ISC سال ۲۰۲۰ از ایران ۴۶ دانشگاه حضور داشتند. نتایج کامل این رتبه بندی در وبگاه رتبه بندی‌های جهانی ISC به آدرس https://wur.isc.ac در دسترس است.
وی اظهار کرد: یکی از مهمترین دستاورد‌های رتبه بندی جهانی، ایجاد یک پایگاه داده از جزئیات کامل اطلاعات علمی و پژوهشی کشور‌ها و دانشگاه‌های تراز اول دنیا است که در نتیجه آن امکان برنامه ریزی و تهیه نقشه راه، به منظور دستیابی به اهداف و چشم انداز کشور و نیز دانشگاه‌های کشور در سطح بین المللی وجود خواهد داشت.
دهقانی ادامه داد: "رتبه بندی جهانی ISC" به منظور رتبه بندی دانشگاه­‌های جهان در معیار‌های خود، مهم­ترین مأموریت دانشگاه­‌ها که عبارتند از: پژوهش، آموزش، نوآوری و فعالیت­های بین ­المللی را در نظر می­ گیرد و بر این اساس دانشگاه‌ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار می­ دهد. نکته مهم در معیار‌های این رتبه بندی این است که بعد کیفی و کمی پژوهش هم­زمان با هم مورد بررسی قرار می­ گیرند.
وی ادامه داد: با گردآوری داده ­ها در ISC بدون خوداظهاری دانشگاه‌ها از سراسر جهان، پایگاه داده موثق و معتبری شکل گرفته که می‌توان از آن در جهت سیاست گذاری­‌های پژوهشی و بررسی موقعیت دانشگاه‌های ایران در سطح جهان استفاده کرد. "رتبه بندی جهانی ISC" می­ تواند نقش مهمی در سوق دادن دانشگاه ­های ایران به سمت دانشگاه­‌های تراز جهانی داشته باشد.
رییس ISC گفت: در "رتبه­ بندی جهانی ۲۰۲۱-ISC" تعداد ۲۳۰۰ دانشگاه از سراسر جهان مورد بررسی قرار گرفته و رتبه ­بندی شده ­اند. جدول زیر دانشگاه‌های حاضر در "رتبه ­بندی جهانی ۲۰۲۱-ISC" را به تفکیک قاره در سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ نشان می‌دهد.



حضور دانشگاه‌های ایران در رتبه ­بندی جهانی ۲۰۲۱-ISC

رییس ISC گفت: از جمهوری اسلامی ایران ۵۱ دانشگاه در "رتبه ­بندی جهانی ۲۰۲۱-ISC" حضور داشته اند که دانشگاه‌های لرستان، پزشکی کردستان، پزشکی ارومیه، پزشکی لرستان و پزشکی شهرکرد برای اولین بار در این رتبه بندی شرکت کردند. از جمهوری اسلامی ایران در این نظام رتبه بندی در سال ۲۰۱۸ تعداد ۲۴ دانشگاه، در سال ۲۰۱۹ تعداد ۴۳ دانشگاه و در سال ۲۰۲۰ تعداد ۴۶ دانشگاه حضور داشتند.

وی اظهار کرد: بر اساس مأموریت­های دانشگاه ­ها، تعداد ۲۵ دانشگاه جامع کشور در این رتبه بندی حضور دارند. دانشگاه‌های جامع حاضر در این رتبه بندی عبارت از: دانشگاه تهران، تربیت مدرس، شیراز، فردوسی مشهد، شهید بهشتی، تبریز، گیلان، یزد، شهید باهنر کرمان، کاشان، اصفهان، بوعلی سینا، رازی، سمنان، کردستان، مازندران، ارومیه، شهید چمران اهواز، شهرکرد، محقق اردبیلی، یاسوج، الزهرا، بین المللی امام خمینی، لرستان و شاهد است.
رییس ISC در ادامه گفت: از دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز ۱۷ دانشگاه حضور داشتند که شامل دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، پزشکی شهید بهشتی، پزشکی ایران، پزشکی مشهد، پزشکی اصفهان، پزشکی شیراز، پزشکی تبریز، پزشکی جندی شاپور اهواز، پزشکی کرمانشاه، پزشکی بقیه الله، پزشکی مازندران، پزشکی کرمان، پزشکی کردستان، پزشکی ارومیه، پزشکی لرستان، شهرکرد و پزشکی زاهدان قرار دارند.
وی افزود: از دانشگاه‌های صنعتی نیز ۹ دانشگاه شامل دانشگاه‌های صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی نوشیروانی بابل، صنعتی شاهرود، صنعتی سهند و صنعتی شیراز در این نظام رتبه بندی قرار دارند.
دهقانی یادآور شد: دانشگاه‌هایی که رتبه بندی آن‌ها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی ISC براساس حروف الفبا (به لاتین) است؛ بنابراین دانشگاه‌های تهران (۴۰۱-۴۵۰) در رتبه اول، علوم پزشکی تهران (۴۵۱-۵۰۰) در رتبه دوم، دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی شریف و تربیت مدرس (۶۰۱-۷۰۰) مشترکا در رتبه سوم قرار دارند.

