ضرورت ساماندهی ضایعات نان در آذربایجان شرقی
تولید روزانه 120 تن ضایعات از انواع نان در آذربایجان شرقی ، سیاستگذاری ، ساماندهی و برنامه ریزی برای مدیریت این ضایعات را بیش از پیش ضروری کرده است .
به گزارش خبر گزاری صدا و سیما ، میزان تولید انواع نان در این استان روزانه 1200 تن است که 10 درصد آن به شکل ضایعات دور ریخته و یا به دامداری ها فروخته می شود .
در این میان نبود متولی خاصی برای این منظور موجب بی توجهی به نحوه جمع آوری و فروش ضایعات نان شده است .
جمعی از شهروندان تبریزی هم می گویند : برای رفع این معضل باید ضمن افزایش کیفیت نانهای تولیدی مسئولان ذیربط برای جمع آوری نانهای دور ریز برنامه ریزی و نظارت کنند .
اصغری مدیرعامل شرکت مدیریت پسماند شهرداری تبریز در این باره می گوید : در خصوص جمع آوری ضایعات نان هیچ گونه مسئولیتی به این شرکت واگذار نشده اما به علت اینکه برخی شهروندان ضایعات نان را به همراه زباله ها دور می ریزند ، این ضایعات نیز همراه زباله های معمولی جمع آوری و جدا سازی می شود .
شرکت غله و بازرگانی دولتی منطقه 8 کشور هم اعلام کرده است : این شرکت در باره جمع آوری نانهای دور ریز مسئولیتی ندارد اما تلاش می کند با ارائه اموزش لازم به نانوایان کیفیت پخت نان را افزایش دهد تا ضایعات نان به حداقل برسد .
ساماندهی ضایعات نان به لحاظ سلامت تغذیه در جامعه هم بسیار مهم است چرا که مصرف نان کپک زده توسط دامها میتواند به علت راه یافتن توکسینهای تولید شده قارچی از طریق مصرف محصولات لبنی اثر نامطلوب بر سلامت انسانها و جامعه نیز داشته باشد .
علیوردی کارشناس تغذیه در یکی از صنایع آردسازی تبریز می گوید : پایین بودن کیفیت گندم و آرد مصرفی و لحاظ نکردن شرایط پخت صحیح از عوامل به وجود آورنده ضایعات نان در آذربایجان شرقی است .
وی معتقد است : حذف تدریجی پخت نان های سنتی و مسطح و آوردن نان های حجیم به سفره های عموم مردم می تواند جلوی بخشی از ضایعات پخت و پز نان را بگیرد .
درگاهی ، دیگر پژوهشگر مواد غذایی تبریز کم تجربه بودن نانوایان ، رعایت نکردن شرایط صحیح پخت، بی توجهی به زمان مناسب درآمدن خمیر ، تنظیم نامناسب حرارت پخت و پز و کم توجهی به اصول کاشت ، داشت ، برداشت و آسیاب گندم را از علل به وجود آمدن ضایعات نان می داند .
وی می گوید : زمان توزیع منسجم شبکه ای نان فرا رسیده ولی متاسفانه در آذربایجان شرقی توزیع نان کاملا سنتی است و فقط 15 درصد آن از طریق شبکه های منظم توزیع مواد غذایی به دست مصرف کنندگان می رسد .
برخی شاطران تبریزی هم معتقدند انباشته شدن نان داغ روی هم قبل از سرد شدن باعث تغییر حالت ظاهری ، بیات شدگی زودرس، تسریع در کپک زدگی و تولید ضایعات می شود .
آنها می گویند : بارها از مردم خواسته شده است که هنگام خرید نان ، سفره پارچه ای و یا پلاستیکی به همراه داشته باشند و در منزل نیز پس از سرد شدن کامل آنها را قطعه قطعه و به صورت صحیح در یخچال نگهداری کنند .
مهندس عباس فخرایی کارشناس صنایع غذایی هم بهترین نان را از نوع سبوس دار می داند که در تهیه آرد آن ، دانه کامل گندم به همراه سبوس به کار می رود ولی به طور کلی در کشورمان و در نواحی مختلف آذربایجان شرقی نان لواش ، سنگک ، بربری و نان روغنی طرفداران زیادی دارد .
به گفته این کارشناس ، آرد قوی آردی است که گندم آن از نوع سخت باشد و باید برای تهیه نان کیفی و بهداشتی از آرد کامل یعنی آردی که سبوس و جوانه آن درهم آمیخته است استفاده کرد .
مدیر اسبق شورای آرد و نان تبریز نیز می گوید : معتقدم شعار علمی « نان با کیفیت ، تضمینی برای سلامت مردم »باید مدنظر مصرف کنندگان قرار گیرد .
مهندس پودراتچی می افزاید : با وجود افزایش قیمت نان و حذف یارانه آن در سال های اخیر بازهم نتوانسته ایم آن طوری که شایسته و بایسته است از دور ریختن نان جلوگیری کنیم .
وی معتقد است : در چند سال اخیر مصرف نان تازه در میان خانوارها مد شده و نان های روزهای گذشته در سفره ها با بی میلی مردم مواجه می شود به طوری که هر روز در معابر عمومی ، خیابانها و زباله گاهها شاهد دور ریختن نان هستیم .
خانم آبرین نیز که در یکی از شرکت های وابسته به سازمان پسماند شهرداری تبریز کار می کند با اشاره به افزایش ضایعات نان خشک در این کلان شهر می گوید : بی توجهی به نگهداری انواع نان در سبد مصرفی خانوارها ، خشک شدن ، بیات بودن و تغییر رنگ و مزه به علت کیفیت پایین نان تولیدی ، باعث شکل گیری خرده فروشان دوره گرد با عنوان نان خشکی شده است .
وی می افزاید : این افراد روزانه با وانت و بلندگو در محلات پرجمعیت تبریز به دنبال خرید نان خشکی هستند و نان ها را در قبال مبالغ ناچیز و یا به صورت پایاپای و تحویل نمک خریده و به صورت عمده کیلویی حدود 800 تومان به دامداری ها می فروشند .
کارشناس بسته بندی صنایع غذایی هم معتقد است : ذائقه بیشتر خانواده ها در مصرف نان عوض شده به طوری که برخی از خانواده ها با حذف نان از سر سفره ، کیک صبحانه را به آن افزوده اند و یا تولید کنندگان نان فانتزی نیز به عرضه انواع نان های باگت روی آورده اند .
مهندس علیوردی می افزاید : این نوع کیکها در بیشتر سوپر مارکت ها عرضه می شود و اگر یک روز از زمان پخت آنها سپری شود بیات و دور ریخته می شود .
به گفته وی با وجود وعده های مسئولان شهرداری برای ساماندهی و تفکیک زباله های تر و خشک از همدیگر از جمله ضایعات نان ، هنوز عملی نشده و به صورت سنتی جمع آوری می شود .
حجت الاسلام اسدی از روحانیان تبریز نیز به خبرگزاری صدا و سیما می گوید : باید به عوامل بیرونی اسراف و عادت های بدغذایی و سنت های غلط مصرف نان توجه کرد چرا که برخی خانواده ها به بهانه هایی چون خشکی و بیات شدن نان ، این محصول با ارزش را دور می ریزند .