جایگاه دانشگاه‌های جهان در رتبه بندی ۲۰۲۱ ISC

رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) گفت: در رتبه بندی جهانی ISC ۲۰۲۱، تعداد ۲۳۰۰ دانشگاه برتر از ۱۰۷ کشور و ۶ قاره دنیا وجود دارند. در این رتبه بندی سه دانشگاه هاروارد، انستیتوی فناوری ماساچوست (MIT) و دانشگاه استنفورد در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند که به همراه دانشگاه‌های جان هاپکینز، میشیگان، پنسیلوانیا، تسینگ هوا، تگزاس آستین، کلمبیا و واشنگتن سیاتل جزء ۱۰ دانشگاه برتر جهان محسوب می‌شوند.
وی ادامه داد: از کشور چین ۳۴۱ دانشگاه، آمریکا ۳۲۰ دانشگاه، ژاپن ۱۱۸ دانشگاه، هند ۱۰۹ دانشگاه، انگلستان ۹۹ دانشگاه، ترکیه ۸۲ دانشگاه، فرانسه ۷۵ دانشگاه، آلمان ۷۲ دانشگاه، برزیل ۶۷ دانشگاه، ایتالیا و کره جنوبی هرکدام ۶۵ دانشگاه، اسپانیا ۵۷ دانشگاه، ایران ۵۱ دانشگاه، روسیه ۵۰ دانشگاه، لهستان ۴۸ دانشگاه و کانادا ۴۵ دانشگاه در این رتبه‌بندی حضور داشته‌اند.

دهقانی گفت: بهترین رتبه بین المللی دانشگاه‌های برتر دنیا در کشور‌های آمریکا رتبه ۱، چین رتبه ۷، انگلستان رتبه ۱۲، کانادا رتبه ۱۷، ژاپن رتبه ۲۲، فرانسه رتبه ۲۷، سنگاپور رتبه ۳۲، استرالیا رتبه ۳۶، دانمارک رتبه ۳۷، کره جنوبی رتبه ۴۲، سوئیس رتبه ۴۶، بلژیک رتبه ۵۱، آلمان رتبه ۵۵، هلند رتبه ۵۶، تایوان و اسپانیا مشترکا رتبه ۶۶، سوئد رتبه ۶۹، برزیل رتبه ۷۴، هنگ کنگ ۷۹ و فنلاند رتبه ۹۱ را کسب کرده اند.

جایگاه دانشگاه‌های کشور‌های آسیایی در رتبه بندی ۲۰۲۱ ISC

وی تصریح کرد: کشور چین با دانشگاه تسینگ هوا، کشور ژاپن با دانشگاه توکیو و کشور سنگاپور با دانشگاه ملی سنگاپور که به ترتیب در رتبه‌های ۷، ۲۲ و ۳۲ قرار دارند، بهترین رتبه‌های دانشگاه‌های آسیا را از آن خود کرده اند. بهترین رتبه دانشگاه‌های کشور کره جنوبی رتبه ۴۲، تایوان رتبه ۶۶ و هنگ کنگ رتبه ۷۹، در رده‌های بعد قرار دارند.

جایگاه دانشگاه‌های کشور‌های اسلامی در رتبه بندی ۲۰۲۱ ISC

دهقانی با بیان این که تعداد ۳۰۳ دانشگاه از ۲۷ کشور اسلامی در رتبه بندی حضور داشتند، خاطرنشان کرد: در رتبه بندی سال ۲۰۲۱ ISC از نظر تعداد دانشگاه ها، ترکیه با ۸۲ دانشگاه و ایران ۵۱ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته اند. در بین سایر کشور‌های اسلامی مالزی ۲۶ دانشگاه، مصر و عربستان سعودی ۲۱ دانشگاه، اندونزی ۲۰ دانشگاه، پاکستان ۱۹ دانشگاه، مراکش ۹ دانشگاه، تونس ۸ دانشگاه، نیجریه ۷ دانشگاه و الجزایر ۶ دانشگاه، امارات متحده ۵ دانشگاه، قطر و اردن هرکدام ۴ دانشگاه، لبنان، عراق و قزاقستان هر کدام ۳ دانشگاه، بنگلادش ۲ دانشگاه و سایر کشور‌های آذربایجان، اوگاندا، برونئی، عمان، فلسطین، سنگال، سودان، کامرون، کویت هر کدام با یک دانشگاه در این رتبه بندی قرار گرفته اند.

رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) اظهار کرد: در میان دانشگاه‌های برتر کشور‌های اسلامی، عربستان سعودی با بهترین رتبه ۱۳۹، مصر در بازه ۴۰۰-۳۵۱، مالزی و ایران در بازه ۴۵۰-۴۰۱، بهترین رتبه جهانی را کسب کرده اند.

وی ادامه داد: در مجموع تنها ۸ دانشگاه از میان کشور‌های اسلامی دارای رتبه زیر ۵۰۰ بوده اند. این در حالی است که طبق برنامه ۱۰ ساله علم، نوآوری و فناوری کشور‌های اسلامی عضو (OIC مصوب ۲۰۱۷ در قزاقستان) لازم است تا سال ۲۰۲۶، تعداد ۵۰ دانشگاه از کشور‌های اسلامی در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرند. به همین دلیل باید تلاش‌های جدی همراه با تهیه برنامه راهبری و نقشه راه مناسب توسط دانشگاه‌های این کشور‌ها صورت گرفته تا علاوه بر افزایش تعداد دانشگاه‌ها رتبه و جایگاه مناسب را در سطح بین المللی کسب کنند.


روش شناسی رتبه بندی

دهقانی گفت: موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) به منظور رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان در معیار‌های خود، مهم‌ترین مأموریت دانشگاه‌ها که عبارتند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد)، نوآوری (با وزن ۱۵ درصد) و فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن ۱۵ درصد) را در نظر می‌گیرد و بر این اساس دانشگاه‌های کشور‌های اسلامی را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد. همچنین تعداد مقالات سلب اعتبار شده (Retractions) دانشگاه ­ها با نمره منفی محاسبه می‌شود که در شاخصی تحت عنوان اعتبار منفی (Negative Reputation) آورده می­ شود.

وی تصریح کرد: در "رتبه بندی دانشگاه‌های جهان ISC"، دانشگاه‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که حداقل ۸۵۰ مدرک در سال‌های ۲۰۱۹-۲۰۱۷ در پایگاه وب آو ساینس به ثبت رسانیده باشند. اطلاعات این رتبه‌بندی از پایگاه‌های اطلاعاتی USPTO، WOS، InCite گردآوری شده است. در جدول زیر شاخص ­های مورد استفاده در "رتبه بندی جهانی ISC" نشان داده شده است.


رییس ISC در ادامه گفت: رتبه بندی ­هایی که در سطح جهان انجام می ­گیرد، غالباً ترکیبی از اطلاعاتی است که مؤسسات مجری رتبه بندی تهیه می­ کنند و اطلاعاتی که براساس خوداظهاری دانشگاه ­ها به این مؤسسات ارائه می­ شود. در نهایت با استفاده از این داده‌ها رتبه دانشگاه‌ها محاسبه و اعلام می ­شود بدون اینکه دانشگاه‌ها از جزئیات این داده­‌ها و نحوه محاسبه آن‌ها اطلاعات دقیقی در دست داشته باشند. عدم دسترسی به این اطلاعات باعث می­ شود که سیاست گذاران آموزش عالی و مدیران دانشگاه‌ها نتوانند چگونگی عملکرد دانشگاه‌ها را در شاخص ­های مختلف بدانند.

وی ادامه داد: در "رتبه بندی جهانی ISC" یک بانک اطلاعاتی جامع از داده‌های دانشگاه‌های جهان و دانشگاه‌های ایران بدست می‌آید که با استفاده از این بانک اطلاعاتی می­ توان برنامه‌های کوتاه مدت و بلند مدت برای ارتقای جایگاه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور تدوین کرد.

به نقل از موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری، دهقانی افزود: از سوی دیگر با توجه به دریافت بخش‌هایی از اطلاعات مراکز و دانشگاه‌ها در قالب خوداظهاری، اطمینان کاملی از مجموعه داده‌ها و نیز امتیاز‌های محاسبه شده توسط موسسه‌های رتبه ­بندی وجود ندارد، حال اینکه داده ­های گردآوری شده در نظام رتبه بندی جهانی ISC از صحت و سقم بالاتری برخوردار بوده، زیرا علاوه بر نهایت دقت در جمع آوری، تقریبا اکثر داده‌ها مستقلا از پایگاه‌های معتبر بین المللی جمع آوری شده و عاری از خوداظهاری بوده و لذا مشکلات مربوط به عدم مستندسازی و راستی آزمایی در آن وجود ندارد.